Ewangelia naszego Pana Jezusa Chrystusa

Klaus Berger

Ewangelia naszego Pana Jezusa Chrystusa

Medytacje do niedzielnych Ewangelii

Rok B

Wydawnictwo Jedność 2009
ISBN 978-83-7442-813-2

Słowo wstępu

W niniejszym tomie zebrano medytacje do Ewangelii niedzielnych w roku liturgicznym B według obrządku rzymskokatolickiego. Oprócz niedziel uwzględniano też czytania Ewangelii na niektóre ważne dni roku kościelnego.

„Stworzenie świata powtarza się co rok” (Mircea Eliade). Jeśli zdanie to zastosujemy w odniesieniu do roku kościelnego, wówczas jego brzmienie powinno być następujące: w każdym roku kościelnym powtarza się historia stworzenia poprzez zbawienie aż po oczekiwanie na ponowne przyjście Pana. Każdy rok kościelny cierpliwie stawia nam tę drogę przed oczami. Natomiast długi czas między Zesłaniem Ducha Świętego a Adwentem, najdłuższy okres w roku liturgicznym, odnosi się do historii Kościoła i świata od momentu Pięćdziesiątnicy aż do powtórnego przyjścia Chrystusa. Jest to „nasz” czas, czas pośredni, czas współczesny, kiedy według przypowieści niewolnicy powinni czuwać albo inwestować; czas, kiedy to, co posiane ma wzrastać i przynosić owoce, gdy rośnie zaczyn aż do momentu, gdy przeniknie cały chleb. Szczególny nacisk położyłem w tym roku liturgicznym na związek przypowieści z teraźniejszością.

Pozwolę sobie powiedzieć kilka słów na temat założeń hermeneutycznych niniejszych egzegez i medytacji, gdyż przeważnie tego nie czynię. Nie zakładam sztywnego schematu przy wyborze metod, lecz stosuję taką z nich, która przydaje się lub przynosi korzyści. Dotyczy to również egzegezy typologicznej. Korzyść jest skierowana wyłącznie na wspomaganie i pogłębianie wspólnej wiary w Boga w Trójcy Jedynego. Niektóre medytacje mają więc charakter egzegezy, inne są raczej medytacjami w ścisłym sensie. Wspaniały wzór powiązania egzegezy z medytacją daje choćby papież Benedykt XVI w cotygodniowych katechezach na temat tekstów biblijnych.

Alergicznie reaguję na pomieszanie krytyki literackiej (tekst jako tkanka) i krytyki źródeł (oddzielenie tego, co przypuszczalnie nieautentyczne), podobnie jak wobec ideologicznej krytyki cudów lub innych ideologii, których krótka żywotność jest tak wyraźna, że zapomina się o nich już podczas studiów. W kwestiach dotyczących tekstu kieruję się tym, co na podstawie długiej działalności jako wykładowca uważam za problemy ludzi. Przede wszystkim przez lata nauczyłem się, jak ważne jest zadawanie poprawnych pytań w odniesieniu do tekstów biblijnych. Chodzi mianowicie o takie pytania, które zwiększają dokładność interpretacji, lecz same mieszczą się w ramach tego, na co odpowiedź można znaleźć jeszcze na ziemi.

Na podstawie komentarzy Czytelnicy często zauważą, że według mojej oceny liturgia eucharystyczna jest „Sitz im Leben” lektury oraz interpretacji Ewangelii. Ideał to harmonijne włączenie komentarza w różnorodne gatunki tekstu i przebieg czynności podczas liturgii niedzielnej. Naturalne uwieńczenie interpretacji fragmentu biblijnego stanowi modlitwa. Jako odpowiedź na tekst jest ona jednocześnie dzieckiem interpretacji będącej darem samego tekstu. Ponieważ Bóg przemówił przez słowo, człowiek w modlitwie zwraca się ponownie do jego Autora. Jednak odpowiedź, jaką daje modlący się człowiek, w znacznym stopniu wynika z tekstu biblijnego. O tyle połączenie interpretacji i modlitwy jest wzorcowym przykładem modlitwy. Albowiem według apostoła Pawła modlitwę zawdzięczamy Duchowi Świętemu, którego Bóg wlał w nasze serca. Krążenie słowa Bożego dopełnia się więc wtedy, gdy Bóg cierpliwie słucha naszych modlitw. Wszystko bowiem dokonuje się z Boga i przez Boga. Dotyczy to całego stworzenia, niemniej zróżnicowane działanie Słowa staje się szczególnie uchwytne, gdy zwracamy osobno uwagę na objawienie, spisanie tekstu, komentarz i modlitwę.

Pragnę też podkreślić, że żadna krytyka ze strony Czytelników nie jest przypadkowa, a każda uwaga zostanie przyjęta z wdzięcznością.

Heidelberg, 4 Niedziela Adwentu 2007 r.

Klaus Berger

opr. aś/aś