Nabożeństwo dziękczynne za sakrament bierzmowania: „Stałem się wonią Chrystusa”

Kapłan ubrany w kapę koloru czerwonego udaje się wraz z asystą do ołtarza. Można uroczyście wnieść księgę Pisma Świętego i intronizować ją na wcześniej przygotowanym miejscu.

1. Śpiew „Przybądź, Duchu Święty” (sekwencja)

2. Znak krzyża i pozdrowienie

K.: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

W.: Amen.

K.: Miłość Boga Ojca, łaska naszego Pana Jezusa Chrystusa i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi.

W.: I z duchem twoim.

3. Komentarz wprowadzający

Moi drodzy!

Przyjęliście sakrament bierzmowania, a tym samym przeszliście już całą drogę wtajemniczenia chrześcijańskiego. Najpierw w dniu chrztu otrzymaliście odpuszczenie grzechu pierworodnego, staliście się przybranymi dziećmi Bożymi, a także na duszy waszej odciśnięte zostało znamię Chrystusa. Dzięki temu zostaliście włączeni do Kościoła oraz staliście się uczestnikami Bożego kapłaństwa. Następnie zaproszono was na ucztę Zbawiciela, na której przyjęliście Jego święte Ciało i Krew. Tym samym przez uczestnictwo w Eucharystii włączacie się całkowicie w Ciało Chrystusa. Przez sakrament bierzmowania otrzymaliście jako niewysłowiony dar samego Ducha Świętego, który was umacnia w szczególny sposób. Jeszcze mocniej zostaliście związani z Kościołem, a także przyjęliście zobowiązanie, jako prawdziwi świadkowie Chrystusa, do szerzenia i bronienia wiary słowem i uczynkiem.

Zgromadziliśmy się dziś na nabożeństwie, by podziękować Bogu za te wielkie dary, a szczególnie za sakrament bierzmowania. Przez jego przyjęcie zostaliście uzdolnieni, by po świecie roznosić dobrą woń Chrystusa. Składając dziękczynienie, będziemy prosić Boga, by była ona intensywna i by dzięki waszemu świadectwu powiększało się grono gorliwych uczniów Zbawiciela.

4. Modlitwa

Módlmy się:

Boże, Ty przez misterium zesłania Ducha Świętego uświęcasz swój Kościół ogarniający wszystkie ludy i narody. † Ześlij dary Ducha Świętego na całą ziemię * i dokonaj w sercach wiernych tych cudów, które zdziałałeś w początkach głoszenia Ewangelii. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.

W.: Amen.

5. Liturgia słowa

(Obrzęd bierzmowania, s. 88 wyd. II poprawione, Katowice 2004)

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Galatów

Bracia:

Postępujcie według Ducha, a nie spełnicie pożądania ciała. Ciało bowiem do czego innego dąży niż Duch, a Duch do czego innego niż ciało, i stąd nie ma między nimi zgody, tak że nie czynicie tego, co chcecie. Jeśli jednak pozwolicie się prowadzić Duchowi, nie znajdziecie się w niewoli Prawa.

Owocem zaś Ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie.

A ci, którzy należą do Chrystusa Jezusa, ukrzyżowali ciało swoje z jego namiętnościami i pożądaniami. Mając życie od Ducha, do Ducha się też stosujmy.

Oto słowo Boże.

Psalm responsoryjny: Ps 104(103) – Obrzęd bierzmowania, s. 75

Ref.: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię.
Błogosław, duszo moja, Pana,*
Boże mój, Panie, Ty jesteś bardzo wielki!
Jak liczne są dzieła Twoje, Panie! †
Tyś wszystko mądrze uczynił,*
Ziemia jest pełna Twoich stworzeń.
Ref.: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię.
Wszystko to czeka na Ciebie,*
Byś dał im pokarm we właściwym czasie.
Gdy im dajesz, zbierają,*
Gdy otwierasz swą rękę, sycą się Twym dobrem.
Ref.: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię.
Stwarzasz je, napełniając swym Duchem,*
I odnawiasz oblicze ziemi.
Niech chwała Pana trwa na wieki,*
Niech Pan się raduje z dzieł swoich.
Ref.: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię.
Póki mego życia, chcę śpiewać dla Pana,*
Grać mojemu Bogu, póki życia starczy.
Niech miła Mu będzie pieśń moja,*
Będę radował się w Panu.
Ref.: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię.

Alleluja, alleluja, alleluja
(w okresie Wielkiego Postu: Chwała Tobie, Słowo Boże)
Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami. 
Kto trwa we Mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity.
Alleluja, alleluja, alleluja
(w okresie Wielkiego Postu: Chwała Tobie, Słowo Boże)

Słowa Ewangelii według świętego Jana

Jezus powiedział do swoich uczniów:

„Ja jestem prawdziwym krzewem winnym, a Ojciec mój jest tym, który [go] uprawia. Każdą latorośl, która we Mnie nie przynosi owocu, odcina, a każdą, która przynosi owoc, oczyszcza, aby przynosiła owoc obfitszy.

