Dlaczego obchodzimy święto Nawrócenia św. Pawła?
Z ks. dr. Ryszardem Marią Tomaszewskim, paulistą, rozmawia Agnieszka Wawryniuk.
Kościół wspomina św. Pawła dwa razy w roku - w czerwcu postać Apostoła Narodów, a w styczniu jego nawrócenie. Dlaczego obchodzimy święto Nawrócenia św. Pawła?
Po zmartwychwstaniu i męczeńskiej śmierci św. Szczepana było to najważniejsze wydarzenie w życiu pierwotnego Kościoła. Nawrócenie św. Pawła postrzegano jako duchowy owoc męczeństwa Szczepana. Chociaż to nie ono wstrząsnęło życiem przyszłego apostoła, lecz dopiero spotkanie z Chrystusem, który w dialogu z Szawłem udającym się do Damaszku identyfikuje się z prześladowanym Kościołem: „Szawle, dlaczego mnie prześladujesz?” (Dz 9,4). Dopiero wtedy wróg Jezusa stał się Jego przyjacielem - ze wszystkimi tego konsekwencjami, nie wyłączając męczeńskiej śmierci. W swoich listach św. Paweł poczytuje sobie za wielką łaskę, że sam Jezus, bez pośrednictwa innych osób, działał przy jego nawróceniu i nauczał go w licznych objawieniach. To nawrócenie odsłania zatem istotę każdego prawdziwego nawrócenia, które jest zarazem powołaniem, dziełem łaski Jezusa Chrystusa i ludzkiej odpowiedzi na tę łaskę.
W swojej książce „Chrystocentryzm duchowości Rodziny Świętego Pawła” przytacza Ksiądz słowa bł. ks. Jakuba Alberionego, który pisał: „W chwili nawrócenia Paweł umarł dla siebie, a w czasie chrztu narodził się zupełnie nowym człowiekiem dla Chrystusa”. Można więc powiedzieć, że wydarzenie spod Damaszku było łaską nie tylko dla samego Pawła, ale też dla wszystkich przyszłych chrześcijan, także dla nas - ludzi XXI w.?
Św. Paweł nie tylko sam przyjął tajemnicę Chrystusa i konsekwentnie nią żył, ale także przekazywał ją w swoim nauczaniu innym. W swoich listach rozpatrywał wszystkie problemy życia chrześcijańskiego, w odniesieniu do osoby Chrystusa i Jego Ewangelii. To on był tym „opatrznościowym człowiekiem”, który dogłębnie zrozumiał Ewangelię i pokazał, jak ją praktykować. Tak jak ewangeliści spisali ją z Bożego natchnienia, tak św. Paweł, mocą tego samego natchnienia, głosił ją wszystkim narodom i wyjaśniał odpowiednio do potrzeb indywidualnych i społecznych. Przykład św. Pawła i jego nauka wywarły trwały wpływ na rozwój Kościoła. Jednak ks. Alberione twierdził również, że powołanie apostoła niczym nie różni się od powołania dzisiejszych apostołów, z których każdy - jak Paweł - został „zdobyty przez Chrystusa” (Flp 3,12) i doświadcza przeciwności w realizacji powierzonej mu misji, by, tak jak Paweł w chwilach trudnych, doświadczyć Bożej mocy.
Nie wszyscy wiedzą o istnieniu duchowości paulińskiej. Na czym ona polega?
Duchowość paulińska, zainicjowana na początku XX w. przez ks. Alberionego, stawia sobie za cel doprowadzenie do Chrystusa „całego” człowieka. Chodzi w niej o tak radykalną przemianę wszystkich aspektów życia - najpierw własnego, a potem życia tych, do których dociera nasza działalność - by na wzór św. Pawła stać się „drugim Chrystusem”. Paweł dał nam nie tylko wzór gorliwości apostolskiej, lecz także wzór życia całkowicie zjednoczonego z Jezusem. Ks. Alberione dostrzegł w nim ucznia, który zna Jezusa w całej pełni, żyje Nim i przenika Jego najgłębsze tajemnice. Żyjąc tak, jak żył św. Paweł, naśladujemy więc samego Chrystusa. Apostoł sam sugeruje, że jest takim wzorem dla chrześcijan, gdy zachęca Koryntian, aby go naśladowali (1 Kor 4, 16; 11, 1).
Św. Paweł żyje dziś w członkach Rodziny Świętego Pawła. W jaki sposób należące do niej osoby konsekrowane i świeckie realizują swoją misję?
Według ks. Alberionego, Rodzina Świętego Pawła ma być przedłużeniem życia apostoła, działającym we współczesnym świecie. Gdyby św. Paweł żył dzisiaj, to według Założyciela płonąłby gorliwością i wszedłby na najwyższe katedry, by przekazywać Ewangelię. Z tym samym zapałem wypełniałby „dwa wielkie przykazania” miłości Boga i bliźniego, naśladując we wszystkim Chrystusa, żyjąc w Chrystusie, a tym samym należąc umysłem, wolą, sercem i ciałem do Boga.
Apostolstwo paulińskie ma dziś do dyspozycji wiele środków: wydawnictwa drukowane i audiowizualne oraz radio, telewizję i internet. Przy czym są to nie tylko najszybsze, ale też najskuteczniejsze środki ewangelizacji, które kształtują mentalność zarówno jednostek, jak i całych społeczeństw. Posługują się nimi w działalności apostolskiej księża i bracia Towarzystwa Świętego Pawła oraz Siostry Świętego Pawła. Siostry Uczennice Boskiego Mistrza uczestniczą w apostolstwie paulińskim, wypraszając łaski dzisiejszym apostołom modlitwą podczas nieustannej adoracji eucharystycznej, a także przez posługę chorym i starszym kapłanom oraz apostolstwo liturgiczne. Siostry od Jezusa Dobrego Pasterza realizują misję paulińską we współpracy z kapłanami przez posługę w parafiach, zaś Siostry Apostolinki przez apostolstwo powołaniowe. Kobiety z Instytutu Zwiastowania N.M.P. i mężczyźni z Instytutu Świętego Archanioła Gabriela apostołują swoim życiem według rad ewangelicznych i przenikają świat Ewangelią niejako „od wewnątrz”. W tym samym duchu kształtują swoje życie małżeńskie i rodzinne członkowie Instytutu Świętej Rodziny. Duchowością paulińską żyją też biskupi i kapłani z Instytutu Jezusa Kapłana, którzy kontynuują misję apostolską św. Pawła, pełniąc posługę duszpasterską.
Założyciel podkreślał, że wszystkie instytuty paulińskie narodziły się i czerpią moc z Eucharystii, wszystkie mają wzorem św. Pawła żyć w pełni Ewangelią i dopiero wszystkie razem pełnią apostolstwo paulińskie. Różne formy ich aktywności apostolskiej łączy wspólna misja głoszenia Jezusa Chrystusa Drogi, Prawdy i Życia. Jest to misja uniwersalna, czyli skierowana do wszystkich grup społecznych i etnicznych, a przy tym angażująca wszystkie dostępne środki, które mogą stać się „katedrą Jezusa Mistrza”. Trzeba dotrzeć z Ewangelią do wszystkich, a zatem wykorzystać wszystkie możliwości, okoliczności i każdy czas, by - jak mówił Założyciel - „promieniować” Chrystusem.
Dziękuję za rozmowę.
Echo Katolickie 3/2012
opr. aś/aś