Sens pielgrzymowania do sanktuariów

Temat plenarnego zgromadzenia Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych, które obradowało w dniach 23-25 czerwca w Rzymie, brzmiał: «Sanktuarium — szczególne miejsce spotkania Boga z ludem pielgrzymującym przez dzieje». Przedmiotem obrad były teologiczne i duszpasterskie aspekty pielgrzymowania do sanktuariów i miejsc świętych, razpatrywane zwłaszcza w perspektywie Roku Świętego, w którym rzesze wiernych będą nawiedzać miejsca związane z historią zbawienia. 25 czerwca uczestnicy zgromadzenia wraz z przewodniczącym Papieskiej Rady abpem Stephenem Fumio Hamao zostali przyjęci na audiencji przez Ojca Świętego, który skierował do nich następujące słowa:

Czcigodni Bracia w biskupstwie, drodzy Bracia i Siostry!

1. Z radością spotykam się z wami na zakończenie obrad plenarnego zgromadzenia Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych. Wszystkich serdecznie witam, a dziękując wam za tę wizytę, wyrażam szczere uznanie dla waszej pracy, którą służycie Stolicy Apostolskiej. Jestem szczególnie wdzięczny abpowi Stephenowi Fumio Hamao, przewodniczącemu Papieskiej Rady, za uprzejme słowa, jakie skierował do mnie w waszym imieniu.

W minionych dniach zastanawialiście się nad tym, jaką rolę w życiu Kościoła odgrywają pielgrzymki do sanktuariów. Jak już kiedyś powiedziałem, te miejsca modlitwy są «niczym kamienie milowe wskazujące drogę dzieciom Bożym wędrującym po ziemi» (homilia w Corrientes, Argentyna, 9 kwietnia 1987 r., n. 6: «L’Osservatore Romano», wyd. polskie, n. 6/1987, s. 21). Przyglądając się tej bogatej rzeczywistości, widzimy wyraźnie, że są one wielkim darem Boga dla Kościoła i dla całej ludzkości.

2. Człowiek tęskni za spotkaniem z Bogiem, a pielgrzymki kierują jego myśl ku przystani, do której może zawinąć na szlaku swoich religijnych poszukiwań. Wraz z psalmistą może w nich wyśpiewać swój głód i pragnienie Boga: «Boże, Ty Boże mój, Ciebie szukam; Ciebie pragnie moja dusza, za Tobą tęskni moje ciało, jak ziemia zeschła, spragniona, bez wody. W świątyni tak się wpatruję w Ciebie, (...) łaska Twoja lepsza jest od życia» (Ps 63 [62], 2-4).

W tych «oazach ducha» społeczność kościelna może zatem znaleźć klimat wybitnie sprzyjający rozważaniu słowa Bożego i sprawowaniu sakramentów, zwłaszcza pokuty i Eucharystii. Można w nich także przeżyć owocne doświadczenie wiary i okazać miłość braciom przez dzieła miłosierdzia i służby potrzebującym.

Z myślą o tym biskupi w różnych częściach świata otaczali zawsze opieką sanktuaria jako ośrodki głębokiej duchowości, w których wierzący ożywiają swą wiarę i wyraźniej uświadamiają sobie płynące z niej powinności w sferze społecznej, przez co czują się przynagleni do tego, by w konkretny sposób uczestniczyć w stopniowym przekształcaniu świata w królestwo sprawiedliwości i pokoju, zapowiedziane w natchnionych słowach Izajasza: «Prawo wyjdzie z Syjonu i słowo Pańskie — z Jeruzalem. (...) Wtedy swe miecze przekują na lemiesze, a swoje włócznie na sierpy. (...) Zła czynić nie będą ani zgubnie działać po całej świętej mej górze, bo kraj się napełni znajomością Pana, na kształt wód, które przepełniają morze» (Iz 2, 3-4; 11, 9).

Najgłębszym źródłem pokoju i solidarności między ludźmi jest pojednanie człowieka z Bogiem. Dlatego pielgrzymi winni znajdować w sanktuariach warunki sprzyjające modlitwie i milczeniu, które ułatwiają spotkanie z Bogiem i pozwalają osobiście odczuć ciepło Jego miłości. Takiego doświadczenia potrzebują zwłaszcza migranci, uchodźcy i wypędzeni, dotknięci cierpieniem i niesprawiedliwością; jego potrzebę odczuwają ludzie morza, pracownicy lotnictwa cywilnego, społeczności wędrowne i cyrkowcy; duchową pociechę czerpią z niego ci, którzy z różnych powodów żyją z dala od swoich bliskich.

3. Ludzie przybywają do sanktuariów z różnym nastawieniem wewnętrznym. Wielu wiernych udaje się tam, aby przeżyć chwile intensywnej modlitwy i kontemplacji oraz głębokiej odnowy duchowej. Inni odwiedzają sanktuaria sporadycznie z okazji ważnych świąt. Jeszcze inni szukają w nich wyłącznie odpoczynku lub też udają się tam powodowani zainteresowaniami kulturalnymi albo zwykłą ciekawością. Zadaniem ordynariusza miejsca w przypadku sanktuariów diecezjalnych, a Konferencji Episkopatu w odniesieniu do sanktuariów krajowych, jest wydanie stosownych zaleceń duszpasterskich, które pozwolą należycie zaspokoić oczekiwania wszystkich odwiedzających. Ważne jest, aby wszystkim została ukazana inicjatywa miłosierdzia Boga, który pragnie przekazać swoim dzieciom własne życie i dar zbawienia. W sanktuarium rozbrzmiewają słowa Chrystusa skierowane do «maluczkich» i «ubogich» świata: «Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię» (Mt 11, 28).

Jeśli zaś wśród nawiedzających sanktuaria są dzieci i młodzież, winno to skłaniać odpowiedzialnych duszpasterzy do zapewnienia im — we współpracy z całą społecznością kościelną — posługi jeszcze bardziej kompetentnej i dostosowanej do ich wieku.

4. Drodzy bracia i siostry, jesteśmy w drodze ku Wielkiemu Jubileuszowi Roku 2000. W kontekście jubileuszowym pielgrzymka staje się szczególnie wymownym znakiem wędrówki, do jakiej powołany jest chrześcijanin, oraz zaangażowania, z jakim powinien obchodzić Jubileusz (por. Incarnationis mysterium, 7). Serdecznie dziękując każdemu z was za gorliwość i pasterską troskę, jaką okazujecie w codziennej pracy, powierzam wasze wysiłki wstawiennictwu Maryi Panny, czczonej i przyzywanej w licznych sanktuariach, które w wielu częściach świata są świadectwem Jej macierzyńskiej obecności pośród uczniów Chrystusa.

Wspólnotowe i osobiste spotkania z Maryją, «Gwiazdą Ewangelizacji» (Evangelii nuntiandi, 82), sprawiają, że wierni pragną stawać się tak jak Ona głosicielami «wielkich dzieł», jakich Bóg nieustannie dokonuje w swoim Kościele. Niech Maryja pozwoli nam odczuć swoją macierzyńską obecność wśród Ludu Bożego, który ma niebawem przekroczyć próg trzeciego tysiąclecia.

Z takimi życzeniami udzielam z całego serca Apostolskiego Błogosławieństwa wam wszystkim tutaj obecnym oraz waszym bliskim.