Wy już jesteście czyści dzięki słowu, które wypowiedziałem do was.

Trwajcie we Mnie, a Ja [będę trwał] w was. Podobnie jak latorośl nie może przynosić owocu sama z siebie – jeśli nie trwa w winnym krzewie – tak samo i wy, jeżeli we Mnie trwać nie będziecie.

Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami. Kto trwa we Mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity, ponieważ beze Mnie nic nie możecie uczynić. Ten, kto we Mnie nie trwa, zostanie wyrzucony jak winna latorośl i uschnie. I zbiera się ją, i wrzuca do ognia, i płonie.

Jeżeli we Mnie trwać będziecie, a słowa moje w was, poproście, o cokolwiek chcecie, a to wam się spełni. Ojciec mój przez to dozna chwały, że owoc obfity przyniesiecie i staniecie się moimi uczniami.

Oto słowo Pańskie.

8. Myśli do homilii

Obrzęd bierzmowania ma podwójne znaczenie. Wspomnijmy włożenie rąk na przystępujących do tego sakramentu. Wykonane przez biskupa i kapłanów koncelebrujących, wyraża gest biblijny, przez który wzywa się daru Ducha Świętego. Prośba skierowana jest do Boga, by zesłał Ducha Pocieszyciela i dał bierzmowanym ducha mądrości i rozumu, ducha rady i męstwa, ducha umiejętności i pobożności oraz by zostali napełnieni duchem Bożej bojaźni.

Drugi ważny gest to namaszczenie krzyżmem i słowa, które mu towarzyszą, mówiące o skutkach daru Ducha Świętego. Poprzez namaszczenie wonnym olejem ochrzczony otrzymuje niezniszczalny charakter, znamię Pańskie, razem z darem Ducha Świętego, który doskonalej upodabnia go do Chrystusa i udziela mu łaski rozszerzania wśród ludzi „dobrej woni” (2 Kor 2,14).

Dar Ducha Świętego otrzymany w bierzmowaniu daje konkretne owoce. Tradycja Kościoła wymienia ich dwanaście: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wspaniałomyślność, łaskawość, wierność, skromność, wstrzemięźliwość, czystość (KKK 1832). One pozwalają stawać się wonią Chrystusa, Jego pięknym obliczem wśród ludzi, do których jesteśmy i będziemy posłani. Św. Paweł podkreśla w Liście do Galatów, że te budujące postawy nie są naszymi dziełami, lecz darem, czyli czymś miłym, fascynującym, pięknym, naturalnym, spontanicznym, wesołym, radosnym, smacznym jak owoc. Rodzą się one na drzewie Ducha. My je przeżywamy i spełniamy, jednak to Duch jest w nas ich sprawcą.

Ewangelia daje nam wskazówkę, co uczynić, by ten owoc był dojrzały. Wyrażona jest w zdaniu Jezusa: „Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami. Kto trwa we mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity, ponieważ beze mnie nic uczynić nie możecie”. Trwanie w Jezusie (poprzez modlitwę, słowo Boże, spowiedź, Eucharystię) to nasze podstawowe zadanie. W ten sposób zasadzone w nas podczas bierzmowania drzewo Ducha zaczyna wydawać dojrzałe owoce.

Podczas bierzmowania można było usłyszeć słowa: „Wy, którzy zostaliście już ochrzczeni, a teraz otrzymacie moc Ducha Chrystusa i zostaniecie naznaczeni na czole Jego krzyżmem, powinniście wobec świata dawać świadectwo o Jego męce i zmartwychwstaniu, aby, według słów apostoła, wasze życie było w każdym miejscu dobrą wonią Chrystusa” (Obrzęd bierzmowania, s. 29). „Być dobrą wonią” oznacza pozwolić Duchowi przynosić pachnące, smaczne owoce. Trwajmy w Chrystusie, a owoc będzie dojrzały.

9. Wyznanie wiary

Po homilii wierni zapalają świece od paschału i wyznają wiarę. Celebrans zwraca się do zgromadzonych:

K.: Bracia i siostry, zapalmy teraz świece od ognia paschału. Niech te płonące świece trzymane w naszych rękach symbolizują ogień i światło Ducha Świętego, którego otrzymaliśmy w czasie chrztu i bierzmowania.

Celebrans i wierni podchodzą do paschału i zapalają świece. Gdy wrócą do ławek, celebrans wypowiada słowa:

K.: Drodzy siostry i bracia! Wspomnijmy na wiarę, którą przyjęliśmy na chrzcie świętym i którą wyznaliśmy razem z Kościołem w dniu naszego bierzmowania. „Wierzę w jednego Boga, Ojca wszechmogącego…”.

10. Dziękczynienie za dar Ducha Świętego

Pan Jezus powiedział do swoich uczniów: „Pożyteczne jest dla was moje odejście. Bo jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was. A jeżeli odejdę, poślę Go do was. Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy” (J 16,7.13). Zapowiedź Zbawiciela spełniła się w dniu Paschy, a następnie w dniu Pięćdziesiątnicy, kiedy to nastąpiło bierzmowanie Kościoła. W nas ta obietnica wypełniła się w dniu naszego bierzmowania. Dlatego dziękujemy z całego serca za dar Ducha Świętego i za pomnożenie w nas darów Ducha Świętego.

