Powstanie styczniowe wychowało następne pokolenia w umiłowaniu wolności

„Powstanie styczniowe to jedno z najważniejszych wydarzeń, które kształtują nasz polski kod kulturowy. Było to największe powstanie insurekcyjne w dziejach. Pokazało, że dla Polaków rzeczą najważniejszą jest kwestia niepodległości Polski, że dla niepodległej Rzeczypospolitej można zaryzykować swoje zdrowie, a nawet oddać życie" – powiedział PAP Kasprzyk. Dodał, że „powstanie styczniowe było też przykładem wołania do wolnego świata, że nie może być Europy, sprawiedliwego świata, bez niepodległej Polski".

Minister zaznaczył, że „wprawdzie powstanie zakończyło się klęską militarną i polityczną, ale wychowało i ukształtowało następne pokolenia w umiłowaniu wolności". „Ci, którzy przywrócili Polskę na mapy świata, pokolenie Józefa Piłsudskiego, pokolenie legionistów, żołnierze Polskiej Organizacji Wojskowej, to byli wprost wychowankowie powstania styczniowego. Mieli takie przeświadczenie, czego nie kryli, że chcą dokończyć dzieła, które zostało przerwane wraz z klęską powstania roku 1863" – podkreślił szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Dodał, że powstanie styczniowe to "jeden z naszych węzłów pamięci".

„Jeden z najważniejszych elementów naszego kodu kulturowego, w którym umiłowanie wolności własnego kraju i poświęcenie dla własnego kraju zajmuje najważniejsze miejsce" –  podsumował Kasprzyk.

Trzydniowe uroczystości upamiętniające 158. rocznicę powstania styczniowego rozpoczęły się w piątek po południu w Szydłowcu (Mazowieckie) złożeniem wiązanki kwiatów pod tablicą upamiętniającą 150. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. Po mszy św. w miejscowym kościele p.w. św. Zygmunta złożono kwiaty na zbiorowej mogile powstańców styczniowych.

W sobotę, po porannej mszy św. w Suchedniowie, uczestnicy uroczystości przeszli ulicą Bodzentyńską pod „Krzyż Przedpowstańczy” oraz złożyli kwiaty pod tablicą znajdującą się na miejscowym rynku, upamiętniająca suchedniowskich powstańców.

Niedzielna część obchodów rozpoczęła się w Wąchocku od złożenia kwiatów przy pomniku generała Mariana Langiewicza. Następnie uczestnicy uroczystości przeszli do klasztoru oo. Cystersów, gdzie odbyła się uroczysta msza święta.

Co roku jednym z głównych punktów obchodów powstania styczniowego był Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych z Suchedniowa do Bodzentyna. 28. edycja marszu ze względu na pandemię została odwołana.

Powstanie styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego. Objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej. Jak oceniają historycy, podczas powstania miało miejsce ponad tysiąc starć, a siły polskie liczyły w sumie ok. 200 tys. osób. Jego pierwszym przywódcą był Ludwik Mierosławski, który jednak po miesiącu utracił tę funkcję. Później dyktatorami powstania byli Marian Langiewicz i Romuald Traugutt, który stał się tragicznym symbolem zrywu. Aresztowany wskutek denuncjacji i więziony na Pawiaku został skazany przez rosyjski sąd wojskowy na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 r.

Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje i aktywna rusyfikacja. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć ok. 700 osób, na zesłanie co najmniej 38 tys.

źródło: maj/ drag/ PAP

Zamieszczone na stronach internetowych portalu https://opoka.org.pl/ i https://opoka.news materiały sygnowane skrótem „PAP" stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazami danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Fundację Opoka na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.