Historia filozofii żydowskiej

Od hellenistycznej filozofii żydowskiej przez filozofię średniowieczną, nowożytną aż po ponowoczesną i feministyczną myśl żydowską - wstęp

Historia filozofii żydowskiej

Daniel H. Frank, Oliver Leaman

HISTORIA FILOZOFII ŻYDOWSKIEJ

ISBN: 978-83-7318-935-5

wyd.: WAM 2009



Spis treści
WSTĘP 9
Rozdział 1
CZYM JEST FILOZOFIA ŻYDOWSKA?
Daniel H. Frank
11
CZĘŚĆ I
Podstawy: pierwsze zasady
Rozdział 2
BIBLIA JAKO ŹRÓDŁO REFLEKSJI FILOZOFICZNEJ
Shalom Carmy i David Schatz
25
Rozdział 3
HELLENISTYCZNA FILOZOFIA ŻYDOWSKA
David Winston
51
Rozdział 4
TALMUD JAKO ŹRÓDŁO REFLEKSJI FILOZOFICZNEJ
David Novak
75
CZĘŚĆ II
Średniowieczna filozofia żydowska
Rozdział 5
ISTOTA ŚREDNIOWIECZNEJ FILOZOFII ŻYDOWSKIEJ
Alexander Broadie
95
Rozdział 6
MUZUŁMAŃSKI KONTEKST SPOŁECZNY I KULTUROWY
Steven M. Wasserstrom
104
Rozdział 7
KALA — M W ŚREDNIOWIECZNEJ FILOZOFII ŻYDOWSKIEJ
Haggai Ben-Shammai
127
Rozdział 8
ŚREDNIOWIECZNY NEOPLATONIZM ŻYDOWSKI
T.M. Rudavsky
160
Rozdział 9
JUDA HALEWI
Lenn E. Goodman
199
Rozdział 10
WPROWADZENIE DO ŚREDNIOWIECZNEGO ARYSTOTELIZMU ŻYDOWSKIEGO
Norbert M. Samuelson
242
Rozdział 11
MOJŻESZ MAJMONIDES
Howard Kreisel
259
Rozdział 12
MAJMONIDES A TOMASZ Z AKWINU
Alexander Broadie
295
Rozdział 13
KONTEKST SPOŁECZNY I KULTUROWY XIII-XV W
Marc Saperstein
308
Rozdział 14
SPÓR O MAJMONIDESA
Idit Dobbs-Weinstein
345
Rozdział 15
PRZEGLĄD FILOZOFII HEBRAJSKIEJ XIV I XV W
Charles H. Manekin
364
Rozdział 16
LEWI BEN GERSZOM (GERSONIDES)
Seymour Feldman
394
Rozdział 17
CHASDAJ CRESCAS
Daniel J. Lasker
414
Rozdział 18
ŻYDOWSKA FILOZOFIA POLITYCZNA W ŚREDNIOWIECZU I ODRODZENIU
Abraham Melamed
430
Rozdział 19
MISTYCYZM ŻYDOWSKI: PRZEGLĄD FILOZOFICZNY
Elliot R. Wolfson
467
Rozdział 20
FILOZOFIA ŻYDOWSKA W PRZEDEDNIU CZASÓW NOWOŻYTNYCH
Hava Tirosh-Rothschild
516
CZĘŚĆ III
Nowożytna filozofia żydowska
Rozdział 21
ISTOTA NOWOŻYTNEJ FILOZOFII ŻYDOWSKIEJ
Ze'ev Levy
595
Rozdział 22
KONTEKST SPOŁECZNY I KULTUROWY SIEDEMNASTOWIECZNEJ EUROPY
Elisheva Carlebach
607
Rozdział 23
SPOŁECZNOŚĆ ŻYDOWSKA W AMSTERDAMIE
Richard H. Popkin
618
Rozdział 24
SPINOZA
Seymour Feldman
631
Rozdział 25
KONTEKST SPOŁECZNY I KULTUROWY OSIEMNASTOWIECZNEGO OŚWIECENIA
Lois C. Dubin
656
Rozdział 26
MENDELSSOHN
Michael L. Morgan
682
Rozdział 27
DZIEWIĘTNASTOWIECZNA NIEMIECKA FILOZOFIA REFORMY
Mordecai Finley
705
Rozdział 28
IDEOLOGIA WISSENSCHAFT DES JUDENTUMS
David N. Myers
730
Rozdział 29
SAMSON RAPHAEL HIRSCH
Harry Lesser
746
Rozdział 30
REAKCJE TRADYCYJNEGO JUDAIZMU NA NOWOŻYTNĄ REFORMĘ: PARADYGMAT NIEMIECKIEJ ORTODOKSJI
David Ellenson
757
CZĘŚĆ IV
Współczesna filozofia żydowska
Rozdział 31
NACJONALIZM ŻYDOWSKI
Ze'ev Levy
787
Rozdział 32
SYJONIZM
Ze'ev Levy
803
Rozdział 33
NEOKANTYZM ŻYDOWSKI: HERMANN COHEN
Kenneth Seeskin
813
Rozdział 34
EGZYSTENCJALIZM ŻYDOWSKI: ROSENZWEIG, BUBER I SOLOVEITCHIK
Oliver Leaman
827
Rozdział 35
LEO STRAUSS
Kenneth Hart Green
848
Rozdział 36
ZAGŁADA
Steven T. Katz
884
Rozdział 37
POSTMODERNISTYCZNA FILOZOFIA ŻYDOWSKA
Richard A. Cohen
905
Rozdział 38
ŻYDOWSKA MYŚL FEMINISTYCZNA
Judith Plaskow
916
Rozdział 39
PRZYSZŁOŚĆ FILOZOFII ŻYDOWSKIEJ
Oliver Leaman
926
ZASADY UŻYTEJ W KSIĄŻCE TRANSKRYPCJI939
INDEKS OSOBOWY941
INDEKS RZECZOWY951

