Jaki mechanizm biologiczny odpowiada za przewlekły stres? Ciekawe odkrycie szwedzkich naukowców

Grupa neuronów w mózgu myszy, która odpowiada za powstawanie negatywnych emocji i stres przewlekły została zidentyfikowana przez naukowców ze Szwecji. Informację na ten temat podało czasopismo „Nature Neuroscience”.

PAP/Jacek Turczyk

Co więcej, neurony te posiadają receptory dla estrogenów, co zdaniem naukowców może tłumaczyć, dlaczego kobiety są bardziej wrażliwe na stres niż mężczyźni.

Naukowcy szwedzcy z Karolinska Institutet wykorzystali w doświadczeniach na myszach zaawansowane techniki badania mózgu, jak na przykład optogenetyka oraz technologia Neuropixels, oparta na elektrodach rejestrujących aktywność jednocześnie kilkuset neuronów. Dzięki temu zidentyfikowali w mózgu myszy grupę neuronów kontrolującą powstawanie negatywnych emocji. Łączą one podwzgórze z uzdeczką (parzysta struktura wchodząca w skład nadwzgórza).

Optogenetyka polega na wprowadzaniu do neuronów białek wrażliwych na światło i następnie – dzięki wykorzystaniu światła – aktywowaniu komórek nerwowych w kontrolowany sposób. Pozwala to określić funkcję komórek nerwowych.

Stosując tę metodę naukowcy aktywowali grupę neuronów łączącą podwzgórze z uzdeczką, podczas gdy myszy wchodziły do pustego pomieszczenia. Wkrótce gryzonie zaczęły się bać pomieszczenia i unikały go.

„To bardzo ekscytujące, że teraz rozumiemy, które neurony tej ścieżki w mózgu kontrolują negatywne emocje. Jeśli zrozumiemy, jak w mózgu powstają negatywne sygnały, będziemy mogli również poznać mechanizmy leżące u podłoża chorób afektywnych, w tym np. depresji, a to otworzy drogę do opracowania nowych leków” – skomentował jeden z autorów pracy, prof. Konstantinos Meletis.

Kolejnym ciekawym odkryciem było to, że neurony powiązane z negatywnymi emocjami i przewlekłym stresem mają receptory dla estrogenów. To może tłumaczyć szczególną podatność płci żeńskiej na stres. W doświadczeniach na myszach badacze zaobserwowali, że samice poddawane tym samym nieprzewidywalnym stresującym sytuacjom rozwijały znacznie dłużej utrzymującą się reakcję na stres niż samce.

„Od dawna wiadomo, że lęki i depresja są częstsze u kobiet niż u mężczyzn, ale nie znaliśmy żadnego biologicznego mechanizmu, który by to tłumaczył” – powiedziała współautorka pracy prof. Marie Carlen. Według niej odkryty przez szwedzki zespół mechanizm może tłumaczyć te różnice między płciami.

Logo PAP Zamieszczone na stronach internetowych portalu https://opoka.org.pl/ i https://opoka.news materiały sygnowane skrótem „PAP" stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazami danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Fundację Opoka na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.