Maryja prowadzi nas do Chrystusa

We wtorek 29 października 2002 r. odbyła się w Sali Klementyńskiej w Watykanie VII Sesja Publiczna Akademii Papieskich, poświęcona tematowi: «Maryja — 'promienna Jutrzenka i niezawodna Przewodniczka' nowej ewangelizacji». W południe do sali obrad przybył Jan Paweł II i po wysłuchaniu słów skierowanych do niego przez przewodniczącego Rady Koordynacyjnej Akademii Papieskich kard. Paula Pouparda wygłosił przemówienie, w którym zachęcił do rozwoju refleksji mariologicznej na podstawie nowych źródeł, takich jak sztuka chrześcijańska, duchowe doświadczenie świętych czy tradycja pobożności ludowej. Doskonałym bodźcem do podjęcia nowych studiów na polu mariologii może być, zdaniem Papieża, 150. rocznica ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Na zakończenie obrad Jan Paweł II wręczył nagrodę Akademii Papieskich, przyznawaną młodym uczonym oraz instytucjom szerzącym humanizm chrześcijański. W tym roku otrzymała ją Rosa Calě za pracę doktorską z historii egzegezy Ojców Kościoła z IV i V w. Ponadto Jan Paweł II odznaczył medalem swojego pontyfikatu s. Philomenę D'Souzę i o. Stanisława Bogusza Matułę z Zakonu Braci Mniejszych.

1. Ze szczególną radością witam serdecznie was wszystkich, uczestników VII Sesji Publicznej Akademii Papieskich, które — każda we własnej dziedzinie badań i inicjatyw — z wielkim zaangażowaniem starają się skutecznie promować nowy humanizm chrześcijański w trzecim tysiącleciu.

Dziękuję serdecznie kard. Paulowi Poupardowi, przewodniczącemu Rady Koordynacyjnej Akademii Papieskich, za uprzejme słowa, z jakimi zwrócił się do mnie w imieniu zgromadzonych. Wraz z nim pozdrawiam księży kardynałów i ambasadorów, biskupów i kapłanów oraz wszystkich obecnych.

2. To zgromadzenie Akademii Papieskich poświęcone jest refleksji mariologicznej, a przygotowane zostało przez Międzynarodową Papieską Akademię Maryjną oraz Papieską Akademię Niepokalanej. Pozdrawiam w sposób szczególny obydwu przewodniczących, znakomitych relatorów, jak również obecnych członków Akademii.

Temat tego posiedzenia: «Maryja — 'promienna Jutrzenka i niezawodna Przewodniczka' nowej ewangelizacji», nawiązuje do słów, którymi zakończyłem List apostolski Novo millennio ineunte, powierzając Maryi, Matce Boga i Matce wszystkich wierzących, losy nowego tysiąclecia i drogę Kościoła. Raz jeszcze pragnąłem ukazać Ją jako «Gwiazdę nowej ewangelizacji», aby naprawdę w sercu i myślach każdego ucznia Pana była Gwiazdą, która oświetla drogę i prowadzi do Chrystusa.

«Na nowo rozpoczynać od Chrystusa» — to wezwanie skierowałem do całego Kościoła na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Na nowo rozpoczynać od Chrystusa, ucząc się kontemplować i kochać Jego oblicze, na którym jaśnieje chwała Ojca.

Przewodniczka Kościoła w trzecim tysiącleciu

3. Kto bardziej niż Maryja, Dziewica-Matka, może nam w tym pomagać i do tego zachęcać? Kto lepiej niż Ona może nauczyć nas kontemplować i kochać Oblicze Chrystusa, w które wpatrywała się z nieskończoną miłością i z całkowitym oddaniem przez całe życie, od chwili narodzenia aż po godzinę Krzyża, a następnie po świt Zmartwychwstania? Św. Łukasz w swej Ewangelii mówi dwukrotnie, że Maryja «zachowywała wszystkie te sprawy i rozważała je w swoim sercu» (2, 19. 51). W sercu Maryi przechowywany jest również dla nas bezcenny skarb Chrystusa.

