Fatalny stan finansów NFZ. Zamiast obniżek, propozycje podwyżki składki zdrowotnej

Polska 2050-TD złożyła we wtorek w Sejmie poselski projekt ustawy dotyczący zmian w naliczaniu składki zdrowotnej. Zakłada, że wysokość składki zdrowotnej liczona byłaby na zasadzie ryczałtu, w oparciu o trzy progi podatkowe.

Waldemar Malinowski, prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych powiedział PAP, że zmienione powinny zostać zasady naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, ponieważ Polski Ład spowodował drastyczny wzrost ich obciążeń finansowych.

„Powinno to zostać naprawione tak, by składali się na system ochrony zdrowia w bardziej sprawiedliwy sposób. Jednak propozycja obniżenia składki zdrowotnej zarówno dla prowadzących działalność gospodarczą, jak i pracowników jest zagrożeniem dla funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce. Mniejsze wpływy ze składki należałoby wtedy pokryć wysoką dotacją z budżetu państwa" – stwierdził.

Podkreślił, że sytuacja finansowa szpitali jest obecnie bardzo trudna. „Część placówek czeka wciąż na zapłacenie przez Narodowy Fundusz Zdrowia za nadwykonania świadczeń nielimitowanych wykonanych w pierwszym kwartale, w drugiej części roku zabraknąć może też pieniędzy na bieżącą działalność szpitali. Trudno w tej sytuacji myśleć o obniżeniu składki zdrowotnej" – wyjaśnił.

W opinii szefa OZPSP zamiast obniżenia składki zdrowotnej konieczna jest decyzja odwrotna.

„Jeśli chcemy nie tylko przeciwdziałać kryzysowi w ochronie zdrowia, ale mieć dostęp do nowoczesnych terapii, szczególnie w onkologii, podnosić jakość leczenia i nadążać za nowymi technologiami w medycynie, to powinniśmy systematycznie zwiększać finasowanie z budżetu państwa przez wzrost procenta PKB przeznaczanego na ten cel oraz wprowadzić mechanizm stałego podnoszenia składki zdrowotnej, czyli jej waloryzowania" – wyjaśnił.

Zdaniem Waldemara Malinowskiego, przypadająca w tym roku 25. rocznica wejścia w życie reformy ochrony zdrowia, „to właściwy moment, by wyciągnąć wnioski i naprawić to, co ewidentnie w systemie nie działa."

Poseł Polski 2050 Ryszard Petru powiedział, że złożony we wtorek projekt „obniża składkę zdrowotną dla wszystkich pracujących, zarówno dla pracowników, jak i dla przedsiębiorców. „To, co niesłusznie zostało Polakom zabrane, musi być im oddane" – argumentował zaznaczając, że dzięki tym rozwiązaniom w kieszeniach Polaków zostanie więcej pieniędzy. Polska 2050 proponuje rozwiązanie, które „wprowadza taką samą składkę dla osób pracujących, jak i przedsiębiorców".

Według wyliczeń autorów projektu zmiana kosztowałaby 15 mld zł. „Mamy świadomość tego ubytku, ale jednocześnie wskazujemy kilka miejsc w budżecie państwa w finansach publicznych, które umożliwią zrekompensowanie tego ubytku" – zapewnił Petru. „W ramach ustawy proponujemy oszczędności w szeroko rozumianych finansach publicznych, szczególnie w funduszu covidowym, które zneutralizują ubytek dochodów" – dodał.

Do końca 2021 r. przedsiębiorcy płacili składkę ryczałtową w wysokości 9 proc. od min. 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (wtedy było to 381,81 zł miesięcznie). Jej część można było przy tym odliczyć od podatku (w opłata wynosiła 53,03 zł za miesiąc). Tę formułę zastąpiono składką ustalaną na podstawie wysokości dochodu podatkowego dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych albo podatkiem liniowym. Po zmianach przedsiębiorcy na skali podatkowej zaczęli płacić 9 proc. od dochodu, osoby na podatku liniowym – 4,9 proc. od dochodu, a ryczałtowcy w zależności od przychodu – w tym roku odprowadzają na ubezpieczenie zdrowotne od 419,46 zł do 1258,39 zł miesięcznie. Składki nie można obecnie odliczyć od podatku, jak było przed zmianą.

Według prognozy przedstawionej przez MZ przy okazji prezentacji założeń obniżenia składki szacowane nakłady na ochronę zdrowia w 2025 r. mają wynieść ok. 224 mld zł, z czego 168 mld zł to wpływy ze składek do NFZ (bez transferów z budżetów). Tegoroczne nakłady na ochronę zdrowia to 197,3 mld zł.