Duchowość lidera w codzienności: skierowanie ku przyszłości

Odpowiedzialność wykraczająca poza zakres, nad którym można panować, w sposób szczególny dotyczy przeszłości i rozwoju. W tej dziedzinie potrzeba mieć „nosa”. A jednocześnie zasadniczym zadaniem lidera jest myślenie o przyszłości i rozwoju firmy. Dzisiaj jest to szczególnie ważne, gdyż sytuacja na rynku zmienia się w przerażającym tempie. I tak np. w dziedzinie handlu nie ma porównania sytuacji dzisiejszej do tej, jaka była przed dziesięciu laty, dzisiaj handluje się już zupełnie inaczej. Podobnie zakładanie jakiejkolwiek działalności jest nieporównanie trudniejsze, niż to było np. w latach dziewięćdziesiątych. Zmienia się sytuacja społeczna, prawo, struktura, technologia i same przedmioty, jakie dzisiaj są dla ludzi ważne i jakie się produkuje oraz sprzedaje. Sama sprzedaż internetowa niedługo pewnie będzie przeważała. Lider musi się do tego wszystkiego dostosować. Przy czym istnieją także ślepe uliczki, w jakie można wejść, spodziewając się rozwoju w określonym kierunku, podczas gdy faktyczny rozwój może pójść w zupełnie innym. Oczywiście bardzo ważna jest wiedza, obserwacja tendencji, jednak ostatecznie przyszłość jest nieprzewidywalna, a przecież od niej zależy rozwój lub upadek firmy i sam los lidera.

W dziedzinie życia duchowego w chrześcijaństwie istotna jest metanoia, co tłumaczymy klasycznie słowem „nawrócenie”, a ostatnio przez wyrażenie „przemiana serca”. W istocie metanoia oznacza przemianę umysłu, czyli zmianę sposobu myślenia i wartościowania, które z koncentracji na tym, czego bezpośrednio doświadczamy i co nas doraźnie dotyka, przenosi spojrzenie na koniec życia oraz jego pełny sens i z tej perspektywy oceniania przeżywane doświadczenie i dokonywane wybory. W Ewangelii Pana Jezus powiedział:

³¹ Nie troszczcie się więc zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść? co będziemy pić? czym będziemy się przyodziewać? ³² Bo o to wszystko poganie zabiegają. Przecież Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. ³³ Starajcie się naprzód o królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane (Mt 6,31—33).

W pracy lidera także liczy się ostateczny efekt pracy. Lider bardziej niż ktokolwiek wie, że nie wystarczy nawet bardzo dobrze pracować, produkować lub oferować najlepsze produkty i usługi, bo powodzenie ostatecznie będzie zależało od tego, czy to wszystko uda się sprzedać i przyniesie to odpowiedni zysk. Dlatego myślenie lidera rozpoczyna się od końca: od spojrzenia na klienta bądź inaczej rozumianego adresata działalności jego zespołu. I cała działalność powinna być ukierunkowana na odpowiednie zaoferowanie owoców swojej pracy, by adresat to zechciał przyjąć. Poszczególne elementy pracy powinny mieć na myśli tego klienta. Inaczej można zrobić coś nawet doskonałego, ale nieprzyjętego przez odbiorców.

Jeżeli ktoś nie koncentruje się jedynie na zysku, ale podchodzi do swojej pracy z pasją i zaangażowaniem poznawczym, ten rodzaj myślenia okazuje się bardzo dobry w życiu duchowym. Mówił o tym sam Pan Jezus, który zawarł to w bardzo kontrowersyjnej dla wielu przypowieści o nieuczciwym rządcy:

«Pewien bogaty człowiek miał rządcę, którego oskarżono przed nim, że trwoni jego majątek. ² Przywołał więc go do siebie i rzekł mu: „Cóż to słyszę o tobie? Zdaj sprawę z twego zarządzania, bo już nie będziesz mógł zarządzać”. ³ Na to rządca rzekł sam do siebie: Co ja pocznę, skoro mój pan odbiera mi zarządzanie? Kopać nie mogę, żebrać się wstydzę. ⁴ Wiem już, co uczynię, żeby mnie ludzie przyjęli do swoich domów, gdy będę odsunięty od zarządzania”. ⁵ Przywołał więc do siebie każdego z dłużników swego pana i zapytał pierwszego: „Ile jesteś winien mojemu panu?” ⁶ Ten odpowiedział: „Sto beczek oliwy”. On mu rzekł: „Weź swoje zobowiązanie, siadaj prędko i napisz: pięćdziesiąt”. ⁷ Następnie pytał drugiego: „A ty ile jesteś winien?” Ten odrzekł: „Sto korców pszenicy”. Mówi mu: „Weź swoje zobowiązanie i napisz: osiemdziesiąt”. ⁸ Pan pochwalił nieuczciwego rządcę, że roz­tropnie postąpił. Bo synowie tego świata roztropniejsi są w sto­sunkach z podobnymi sobie ludźmi niż synowie światłości (Łk 16,1—8).

Pochwała w tej przypowieści nie dotyczyła nieuczciwości, ale myślenia skierowanego ku przyszłości. Takie myślenie powinno charakteryzować uczniów Chrystusa. Lider zaprawiony w takim myśleniu powinien o wiele łatwiej wprowadzić je w swoje życie duchowe, to znaczy powinien o wiele łatwiej zrozumieć, że na swoje życie trzeba spojrzeć z perspektywy końcowych efektów: do czego doprowadza, czy daje udział w życiu wiecznym.

Włodzimierz Zatorski OSB, Duchowe dylematy lidera Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC

opr. mg/mg