WSTĘP

Często filozofia żydowska traktowana jest tylko jako rodzaj przypisu do ogólnej historii filozofii zachodnich. Nietrudno odgadnąć przyczynę. „Zachód” definiowano dotąd historycznie w duchu ekskluzywizmu, w całkowitym oderwaniu od judaizmu, w odniesieniu jedynie do kultury grecko-rzymskiej, chrześcijańskiej i oświeceniowej. Wszystkie te odniesienia wydają się omijać tradycje judaizmu. Oczywiście istnieją przypadki graniczne, których najważniejszym przykładem jest Spinoza. Atoli jego przypadek potwierdza tę regułę — Spinozę wykluczono ze społeczności żydowskiej.

Jednakże wobec szybkiego rozwoju badań podobny imperializm kulturowy, popierający ekskluzywistyczne rozumienie „Zachodu”, nie może się dłużej ostać. Coraz więcej dowiadujemy się o żydowskim hellenizmie (to nie jest oksymoron!), żydowskich korzeniach chrześcijaństwa i o żydowskim Oświeceniu. Dowiadujemy się przy tym, że wkład Żydów w filozofię Zachodu nie był wcale mniejszy, niż to, co z niej zaczerpnęli. Taka dialektyczna wymiana sprawia, że prezentacja historii filozofii żydowskiej, ukazująca ją jako część ogólnej historii filozofii zachodniej, jest niezwykle na czasie. Warto zauważyć, że nasi autorzy nie tylko piszą o bezpośrednim wpływie historycznym myślicieli żydowskich na pozostałych, jak to było w przypadku Majmonidesa i Tomasza z Akwinu, lecz pragną też pokazać, jak zagadnienia filozoficzne, nurtujące myślicieli greckich, łacińskich i niemieckich, rozważane były równolegle w myśli żydowskiej. Wpływy filozoficzne przebiegały w obu kierunkach i tak właśnie być powinno, jeśli mamy uznać, że tradycja zachodnia obejmuje także tradycje filozoficzne niechrześcijańskie. Pomijając niepotrzebne podziały rozważamy filozofię żydowską pod kątem tego, jak ona wpłynęła na inne, jak i tego, jakim wpływom uległa sama. Nie istnieje po prostu filozofia żydowska w oderwaniu od filozofii ogólnej. Tak więc żywimy nadzieję, że ten tom stanie się początkiem obalania dawno wzniesionych barier.

Praca nad tym tomem rozpoczęła się jesienią 1991 r., zakończona zaś została w lecie 1995 r. Fakt, że tak wielkie przedsięwzięcie postępowało tak sprawnie naprzód, jest w dużej mierze zasługą zaangażowania i ciężkiej pracy uczonych biorących w nim udział. Składamy podziękowania wszystkim, którzy wnieśli do niego swój wkład.

Wydawcy blisko ze sobą współpracowali na wszystkich etapach realizacji tego projektu, począwszy od miłego zadania zaproszenia autorów, aż do nieco bardziej uciążliwego zadania dopilnowania jednolitego stylu not bibliograficznych. Daniel H. Frank czuwał nad częściami I i II, Oliver Leaman zaś III i IV, obaj jednak pracowaliśmy też nad całością tekstu.

Lexington, Kentucky Daniel H. Frank
Liverpool, England Oliver Leaman
Sierpień 1995 r.


SŁOWO OD TŁUMACZA

Przypisy własne tłumacza zawierają wyjaśnienie jakiegoś trudniejszego terminu lub notę bibliograficzną do polskich przekładów dzieł filozoficznych. Wszystkie cytaty z Biblii nieoznaczone inaczej pochodzą z Biblii Tysiąclecia (wyd. 5).

opr. aw/aw

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

reklama

reklama

reklama

reklama