Wierni powtarzają po każdym wezwaniu: Dziękujemy Ci, Panie.
za dar mądrości, abyśmy lepiej mogli poznawać Boga i Jego doskonałość;
za dar rozumu, abyśmy lepiej zrozumieli ducha tajemnic wiary świętej;
za dar umiejętności, abyśmy w życiu kierowali się zasadami wiary;
za dar rady, abyśmy we wszystkim u Boga szukali rady i u Niego ją znajdowali;
za dar męstwa, abyśmy wolni od bojaźni i względów ziemskich zawsze trwali przy Bogu;
za dar pobożności, abyśmy zawsze służyli Twojemu Majestatowi z synowską miłością;
za dar bojaźni Bożej, abyśmy lękali się grzechu, który Boga obraża.

11. Hymn do Ducha Świętego „O Stworzycielu Duchu, przyjdź”

12. Modlitwa o owoce Ducha Świętego

W sakramencie bierzmowania otrzymaliśmy Ducha Świętego, którego działanie rodzi w nas Jego owoce. Tradycja Kościoła wymienia ich dwanaście: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wspaniałomyślność, łaskawość, wierność, skromność, wstrzemięźliwość, czystość (KKK 1832). One pozwalają stawać się wonią Chrystusa, Jego pięknym obliczem wśród ludzi, do których jesteśmy i będziemy posłani. Módlmy się teraz, by ta woń była intensywna, a owoce dojrzałe:

„Duchu Święty Boże, Miłości przedwieczna Ojca i Syna, racz mi udzielić miłości swojej, abym nią miłował Boga i bliźniego. Udziel mi wesela swego, abym w Tobie tylko szukał pociechy i radował się z łask od Ciebie otrzymywanych.

Udziel mi swego pokoju, abym go zachował w stosunkach z Bogiem i ludźmi.

Daj mi cierpliwość, abym wszystkie przykrości zniósł z uległością i łagodnie, bez goryczy i buntu.

Natchnij mnie dobrocią swoją, abym był dla bliźnich swoich uczynny, usłużny, uprzejmy, pożyteczny – ku ich radości i zbudowaniu.

Obdarz mnie dobroczynnością, abym potrzebom bliźnich chętnie i szybko zaradzał.

Udziel mi cierpliwości, abym z rozwagą i roztropnością podejmował się zobowiązań i sumiennie je wypełniał.

Obdarz mnie cichością, abym znosił wady i ułomności bliźnich, a wszelkie urazy chętnie darował.

Uzbrój mnie w zaufanie, abym był daleki od podejrzliwości względem moich bliźnich i chętnie, szczerze z nimi przestawał.

Udziel mi pokory i skromności w myślach, słowach i uczynkach.

Udziel mi, proszę, cnoty czystości, abym nigdy świadomie i dobrowolnie nie skalał swej duszy ani swego ciała.

Daj, abym był umiarkowany i opanowany we wszystkim, także w pokarmach i napojach, skromny w ubiorze i zachowaniu.

Obym Cię, Boski Gościu mojej duszy, nigdy nie zasmucił żadnym grzechem, a zwłaszcza odmową miłości”.

(Skarbnica modlitw, oprac. ks. M. Bednarz SJ., Kraków 1997, ss. 263–264)

Po modlitwie celebrans i wierni gaszą świece.

13. Błogosławieństwo

K.: Pan z wami.

W.: I z duchem Twoim.

K.: Pochylcie głowy na błogosławieństwo. Bóg Ojciec wszechmogący, który was odrodził z wody i Ducha Świętego i uczynił swoimi przybranymi dziećmi, † niech was błogosławi * i sprawi, abyście zawsze byli godni Jego Ojcowskiej miłości.

W.: Amen.

K.: Jezus Chrystus, jedyny Syn Ojca Przedwiecznego, który obiecał, że Duch Prawdy zostanie w Kościele, † niech was błogosławi * i umocni w wyznawaniu prawdziwej wiary.

W.: Amen.

K.: Duch Święty, który rozpalił ogień miłości w sercach uczniów, † niech was błogosławi, * zjednoczy i doprowadzi do radości Królestwa Bożego.

W.: Amen.

K.: Niech was błogosławi Bóg wszechmogący, * Ojciec i Syn, † i Duch Święty.

W.: Amen.

K.: Idźcie w pokoju Chrystusa.

W.: Bogu niech będą dzięki.

14. Śpiew na zakończenie „Idźcie na cały świat”

Uwagi:

• należy ozdobić chrzcielnicę i przygotować przy niej paschał;
• należy zapowiedzieć wiernym, by przynieśli ze sobą świece;
• można zachęcić, aby wierni przynieśli również krzyżyki, które otrzymali podczas własnego bierzmowania jako pamiątkę;
• podczas nabożeństwa teksty biblijne należy odczytywać z Pisma Świętego, które było wniesione na rozpoczęcie celebracji.