Ubiory zakonne

Jutta Seibert

Leksykon sztuki chrześcijańskiej

Tematy, postacie, symbole

ISBN: 978-83-7442-120-7

wyd.: Wydawnictwo Jedność , Kwiecień 2007

Powrót do indeksu haseł

UBIORY ZAKONNE

Święci przedstawiani są najczęściej w ubiorach charakterystycznych dla swoich zakonów.

Do ubiorów zakonnych należą: spodnia szata (tunika, habit, kaptur mnisi), szkaplerz (szata składająca się z dwóch prostokątnych, długich do kostek kawałków materiału z otworem na głowę lub dodatkowo z kapturem, zakrywająca pierś i ramiona), szeroka szata wierzchnia (kukulla) oraz peleryna (z kapturem).

Antonici (św. Antoni Pustelnik): czarna szata spodnia, czarny płaszcz z niebieskim krzyżem w kształcie litery T.

Augustianie-Eremici (św. Augustyn): czarna szata spodnia, czarny kołnierz opadający na plecy z kapturem.

Benedyktyni (św. Benedykt): czarna szata spodnia, czarny szkaplerz z kapturem, czarna szata wierzchnia.

Dominikanie (św. Dominik): biała szata spodnia z białym szkaplerzem, czarny płaszcz z kapturem.

Franciszkanie (św. Franciszek): szaro-brązowy habit z kołnierzem opadającym na plecy i kapturem; jako pas biały sznur z trzema węzłami (symbole trzech ślubów mnisich: posłuszeństwa, ubóstwa i czystości); boso.

Jezuici (św. Ignacy): powszednia czarna szata kapłanów.

Karmelici (Eliasz): czarna lub brązowa szata spodnia, biały szkaplerz, biała peleryna.

Kartuzi (gwiazda, św. Bruna): biała, szeroka szata spodnia z pasem, biały szkaplerz z kapuzą.

Premonstratenzi (św. Norbert): biała szata spodnia z pasem, biały szkaplerz, biały płaszcz z kapturem; w XVII i XVIII-wiecznych przedstawieniach święci tego zakonu ukazywani są w ubiorach kanoników (kapłan).

Cystersi (św. Bernard z Clairvaux): biała szata spodnia z pasem, czarny szkaplerz z kapuzą, biała, szeroka szata wierzchnia.

Członków zakonów rycerskich (zakonu krzyżackiego, joanitów, zakonu maltańskiego) można rozpoznać po krzyżu na szkaplerzu i płaszczu.

Członkinie zakonów żeńskich noszą szatę z pasem i płaszcz w kolorach odpowiadających ich zakonom, poza tym: czepek, chustę zakrywającą pierś i szyję oraz welon. Benedyktynki i cysterki noszą również szkaplerz.

opr. aw/aw