Wypowiedzi Ojców Synodu - I Kongregacja

1 X — I KONGREGACJA.

Przemówienie powitalne kard. Franciszka Macharskiego

Odpowiedzialni za Europę

Ojcze Święty, czcigodni Bracia w biskupstwie, drodzy Bracia i Siostry,

Na początku II Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Europie korzystam z przywileju i radości, że mogę skierować w imieniu wszystkich przewodniczących delegowanych pozdrowienie do Waszej Świątobliwości i do Was wszystkich, zwołanych tutaj, gdzie przez wiele dni będziemy kierowali nasze myśli, nasze intencje i nasze ufne spojrzenie ku naszemu Panu Jezusowi Chrystusowi, który żyje pośród nas i jest źródłem nadziei dla wszystkich narodów, z których pochodzimy.

Dla nas wszystkich prosimy naszego Pana Jezusa Chrystusa przez wstawiennictwo Maryi, Matki Bożej i Matki Kościoła, o dar Ducha Świętego, abyśmy wierni jego poruszeniom, potrafili rozpoznać i przyjąć łaskę służby i pasterskiej miłości w czasie tej kolegialnej pracy dla dobra Kościoła świętego w Europie, otoczeni miłosierdziem Ojca niebieskiego, w przeddzień trzeciego tysiąclecia i Wielkiego Jubileuszu dwutysiąclecia odkupienia.

Europa jest naszą ziemią, ponieważ tutaj urodziliśmy się i żyjemy w świetle tego świata i w wierze w zmartwychwstałego Pana, który zlecił nam misję przepowiadania i świadczenia czynami i słowami. Ziemia ta należy do nas, ponieważ w tworzących ją narodach tkwią nasze początki i współtworzymy wszystkie te wartości nazywane kulturą.

Na znaczną część tej kultury składa się chrześcijaństwo, szczególnie w osobach świętych, co Wasza Świątobliwość przypomniał ogłaszając św. Brygidę, św. Katarzynę i św. Teresę Benedyktę od Krzyża współpatronkami Europy. Dziękujemy, Ojcze Święty, za ten dar, który w szczególny sposób podkreśla rolę, jaką kobiety odegrały, także przez swą świętość, w budowaniu Europy.

Nasza obecność w tej auli, będąca odpowiedzią na wezwanie Waszej Świątobliwości do rozważenia konkretnego tematu, staje się wyrazem miłości ku poszczególnym narodom, z których pochodzimy, i ku całej Europie.

Wasza Świątobliwość kierował się tym poruszeniem miłości, gdy 3 czerwca 1979 r. w homilii wygłoszonej w katedrze gnieźnieńskiej stwierdzał: «Czyż Chrystus tego nie chce, czy Duch Święty tego nie rozrządza, ażeby ten Papież, który nosi w swojej duszy szczególnie wyrazisty zapis dziejów własnego Narodu od samego jego początku, ale także i dziejów pobratymczych, sąsiednich ludów i narodów, na sposób szczególny nie ujawnił i nie potwierdził w naszej epoce ich obecności w Kościele? Ich szczególnego wkładu w dzieje chrześcijaństwa. (...) Czyż Chrystus tego nie chce, czy Duch Święty tego nie rozrządza, ażeby ten Papież-Polak, Papież-Słowianin, właśnie teraz odsłonił duchową jedność chrześcijańskiej Europy?»

Podkreślając wielorakość i bogactwo tradycji ludów europejskich, Wasza Świątobliwość podzielił się swym głębokim przekonaniem osobistym, gdy w siedzibie UNESCO w Paryżu 2 czerwca 1980 r. mówił o «organicznym i konstytutywnym związku religii, w szczególności chrześcijaństwa, z kulturą» i kontynuował: «Na pewno nie będzie przesadą twierdzić, że cała Europa — od Atlantyku aż po Ural — szczególnym nagromadzeniem tych faktów potwierdza ów związek między kulturą i chrześcijaństwem» (n. 9).

Właśnie tej ziemi po raz drugi w tym dziesięcioleciu Zgromadzenie synodalne poświęca swe kolegialne prace, aby Europa okazała się wierna swym początkom, kieruje swą uwagę na dzisiejsze potrzeby i daje wyraz trosce o przyszłe jej losy.

W tych dziesięciu latach nie brakowało znaków nadziei. Mam na myśli nowy szlak wolności, który Wasza Świątobliwość nieustannie rozjaśniał swym nauczaniem, ostrzegając przed wolnością odseparowaną od prawdy. Jak można zapomnieć o dobitnej sile przestrogi płynącej ze słów wypowiedzianych w 1996 r. w Berlinie przed Bramą Brandenburską? Na tle tego starego symbolu podziału Europy, zamienionego w końcu na symbol wolności, Wasza Świątobliwość powiedział: «Zostawcie Bramę Brandenburską otwartą dla was i dla wszystkich ludzi! Zostawcie ją otwartą przez ducha miłości, sprawiedliwości i pokoju!» (n. 7).

Podobnie mocne w wyrazie było przesłanie odczytane w Paryżu w sierpniu 1997 r. podczas XII Światowego Dnia Młodzieży. Ponad milion młodych ludzi przybyłych z całego kontynentu przyjęło z waszych rąk pochodnię Ewangelii, by stać się budowniczymi nowej Europy.

Nowa nadzieja zrodziła się także na płaszczyźnie ekumenicznej, w stosunkach między Wschodem i Zachodem: czyż do wielu dobrych znaków na tym polu nie należałoby zaliczyć wizyty apostolskiej w Rumunii i spotkania z Patriarchą Teoktystem?

Nasza wspólna refleksja najlepiej ukaże w następnych dniach, jaką odpowiedzialnością będziemy obarczeni we współczesnym świecie za Europę, która wyszła zwycięsko z historycznych uwarunkowań cywilnych, moralnych i religijnych, i pomimo zmęczenia i kryzysów wezwana jest do całościowej odnowy, bo dzięki nadziei pokładanej w Jezusie Chrystusie Kościół uważa, że jest ona możliwa.

Prace nasze pomogą nam ustosunkować się do pierwszego Zgromadzenia synodalnego poświęconego Europie i znaleźć punkty godne rozwinięcia w obecnej sytuacji historycznej, zwłaszcza jeśli chodzi o odnowiony sposób głoszenia Dobrej Nowiny o Jezusie Chrystusie.

Zgromadzenie to włącza się «w przygotowanie do spotkania Roku 2000» (Tertio millennio adveniente, 21), w zamknięcie drugiego milenium i w oczekiwanie na Wielki Jubileusz. Pośród niezliczonej rzeszy pielgrzymów ze wszystkich ludów i narodów kontynent nasz znajduje różne okazje do odnowy swej głębokiej i wrodzonej tożsamości, poprzez oczyszczenie pamięci i sumienia, głoszenie Jezusa Chrystusa naszej nadziei (por. 1 Tm 1, 1), przyjęcie łaski Chrystusa zmartwychwstałego, Pana życia i dziejów.

Ojcze Święty, czcigodni bracia w biskupstwie, drodzy bracia i siostry, pragnąc tych dóbr dla naszego kontynentu, starajmy się, by nasze dążenia wyrażały się w modlitwie i zostały wprowadzone w życie.

Trójca Przenajświętsza, Maryja Panna Matka Kościoła, święci Piotr i Paweł i wszyscy apostołowie, święci patroni Europy Benedykt, Cyryl i Metody, Katarzyna, Brygida, Teresa Benedykta od Krzyża niech nam błogosławią i czuwają nad naszymi myślami i pracami.

opr. mg/mg