Filozof Miłosz Puczydłowski, eseista i animator kultury Krzysztof Czyżewski oraz działacz społeczny Jan Jakub Wygnański zostali laureatami osiemnastej edycji Nagrody Znaku i Hestii im. księdza Józefa Tischnera.
Nazwiska wyróżnionych ogłoszono w czasie czwartkowej konferencji prasowej zapowiadającej 18. Dni Tischnerowskie, które odbędą się w dn. 18-21 kwietnia w Krakowie.
Nagroda przyznawana jest w trzech kategoriach wybitnym intelektualistom, publicystom i działaczom społecznym. Promuje w Polsce styl myślenia i postawy łączące intelektualną rzetelność, odwagę i wrażliwość na drugiego człowieka – wartości jej patrona, księdza profesora Józefa Tischnera.
Tegorocznych laureatów wyłoniło jury w składzie: ks. Adam Boniecki (przewodniczący), abp Grzegorz Ryś, Piotr Maria Śliwicki, Władysław Stróżewski, Łukasz Tischner (sekretarz), Karolina Wigura i Henryk Woźniakowski.
- W trzech różnych kategoriach doceniane są osoby, które mają zasługi na trochę różnych polach. To dla nas radość i satysfakcja, że podczas wręczenia spotykają się filozofowie, teologowie, publicyści, a także społecznicy, o których często niestety zbyt mało wiemy, a którzy robią świetną robotę, opiekując się więźniami, niewidomymi, przygotowują kuchnię dla ubogich – mówił Łukasz Tischner, sekretarz Nagrody. - To jest coś co wyróżnia naszą Nagrodę, ponieważ próbujemy pokazać, że te, wydawałoby się różne sfery aktywności powinny się łączyć. Tak jak łączyły się w życiu i myśli ks. Józefa Tischnera – podkreślił.
- To unikatowa nagroda w skali kraju. Na równych prawach nagradzany jest jest zarówno wysiłek myśli, umiejętność diagnozowania i teoretycznego rozwiązywania problemów, jak i wysiłek praktycznego działania – mówił Wojciech Bonowicz, tegoroczny przewodniczący Rady Programowej Dni Tischnerowskich.
W kategorii pisarstwa religijnego lub filozoficznego, stanowiącego kontynuację „myślenia według wartości”, nagrodę otrzymał Miłosz Puczydłowski. Młody uczony został wyróżniony za studium „Religia i sekularyzm. Współczesny spór o sekularyzację”, w którym „ukazuje splątaną genealogię, a w konsekwencji wzajemne zapośredniczenie religijnych i świeckich modeli rozumienia współczesnej kultury. Jego wnikliwe analizy wyczulają na to, co łączy – otwartość na dobro, które przemienia i przekracza podziały”.
Miłosz Puczydłowski jest doktorem filozofii, adiunktem w Katedrze Metafizyki i Ontologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. W swej pracy badawczej zajmuje się m.in. filozofią religii i teologią w myśli niemieckojęzycznej XIX i XX wieku, problematyką tragiczności i kwestią sekularyzacji. Studiował filozofię w ramach MISH na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako stypendysta odbywał staże naukowe w Oslo, Wiedniu, i Sztokholmie. Publikował m.in. w „Kwartalniku Filozoficznym”, Przeglądzie Politycznym” i miesięczniku „Znak”.
W kategorii publicystyki lub eseistyki na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować „nieszczęsny dar wolności”, nagrodę otrzymał Krzysztof Czyżewski. Jury nagrodziło jego książkę „Małe centrum świata”, podkreślając, że są to „zapiski praktyka idei”, podpowiadające „ jak budować niewidzialne, ale odporne na szaleństwa polityki i historii mosty między narodami, religiami i kulturami”.
Krzysztof Czyżewski jest animatorem kultury, eseistą, edytorem i tłumaczem. W roku 1990 wraz z żoną Małgorzatą Sporek – Czyżewską oraz Bożeną i Wojciechem Szroederami założył Fundację „Pogranicze”, a rok później Ośrodek „Pograniczne – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach. Jest autorem wielu książek eseistycznych. Ważną częścią jego działalności jest inicjowanie programów dialogu międzykulturowego w Polsce, w Europie Środkowej, na Bałkanach i w Azji Środkowej. Jest laureatem m.in. Europejskiej Nagrody Kultury Księżniczki Małgorzaty (Holandia).
W kategorii inicjatyw duszpasterskich i społecznych współtworzących „polski kształt dialogu Kościoła i świata” nagrodę otrzymał Jan Jakub Wygnański „za całokształt działalności na rzecz sektora organizacji pozarządowych w Polsce. Jego wytrwała praca służy wzmocnieniu ruchów obywatelskich, a także rozpoznawaniu nowych wyzwań, które przed nimi stoją” - napisało jury w werdykcie.
Jan Jakub Wygnański jest animatorem ruchu organizacji pozarządowych w Polsce. Ukończył socjologię na Uniwersytecie Warszawskim i był stypendystą Uniwersytetu Yale. Związany z opozycją antykomunistyczną, uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu i działał w Komitetach Obywatelskich. Jest m.in. współtwórcą Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych oraz Stowarzyszenia Klon/Jawor prowadzącego Bank Danych o Organizacjach Pozarządowych. Obecnie jest prezesem fundacji Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”. Według jury, to człowiek, który od lat buduje w Polsce „kulturę zaufania”.
Nagrodę w wysokości 33 tys. zł ufundowała Grupa ERGO Hestia oraz Społeczny Instytut Wydawniczy Znak. Każdy z laureatów otrzyma też statuetkę zaprojektowaną przez rzeźbiarza Mariana Gromadę. Wręczenie odbędzie się 21 kwietnia o godz. 17 na Scenie im. Stanisława Wyspiańskiego AST w Krakowie, w ramach odbywających się w tym czasie 18. Dni Tischnerowskich.
Od 2001 roku nagroda ks. Tischnera promuje w Polsce styl myślenia i postawy, łączące intelektualną rzetelność, odwagę i wrażliwość na drugiego człowieka. Wśród dotychczasowych laureatów znaleźli się m.in. Barbara Skarga, s. Małgorzata Chmielewska, Jan Nowak-Jeziorański, ks. Michał Heller, Wojciech Jagielski, o. Wacław Hryniewicz, Janina Ochojska ,Jerzy Sosnowski, Jerzy Szacki, Paweł Śpiewak, o. Jan Andrzej Kłoczowski.
Ks. prof. Józef Tischner był filozofem, teologiem, publicystą, duszpasterzem, jednym z najwybitniejszych współczesnych europejskich filozofów chrześcijańskich. Był też jedną z najciekawszych postaci polskiego życia intelektualnego w drugiej połowie XX wieku, komentatorem naszej rzeczywistości: bezlitosnym w polemikach, a jednocześnie otwartym na różnorodność opinii i przekonań.
Do najbardziej znanych, tłumaczonych na wiele języków, książek należą "Myślenie według wartości", "Polski kształt dialogu", "Etyka solidarności".W 1999 roku otrzymał Order Orła Białego – najwyższe polskie odznaczenie. Jako filozof interesował się przede wszystkim problemami istnienia i teorii wartości, ale nie stronił od publicystyki, starając się dotrzeć swoimi przemyśleniami o Polsce, chrześcijaństwie i Kościele do jak najszerszego grona odbiorców. Był postacią bardzo popularną, obecną w mediach. Przez lata publikował w "Tygodniku Powszechnym" i "Znaku".
Zmarł w Krakowie 28 czerwca 2000 r. w wieku 69 lat. Został pochowany w Łopusznej, skąd pochodził.
led / Kraków