„Jesteśmy napełnieni Duchem Świętym”
(por. Dz 2,4)
Symbol
Olej krzyżma – namaszczenie i nałożenie rąk
Założenia
Proponowany program jest pierwszym rokiem nowego dwuletniego cyklu: „Duch, który umacnia miłość…”. Będzie stanowił kontynuację refleksji nad sakramentami chrześcijańskiego wtajemniczenia, która zapoczątkowana została w poprzednim czteroletnim cyklu i poświęcona była sakramentowi chrztu świętego. Istnieje duża potrzeba ukazania tych sakramentów (chrztu, bierzmowania, Eucharystii) w pewnej wzajemnej zależności od siebie.
Treścią proponowanego programu jest sakrament Ducha Świętego (jest również nazywany sakramentem bierzmowania), jego dary i skutki, uwzględniając ich zastosowanie w procesie dochodzenia do szeroko rozumianej dojrzałości.
Wskazanie Jana Pawła II
Pragnę, aby to, co zostało z Ducha Świętego poczęte i narodzone, zostało na nowo w tym samym Duchu Świętym umocnione za sprawą krzyża i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, Pana naszego. (…)
Pozwólcie przeto, że tak jak zawsze przy bierzmowaniu biskup, i ja dzisiaj dokonam owego apostolskiego włożenia rąk na wszystkich tu zgromadzonych, na wszystkich moich rodaków. W tym włożeniu rąk wyraża się przejęcie i przekazanie Ducha Świętego, którego apostołowie otrzymali od samego Chrystusa, kiedy po zmartwychwstaniu przyszedł do nich „drzwiami zamkniętymi” (por. J 20,19) i rzekł: „Weźmijcie Ducha Świętego” (J 20,22). Tego Ducha: Ducha zbawienia, odkupienia, nawrócenia i świętości, Ducha prawdy, Ducha miłości i Ducha męstwa – odziedziczonego jako żywą moc po apostołach – przekazywały po tyle razy biskupie dłonie całym pokoleniom na ziemi polskiej. Tego Ducha pragnę wam dzisiaj przekazać, tak jak przekazywał Go swoim współczesnym biskup rodem ze Szczepanowa. Pragnę wam dziś przekazać tego Ducha, ogarniając sercem z najgłębszą pokorą to wielkie „bierzmowanie dziejów”, które przeżywacie. Więc mówię za Chrystusem samym: „Weźmijcie Ducha Świętego!” (J 20,22). I mówię za Apostołem: „Ducha nie gaście!” (1 Tes 5,19). I mówię za Apostołem: „Ducha Świętego nie zasmucajcie!” (por. Ef 4,30).
(Jan Paweł II, Kraków, 10 czerwca 1979 r.)
Kontekst
Ostatnie cztery lata w programowaniu duszpasterstwa w Polsce bardzo mocno koncentrowały się na tajemnicy chrztu świętego jako na najważniejszym i podstawowym sakramencie wiary. Naturalną więc rzeczą jest w następnym planowaniu duszpasterskim pochylenie się nad kolejnym z trzech sakramentów chrześcijańskiego wtajemniczenia – bierzmowaniem. Zgodnie z nauczaniem Katechizmu Kościoła Katolickiego (1285) ten sakrament zostanie ukazany w jedności z pozostałymi sakramentami inicjacji chrześcijańskiej. Refleksja nad sakramentem Ducha Świętego wydaje się potrzebą chwili, zważywszy na fakt, iż coraz więcej młodzieży rezygnuje z przyjęcia tego sakramentu, a znaczna jej część przyjmuje go z bardzo małą świadomością. Intencją programu jednak nie jest tylko kwestia zainteresowania młodzieży tematem bierzmowania, ale jest to sakrament, który, jak wynika z obserwacji, zamarł w wielu osobach dorosłych. Dlatego cały wysiłek duszpasterski w nadchodzącym roku winien być skoncentrowany na tym, aby pomóc osobom ochrzczonym odkryć dar Ducha Świętego udzielony im przez samego Jezusa w sakramencie bierzmowania oraz ukazać fakt, że Duch Święty, sam będąc Darem Zmartwychwstałego, również przynosi ze sobą dary, udzielając każdemu jak chce. Dzięki pieczęci Ducha, którą otrzymuje się w sakramencie bierzmowania, chrześcijanin osiąga pełnię swej tożsamości i staje się świadomy swego posłannictwa w Kościele i świecie, angażując się poprzez wiarę żywą, czynną i apostolską.
