Klasycy psychologii

Helmut E. Lück, Rudolf Miller, Gabi Sewz-Vosshenrich

KLASYCY PSYCHOLOGII

ISBN: 978-83-7318-741-2

wyd.: WAM 2008

Przedmowa wydawcy niemieckiego

Jak wszystkie nauki, również psychologia ma swoje kamienie milowe: wybitne prace, które odcisnęły się na rozwoju całych kierunków czy przynajmniej obszarów badawczych. Znaczenie wielu z tych dzieł stawało się dość szybko oczywiste i od razu prowadziło do ożywionych dysput wśród badaczy. Jednak książki miewają różne historie. Czasami tytuł bywał mylący; czasami były napisane w sposób mało przyjazny dla czytelnika, a zdarzało się też, że autor na tyle wyprzedzał swoje czasy, że znaczenie jego dzieła uznane było dopiero znacznie później.

Wiele z tych książek doczekało się licznych wznowień i obecności w niemal każdej większej bibliotece. Istnieją jednak dzieła trudniej dostępne, takie jak teksty starsze i nietłumaczone na inne języki, albo też książki niegdyś ważne, lecz obecnie praktycznie nieznane, jak na przykład Podstawy psychotechniki Hugo Münsterberga. Również tacy „klasycy” są warci poznania przez współczesnego czytelnika. Istnieją być może nauki, w których fachowcy są w stanie szybko dojść do zgody w kwestii, jakie dzieła w danej dziedzinie należy uznać za „klasyczne”. Nie jest tak jednak w psychologii. Spowodowane to jest niedługą historią tej nauki, zróżnicowaniem jej problematyki, a także naturą poszczególnych jej kierunków i prądów. Również niniejszy zbiór nie rości sobie pretensji, by być autorytatywnym przeglądem prawdziwych klasyków, ani tym bardziej, by być w tej kwestii dziełem źródłowym. Nie to było naszym celem. Pragnęliśmy raczej zaprezentować studentom i badaczom pewne ważne prace oryginalne, które ukazały się w ostatnim stuleciu, ponieważ pomimo istnienia wielu dobrych prac dotyczących historii psychologii, stale niedostaje kontaktu z tekstami źródłowymi. Bywają one niedostępne, ich nakłady są zwykle wyczerpane. Często są też trudne do studiowania z powodów językowych czy stylistycznych. Ich omówienia w innych pracach są przy tym często powierzchowne. W związku z tym, niniejsza książka powinna pomóc współczesnym studentom i badaczom czytać i tłumaczyć owe ważne teksty. Chętnie ujęlibyśmy w tej książce więcej jeszcze klasycznych prac, dotyczących wczesnej psychologii — od czasów antycznych do początków psychologii naukowej, nie starczyło jednak na to miejsca.

Niemal wszystkie rozdziały w tej książce, w liczbie 36, mają następującą strukturę:

• krótkie omówienie znaczenia danego dzieła
• krótka biografia autora
• okoliczności powstania dzieła
• treść dzieła
• recepcja dzieła przez współczesnych
• znaczenie dzieła z dzisiejszego punktu widzenia.

Każdy rozdział stanowi zamkniętą całość i zakończony jest spisem literatury. Dzięki takiemu układowi czytelnikowi powinno być łatwo zapoznać się z danym dziełem.

We fragmentach dotyczących treści dla większej czytelności unikano powtarzania daty wydania danego dzieła.

Prezentacja danego dzieła nie powinna zastępować jego lektury, lecz ją ułatwić, poprzez wprowadzenie do sposobu myślenia i argumentowania autora. Najbardziej zadowoleni bylibyśmy, gdyby czytanie niniejszej książki zachęciło wiele Czytelniczek i Czytelników do wzięcia do ręki tego czy owego „klasyka” i czytania go z perspektywy współczesnej.

Powinniśmy również złożyć podziękowania, w pierwszym rzędzie Autorkom i Autorom tej książki. Zawdzięczamy im wiele pomocnych wskazówek i dobrą współpracę. Wiemy, że wskutek wymogów niewielkiej objętości nie ułatwialiśmy im zadania. Podziękować też chcielibyśmy dr. Heinzowi Beyerowi i dr. Rupprechtowi Poensgenowi za zaangażowanie się w projekt tej książki. Na koniec chcemy złożyć wyrazy wdzięczności Pani Katrin Dörner oraz Panu Frankowi Nöllenburgowi za rzeczową pomoc w opracowaniu maszynopisu niniejszej pracy.

opr. aw/aw