Św. Gilda Mądry

Gilda (Gildas) urodził się na północy Wielkiej Brytanii (dzisiejsza Szkocja) w rodzinie królewskiej około 500 r. Jego zachowane biografie napisane zostały stosunkowo późno (jedna w IX, jedna w XII w.), wiele szczegółów biograficznych jest więc niepewnych. Wykształcenie zdobył prawdopodobnie w klasztorze Cor Tewdws (kolegium Teodozjusza) w południowej Walii. Tam też zdecydował się nie podążać drogą światowej kariery, która leżała przed nim, jako przyszłego władcy, ale zostać mnichem.

Jako zakonnik okazał się cenionym nauczycielem i mistrzem życia duchowego. Owocem jego działalności były liczne nawrócenia, a także kolejne klasztory powstające na terenie Wielkiej Brytanii (zwłaszcza na północy). Gilda wywarł także znaczny wpływ na rozwój życia zakonnego w Irlandii. Sam odwiedził tę wyspę, posiadał także licznych uczniów pochodzących z Irlandii, z którymi później prowadził systematyczną korespondencję.

W pewnym momencie zdecydował się odbyć pielgrzymkę do Rzymu, a wracając z niej nie dotarł już na wyspy brytyjskie, ale pozostał w Bretanii, początkowo wiodąc życie pustelnika, a następnie zakładając klasztor w Rhuys nad brzegiem rzeki Blavet.

W swoim dziele De excidio Britanniae (O upadku Brytanii) opisał historię upadku rdzennych księstw brytyjskich, podbitych przez anglosaskich najeźdźców po wycofaniu się Rzymian z Wielkiej Brytanii. Dzieło to ma charakter rozbudowanej homilii, w której jako główną przyczynę upadku wskazał moralną dekadencję zarówno świeckich władców, jak i duchownych. Dzieło to, podobnie jak inne zachowane dzieła Gildy, zawarte jest w 69 tomie Patrologia Latina.

Gildas zmarł ok. 570 r. i został pochowany w założonym przez siebie klasztorze w Rhuys w Bretanii. Według podania, jego ciało zgodnie z jego wolą zostało złożone na łodzi i wypuszczone w morze, jednak trzy miesiące później łódź z nienaruszonym ciałem została odnaleziona przez miejscowych, którzy zwrócili czcigodne relikwie do klasztoru.

opr. mg/mg