Fragmenty książki "Jak prowadzić trudne rozmowy"
Copyright © Wydawnictwo WAM 2005
Jeżeli po ważnej i trudnej rozmowie zostaje nam pewien niesmak, jesteśmy niezadowoleni z jej przebiegu lub z jej wyniku, ponowne spojrzenie na rozmowę może się okazać warte uwagi.
Kiedy przed oczyma wyobraźni przesuwają się poszczególne fazy rozmowy, kwadrat wypowiedzi może się okazać przydatny dla pogłębienia refleksji:
— Czy potrafiłem jasno przekazać swoje stanowisko i punkt widzenia?
— Czy zrozumiałem stanowisko i sposób rozumowania mojego rozmówcy?
— Czy zmienił się mój punkt widzenia? Jeśli tak, co teraz myślę? Jeśli nie, dlaczego? Czy mój rozmówca zupełnie mija się z prawdą?
— Jaki posmak emocjonalny zostawiła we mnie ta rozmowa?
— Jakie uczucia towarzyszą osiągniętemu rozwiązaniu?
— Czy jestem zadowolony ze sposobu, w jaki się zaprezentowałem? Jeśli nie, dlaczego? Czego jeszcze potrzebuję?
— Jaka relacja nawiązała się między nami w rozmowie? Jaki ja mam w tym udział, a jaki mój partner?
— Czy musieliśmy toczyć boje o określenie wzajemnego stosunku?
— Z jakich propozycji stosunku świadomie zrezygnowałem lub nie i dlaczego?
— Z jakich propozycji stosunku świadomie nie skorzystał mój rozmówca lub skorzystał i dlaczego?
— Czy jestem zadowolony z aktualnego stanu stosunków między nami, czy chcę zmienić w nich jeszcze coś?
— Czy potrafiłem jasno wyrazić swoje apele? (Jeśli nie, dlaczego?)
— Czy potrafiłem sformułować swoje cele i czy zrozumiał je mój rozmówca?
— Jak potraktowałem jego apele (świadome i nieświadome)?
— Czy stały się dla mnie jasne jego życzenia i cele?
— Czy jestem zadowolony z osiągniętego wyniku?
— Czy popieram to, co zostało postanowione?
— Czy trzeba wyjaśnić jeszcze coś dodatkowo?
Nawet jeśli przedstawione aspekty przygotowania i opracowania uzupełniającego są z zasady zawsze godne uwagi, to nie trzeba ich analizować szczegółowo przy każdej rozmowie. Często wystarczy uświadomić sobie kwadrat wypowiedzi i z tą świadomością popatrzeć na czekającą nas rozmowę. Wtedy najczęściej szybko staje się jasne, które z wymienionych wyżej aspektów okażą się ważne.
Kolejne rozdziały poświęcone są poszczególnym fazom rozmowy wyjaśniającej konflikt, rozmowy krytycznej, rozmowy z pracownikiem i rozmowy z zespołem. Ponieważ konflikty i doradztwo są procesami skomplikowanymi, zajmę się dokładniej obydwoma tymi obszarami tematycznymi.
opr. aw/aw