Bardzo mocno podkreśla to Ojciec Święty Benedykt XVI w liście apostolskim Porta fidei, wskazując, że „wiara oznacza zaangażowanie i publiczne świadectwo”. Chrześcijanin nigdy nie może myśleć, że wiara jest sprawą prywatną. Wiara jest decyzją, żeby być z Panem, aby z Nim żyć. To „bycie z Nim” wprowadza do zrozumienia powodów, dla których się wierzy. Wiara, właśnie dlatego, że jest aktem wolności, wymaga również odpowiedzialności społecznej za to, w co się wierzy. Kościół w dniu Pięćdziesiątnicy ukazuje z całą oczywistością ów wymiar publiczny wiary i głoszenia jej bez lęku każdej osobie. Jest to dar Ducha Świętego, który uzdalnia do misji i umacnia nasze świadectwo, czyniąc je śmiałym i odważnym” (n. 10).
Aby podjąć całe bogactwo łaski, zawarte w sakramencie bierzmowania, który wraz z chrztem i Eucharystią należy do „sakramentów chrześcijańskiego wtajemniczenia”, trzeba uchwycić jego sens w świetle historii zbawienia. Do realizacji tego zadania ma służyć niniejszy program, który na różnych płaszczyznach duszpasterskiego oddziaływania (martyria, liturgia, diakonia) daje możliwość odkrycia na nowo i współpracy z darami, które są przez Boga ofiarowane człowiekowi.
Cele:
- odkrywanie Osoby i darów Ducha Świętego,
- odnowienie w sobie Bożego synostwa, odkrycie własnej tożsamości chrześcijańskiej,
- ożywienie do bardziej świadomego udziału w życiu sakramentalnym,
- formowanie do czynnego zaangażowania się w życie wspólnoty parafialnej,
- odkrycie potencjału misyjnego, osobistego i wspólnotowego.
Treści:
- pogłębienie świadomości daru Ducha Świętego, jakiego udziela Zmartwychwstały,
- dary Ducha Świętego,
- działanie Ducha Świętego w sakramentach,
- wspólnototwórcza rola Ducha Świętego,
- powszechne powołanie apostolskie,
- formacja sumienia („Duch Święty przekonuje świat o grzechu”, por. J 16,7),
- Duch Święty uczy korzystania z daru wolności („Gdzie jest Duch Pański, tam wolność”, 2 Kor 5,15).
Realizacja:
- zakorzenienie w osobistym wyborze Chrystusa i zaangażowanie we wspólnocie Kościoła (w parafii),
- zaszczepienie u wiernych umiejętności interpretowania własnego życia i odczytywania wydarzeń w świetle wiary,
- odkrywanie i umocnienie osobistego powołania (bierzmowanie jako pieczęć Ducha Świętego),
- troska o chrześcijańskie przeżywanie niedzieli,
- wzmacnianie chrześcijańskiego świadectwa małżeństw i rodzin,
- odkrycie źródła mocy do szerzenia i apologii wiary (bierzmowanie przynosi wzrost i umocnienie łaski chrzcielnej, uzdalniającej do składania świadectwa wiary),
- obecność ludzi wierzących w życiu społecznym, politycznym, gospodarczym, kulturalnym, medialnym.
Priorytety pastoralne:
- troska całej wspólnoty parafialnej o przyjmujących sakrament bierzmowania,
- pomoc osobom wierzącym w odkrywaniu własnego miejsca w Kościele,
- wzmacnianie więzów rodzinnych osób emigrujących za pracą,
- dowartościowanie ludzi zrzeszonych w ruchach i stowarzyszeniach katolickich działających w parafii.
