Projekt oparty jest o założenia Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym — niemającego mocy prawnej względem miasta, za to nacechowanego ideologicznie dokumentu, sformułowanego w duchu teorii gender.
Instytut Ordo Iuris wskazuje, że wdrożenie planowanych działań może doprowadzić do ograniczenia chronionej konstytucyjnie wolności słowa i wyrażania przekonań oraz prawa rodziców do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami.
Najpóźniej dziś mieszkańcy Wrocławia mogą drogą internetową wyrażać swoją opinię do projektu planu. Zebrane opinie mają być pomocne w przygotowaniu Równościowego planu działania Wrocławia.
Podstawa sporządzenia planu i obszary planowanych działań
Projekt „Równościowego planu działania miasta Wrocławia 2024—2026[1]” sporządzono na podstawie wytycznych zrzeszenia o nazwie Rada Gmin i Regionów Europy, które, jak wskazał w jednym z wyroków Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, „nie jest zrzeszeniem państw, a podjęte w jej ramach porozumienia czy wytworzone dokumenty nie stanowią ani quasi wielostronnych umów, ani aktów na podobieństwo prawa wtórnego wytworzonego przez organizacje międzynarodowe”[2].
Wrocławski plan równościowy obejmować ma aspekty związane z tematem równości kobiet i mężczyzn, wśród których wymieniono:
Potrzebę wdrożenia planu tłumaczy się faktem podpisania w marcu 2022 roku przez Prezydenta Wrocławia Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym, co rzekomo miałoby wiązać się z obowiązkiem opracowania równościowego planu działania, zawierającego priorytety i działania, jakie miasto zamierza podjąć w temacie równości płci[4].
Tymczasem podpisanie Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym nie rodzi żadnych konsekwencji prawych po stronie miasta ani nie nakłada na władze samorządowe żadnych obowiązków, co Instytut Ordo Iuris szczegółowo wyjaśnił już w listopadzie 2022 r. w opinii prawnej dotyczącej konsekwencji podpisania Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym przez organ wykonawczy gminy[5]. Jak wskazano w opinii, złożenie podpisu pod Kartą przez prezydenta Wrocławia można traktować raczej jako wyraz subiektywnych poglądów w kwestiach światopoglądowych i obyczajowych, objętych treścią tego nacechowanego ideologicznie dokumentu, będącego emanacją teorii gender[6].
Na temat Karty wypowiedział się Wojewoda Wielkopolski, który w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 16 marca 2020 r. KN-I.4131.1.148.2020.16[7], stwierdził nieważność uchwały Rady Miasta Poznania z 9 lipca 2019 r. w sprawie ustalenia kierunków działania prezydenta miasta w zakresie przyjęcia przez Miasto Poznań Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym. W uzasadnieniu swojej decyzji wojewoda wskazał, że postanowienia uregulowane Kartą „wykraczają poza zakres kompetencji przypisanych zarówno organowi wykonawczemu, jak i organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego”, a dodatkowo, że Karta, której wypełnienie ma gwarantować równość i demokrację:
Miasto Poznań wniosło skargę na rozstrzygnięcie nadzorcze, jednak WSA w Poznaniu w przywoływanym wyżej wyroku z 27 sierpnia 2020 r., oddalił skargę miasta, a 20 października 2022 r. rozstrzygnięcie wojewody utrzymał w mocy także Naczelny Sąd Administracyjny[8].
Wybrane założenia „Równościowego plan działania miasta Wrocławia 2024—2026”
W projekcie równościowego planu działania miasta Wrocławia czytamy: „Miasto Wrocław zobowiązuje się do zwalczania, tak dalece jak to możliwe, uprzedzeń, praktyk i użycia języka i obrazów, które oparte są na idei wyższości lub niższości jednej z płci. Chcemy promować pozytywny wizerunek płci i eliminować krzywdzący wpływ stereotypów dotyczących kobiet i mężczyzn.”
Jawi się to jako jako sprzeczne z art. 53 Konstytucji RP, który stanowi, iż każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji (ust.1), zaś cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są zakazane (ust. 2 zd. 1).