Jeśli prawdą jest, jak stwierdza Sobór Watykański II w konstytucji Gaudium et spes, że jedynie w tajemnicy Chrystusa wyjaśnia się w pełni tajemnica człowieka (por. n. 22), a więc także tajemnica tej wyjątkowej córki rodu ludzkiego, jaką była Maryja (por. Redemptoris Mater, 4), w nie mniejszym stopniu jest prawdą, że w Obliczu Chrystusa i w Jego ludzkich rysach odzwierciedlają się cechy Matki, Jej styl wychowania, Jej sposób bycia i odczuwania. Dlatego, jeżeli chcemy głęboko kontemplować Oblicze Chrystusa, musimy odwołać się do Maryi, która w pełni przyjąwszy plan Boga, «ukształtowała» Syna w najbardziej szczególny sposób, towarzysząc Jego rozwojowi na każdym kroku.

Również i my możemy zatem przyjąć zaproszenie, jakie św. Bernard kieruje do największego z poetów Dantego Alighieri: «Patrz na oblicze, które najbardziej przypomina Chrystusa, bo tylko jego przejrzystość może ci pomóc zobaczyć Chrystusa» (Raj XXXII, 85-87). Maryja jest rzeczywiście jasną Jutrzenką nowej ewangelizacji, niezawodną Przewodniczką na drodze Kościoła w trzecim tysiącleciu.

Pogłębiać refleksję mariologiczną

4. Ogromnie doniosłe staje się zatem zaangażowanie teologiczne, kulturowe i duchowe tych, którzy — poczynając od was, drodzy członkowie Międzynarodowej Papieskiej Akademii Maryjnej oraz Papieskiej Akademii Niepokalanej — podejmują refleksję nad postacią Przenajświętszej Maryi, by w sposób coraz doskonalszy Ją poznawać. Potrzebne są również badania interdyscyplinarne, które przyczynią się do rozwoju refleksji mariologicznej poprzez sięganie do nowych źródeł, poza tymi bardziej tradycyjnymi, by uzyskać dalsze bodźce do badań teologicznych. Myślę tu, na przykład, o świętych i ich osobistym doświadczeniu; a także o sztuce chrześcijańskiej, która od zawsze upodobała sobie Maryję jako jeden z ulubionych tematów; oraz o pobożności ludowej, która dając pierwszeństwo aspektowi «uczuciowemu», pozostawiła nam wielkie świadectwa misji Maryi w życiu Kościoła.

Stosowną okazją do zwiększenia tego zaangażowania będzie 150. rocznica ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Maryi. Obydwie Papieskie Akademie Maryjne, każda w ramach swej działalności i odpowiednio do swych szczególnych kompetencji, powinny dołożyć wszelkich starań, aby ta uroczystość stała się sposobnością do podjęcia nowego wysiłku teologicznego, kulturalnego i duchowego, mającego na celu ukazanie ludziom naszych czasów sensu i najbardziej autentycznego przesłania tej prawdy wiary.

Nagrody papieskie

5. Drodzy bracia i siostry, jak już wszystkim wam wiadomo, ustanowiłem Nagrodę Akademii Papieskich, aby zachęcić do podejmowania wysiłków młodych uczonych i instytucje, które swą działalność poświęcają promocji humanizmu chrześcijańskiego. I tak, przyjmując propozycję Rady Koordynacyjnej Akademii Papieskich, przy tej uroczystej okazji z radością przyznaję tę nagrodę dr Rosie Calě za pracę doktorską nt.: «Teksty antymariologiczne w egzegezie Ojców od Soboru Nicejskiego po Chalcedoński» (I testi anti-mariologici nell'esegesi dei Padri da Nicea a Calcedonia). Ponadto, w dowód uznania i jako wyraz zachęty, pragnę ofiarować o. Stanisławowi Boguszowi Matuli i s. Philomenie D'Souzie medal pontyfikatu za cenne studia przez nich opracowane.

Na zakończenie tego uroczystego posiedzenia chciałbym wreszcie wyrazić wszystkim członkom Akademii szczere uznanie za wykonaną pracę oraz życzyć zapału i wielkoduszności w pracy na polu teologicznym, duchowym i duszpasterskim tertio millennio ineunte. Z tymi uczuciami powierzam każdego z was matczynej opiece Dziewicy Maryi i wszystkim z serca udzielam specjalnego Błogosławieństwa Apostolskiego.

opr. mg/mg