Obszary realizacji programu
MARTYRIA
Głoszenie słowa Bożego:
- Homilia niedzielna i świąteczna (patrz Program przepowiadania),
- Sugestie homiletyczne w odniesieniu do kazań pasyjnych, rekolekcji parafialnych oraz rozważań majowych i październikowych,
- Rekolekcje kerygmatyczne z zaangażowaniem różnych grup charyzmatycznych,
- Katecheza sakramentalna (przygotowanie do życia sakramentalnego poprzez chrzest św., Eucharystię, bierzmowanie i małżeństwo).
Tematyka akcentująca działanie Ducha Świętego:
- Uczestnictwo w liturgii Kościoła,
- Nawrócenie przez sakrament pokuty,
- Więź z Jezusem Eucharystycznym,
- Troska o dzieło misyjne Kościoła,
- Dążenie do świętości,
- Służenie słowem i czynem będącym w potrzebie,
- Katecheza parafialna dorosłych (rodziców dzieci i młodzieży przygotowujących się do sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, członków ruchów, stowarzyszeń i wspólnot).
Tematyka katechezy dorosłych inspirowana darami
Ducha Świętego:
- Zaproszenie do zaangażowania w nową ewangelizację,
- Odczytywanie Bożych zamysłów wobec małżonków i rodziny,
- Wychowywanie do życia w prawdzie i wolności,
- Kształtowanie życia społecznego w świetle Ewangelii,
- Odpowiedzialne korzystanie ze środków społecznego przekazu,
- Realizowanie powołanie jako osoba świecka,
- Konspekty spotkań dla PRD (4), inspirujące działania mające na celu ożywić świadomość życia sakramentem bierzmowania członków wspólnoty parafialnej.
LITURGIA
Sprawowanie sakramentów
- Przygotowanie celebracji wprowadzającej w tematykę roku duszpasterskiego.
- Troska o odnowę przygotowania młodzieży do sakramentu bierzmowania.
- Zainicjowanie nabożeństwa dziękczynnego za sakrament bierzmowania w parafii pochodzenia kandydatów.
- Podkreślenie i celebracja uroczystego charakteru nowenny przed uroczystością Zesłania Ducha Świętego.
- Propozycja rozważań związanych z tematyką roku duszpasterskiego na nabożeństwa w ciągu roku (Roraty, Wielki Post, nabożeństwa majowe i październikowe).
- Zainicjowanie w parafiach nabożeństw pokutnych oraz celebracji słowa Bożego przed spowiedzią na Boże Narodzenie i Wielkanoc.
- Przygotowanie, celebrowanie i przeżywanie Eucharystii jako źródła i szczytu życia wspólnoty Kościoła, którą buduje Duch Święty.
- Zachęta do celebrowania Mszy św. wotywnych o Duchu Świętym.
- Wprowadzenie w parafiach cotygodniowych nabożeństw do Ducha Świętego.
- Troska o właściwe przeżycie procesji Bożego Ciała z właściwie przygotowanymi komentarzami do czterech stacji.
- Celebracja nabożeństw w intencji ojczyzny.
DIAKONIA
Posługa miłości
- Formacja kapłanów, osób konsekrowanych i wiernych świeckich w duchu wzajemnej służby.
- Budzenie wśród wiernych świeckich współodpowiedzialności za wspólnotę parafialną przez tworzenie i odpowiedzialne kierowanie parafialnymi radami ekonomicznymi oraz parafialnymi radami duszpasterskimi.
- Zachęcenie osób samotnych do jak najpełniejszego uczestnictwa w życiu Kościoła.
- Przygotowywanie liderów do prowadzenia grup młodzieży przygotowującej się do sakramentu bierzmowania.
- Ożywienie, tworzenie i nabór do ruchów i stowarzyszeń katolickich w parafiach, zwłaszcza charyzmatycznych.
- Wykorzystywanie mediów społecznościowych do ewangelizacji.
PRZYKŁADY
- Maryja – Służebnica Ducha Świętego;
- Św. Stanisław Kostka (450. rocznica śmierci);
- 108 błogosławionych męczenników z okresu II wojny światowej.