Wrocławski ratusz planuje także „walczyć z dyskryminacją” ze względu na orientację seksualną i „tożsamość płciową”. W ramach realizacji swoich pomysłów przewiduje:
„Prowadzenie edukacji antydyskryminacyjnej skierowanej do dzieci, młodzieży i dorosłych w celu uwrażliwiania na tematykę równego traktowania i różnorodności społecznej oraz przeciwdziałania dyskryminacji.
Prowadzenie kampanii społecznej nt. równego traktowania w celu zwalczania stereotypów i promowania równego traktowania.
Prowadzenie kampanii edukacyjnych promujących używanie języka włączającego, równościowego”.
Działania te, niezależnie od zagrożenia wolności słowa i wyrażania swoich poglądów (w tym przez nauczycieli) mogą prowadzić także do naruszenia prawa rodziców do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami (art. 53 ust. 3 Konstytucji RP).
Władze Wrocławia, choć nie mają prawa ingerować w działalność dydaktyczno-wychowawczą i opiekuńczą szkoły, planują nadto działania w zakresie:
O tym, jakie mogą być dalsze konsekwencje takich działań można przeczytać w tekście na stronie Instytutu Ordo Iuris, poświęconym skutkom permisywnej edukacji seksualnej[9].
Jednym z nielicznych punktów, które należy ocenić pozytywnie jest „zapewnienie ogólnodostępnych pokoi do karmienia piersią i zaopatrzonych w przewijaki do przewijania dzieci w instytucjach publicznych”.
Do 12 marca 2024 r. mieszkańcy Wrocławia mają możliwość zgłoszenia swoich uwag do planu równościowego, którego projekt dostępny jest na stronie internetowej[10].
R.pr. Marek Puzio — starszy analityk Instytutu Ordo Iuris
[1] Zob. Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia, Jaki będzie równościowy plan działania Wrocławia? https://bip.um.wroc.pl/artykul/127/71558/jaki-bedzie-rownosciowy-plan-dzialania-wroclawia, dostęp: 12 marca 2024 r.
[2] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SA/Po 520/20, https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/7B585B612D, dostęp: 12 marca 2024 r.
[3] Wrocław.pl, Czym jest równościowy plan działania?, https://www.wroclaw.pl/rozmawia/jaki-bedzie-rownosciowy-plan-dzialania-wroclawia, dostęp: 12 marca 2024 r.
[4] Wrocław.pl, Dlaczego Wrocław wdraża Równościowy plan działania?, https://www.wroclaw.pl/rozmawia/jaki-bedzie-rownosciowy-plan-dzialania-wroclawia, dostęp: 12 marca 2024 r.
[5] K. Zduńczyk, R. Dorosiński, Opinia prawna dotycząca konsekwencji podpisania Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym przez organ wykonawczy gminy (na przykładzie miasta Słupsk), https://ordoiuris.pl/rodzina-i-malzenstwo/opinia-prawna-dotyczaca-konsekwencji-podpisania-europejskiej-karty-rownosci, dostęp:12 marca 2024 r.
[6] Zob. tamże.
[7] Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia 16 marca 2020 r., KN-I.4131.1.148.2020.16, https://bip.poznan.pl/public/bip/attachments.att?co=show&instance=1065&parent=&lang=pl&id=316592, dostęp: 12 marca 2024 r.
[8] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 października 2022 r., sygn. akt III OSK 3547/21, https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/14BE494170, dostęp: 12 marca 2024 r.
[9] M. Puzio. Prawda o edukacji seksualnej. O czym nie powiedzą edukatorzy seksualni? #9 Możliwe skutki permisywnej edukacji seksualnej, https://ordoiuris.pl/sites/default/files/inline-files/Cykl_Edukacja_Seksualna_%239.pdf, dostęp: 12 marca 2024 r.
[10] Zob.: https://www.wroclaw.pl/rozmawia/jaki-bedzie-rownosciowy-plan-dzialan-wroclawia-zglos-opinie-krotki-zglos-opinie, dostęp: 12 marca 2024 r.