Msza Święta

Jolanta  Piotrowicz

Sakrament  pojednania
(podróż w wyobraźni, burza pytań, sieć relacji)

Planując na początku roku szkolnego roczny rozkład materiału, chciałam w niektóre jednostki lekcyjne wkomponować treści związane z sakramentem pojednania i pokuty. Aby poznać oczekiwania uczniów oraz braki w rozumieniu sensu tego sakramentu, w jednej z pierwszych klas gimnazjalnych, zastosowałam metody aktywizujące: podróż w wyobraźni, burzę pytań oraz sieć relacji.

Aktywizacja  (1)

Aby wprowadzić uczniów w temat, opowiedziałam pewną historię. Poprosiłam o to, aby wyobrazili sobie opowiadaną przeze mnie sytuację.

Wyobraź sobie, że przygotowałeś się do sakramentu pokuty (katecheza była przeprowadzana w przeddzień 1 piątku miesiąca), przyszedłeś do kościoła i stanąłeś w kolejce przed konfesjonałem. Po pewnym czasie zacząłeś się zastanawiać: Ciekawe, który ksiądz dzisiaj spowiada? Wychylasz się z kolejki, aby to sprawdzić i ... Oczom nie wierzysz! Tam gdzie zawsze dotąd siedział kapłan, dzisiaj siedzi JEZUS. To jedyna okazja, aby zadać Mu pytania, które w tym momencie cisną ci się na usta. Zapisz je na kartce ...

Aktywizacja  (2)

Na początku każdy sam wypisywał na przygotowanej kartce pytania. Po kilku minutach w parach, następnie w zespołach cztero-, a potem ośmioosobowych redagowano wspólną listę. Pracy towarzyszyły spore emocje i dyskusja, czy wypada o to lub o tamto pytać. Wyjaśniłam, że na liście umieszczamy wszystkie pytania, które dotyczą spowiedzi świętej. Ponieważ były tam także inne problemy, zdaniem uczniów równie ważne, zupełnie nieoczekiwanie uzyskałam informację, o co jeszcze należy uzupełnić konstruowany program wychowawczy.

Po 15 minutach lista zawierała następujące pytania: Dlaczego boję się spowiedzi świętej? Czy spowiedź jest nam potrzebna? Do czego jest nam potrzebna spowiedź? Jak to jest, że przebaczasz nam grzechy? Czemu nie jesteś w postaci widzialnej? Czy zapamiętujesz tych, których spowiadałeś? Czy można spowiadać się samemu "w sobie"? Czy jest sens spowiadać się Tobie Jezu, skoro znasz moje myśli? Skąd mam wiedzieć, że ksiądz zostawia to, co mu powiem, dla siebie? Dlaczego nie odpuszczasz nam grzechów wszystkich naraz? Czy dlatego, że Ty spowiadasz, musimy mówić wszystkie grzechy? Jak prawidłowo się spowiadać? Czy odpuszczasz wszystkie grzechy? Co się stanie, gdy jakiś grzech zachowam dla siebie? Czy spowiedź jest na pewno wysłuchana, a grzechy na pewno przebaczone? Dlaczego tak jest, że ludzie grzeszą, potem idą do spowiedzi, a gdy wychodzą z kościoła dalej popełniają grzechy? Czemu nie widzę Cię, gdy się spowiadam? Dlaczego trzeba spowiadać się w konfesjonale wobec księdza, a nie samemu przyjść do kościoła i spowiadać się w ławce, podczas modlitwy? Dlaczego człowiek zapomina niekiedy grzechy? Czy dobrze się spowiadam?

Aktywizacja  (3)

Po odczytaniu wszystkich pytań podzieliłam klasę na zespoły ośmioosobowe. Powstały 3 grupy. Każda grupa otrzymała arkusz szarego papieru z wyrysowanymi pięcioma prostokątami, tworzącymi regularny pięciokąt. Prostokąty połączyłam prostymi. Pierwsze zadanie polegało na tym, aby w poszczególne prostokąty wpisać warunki spowiedzi świętej. Następnie należało nad liniami łączącymi zapisać relacje i powiązania pomiędzy poszczególnymi warunkami.

Uczniowie zapisali poniższe zależności.

1.  Między rachunkiem sumienia a żalem za grzechy:

• gdy poznamy nasze grzechy, to możemy za nie żałować z całego serca,
  
• rachunek sumienia pozwala nam poznać, za jakie grzechy powinniśmy żałować,
  
• wiem, jakie mam grzechy ciężkie, lekkie.
  

2.  Między rachunkiem sumienia a postanowieniem poprawy:

• kiedy znamy nasze grzechy, postanawiamy poprawę,
  
• rachunek sumienia pozwala nam się poprawić,
  
• wiem, z czego mam się poprawić.
  

3.  Między rachunkiem sumienia a szczerą spowiedzią św.:

• dzięki rachunkowi sumienia możemy się dobrze wyspowiadać,
  
• gdy przypomnimy nasze grzechy, to spowiedź będzie szczera i lepsza,
  
• wiem, co powinienem wyznać na spowiedzi.
  

4.  Między rachunkiem sumienia a zadośćuczynieniem Bogu i ludziom:

• rachunek sumienia jest podstawą wszystkich innych warunków dobrej spowiedzi św. i właśnie dzięki niemu zadośćuczynimy Panu Bogu i bliskim naszemu sercu,
  
• gdy znamy nasze grzechy, chcemy za nie zadośćuczynić,
  
• wiem, co komu jestem winien.
  

5.  Między żalem za grzechy a mocnym postanowieniem poprawy:

• jeżeli żałujemy za grzechy, to również mocno postanawiamy poprawę,
  
• gdy żałujemy za grzechy, naprawdę się poprawiamy,
  
• postanowienie poprawy ma sens, gdy żałujemy za grzechy.
  

6.  Między żalem za grzechy a szczerą spowiedzią św.:

• aby spowiadać się ze swoich grzechów, trzeba najpierw za nie żałować,
  
• jeśli szczerze żałujemy za nasze grzechy, to szczerze się wyspowiadamy,
  
• na początku wyznaję grzechy ciężkie a potem lekkie.
  

7.  Między żalem za grzechy a zadośćuczynieniem:

• aby zadośćuczynić, trzeba żałować za swoje grzechy,
  
• gdy żałujemy z serca za grzechy, to na pewno zadośćuczynimy Bogu i ludziom,
  
• żałuję i chcę wynagrodzić.
  

8.  Między postanowieniem poprawy a szczerą spowiedzią św.:

• aby szczerze się wyspowiadać, trzeba postanowić poprawę,
  
• gdy szczerze wyspowiadamy się, chcemy się bardziej poprawić,
  
• chcę zmienić swoje postępowanie.
  

9.  Między postanowieniem poprawy a zadośćuczynieniem:

• aby się poprawić, trzeba zadośćuczynić,
  
• jeżeli chcemy poprawić się, to zadośćuczynimy bliźnim i Bogu,
  
• postanowienie poprawy pokazuje komu zadośćuczynić.
  

10.  Między szczerą spowiedzią świętą a zadośćuczynieniem:

• by szczerze się wyspowiadać, trzeba zadośćuczynić,
  
• kiedy szczerze wyspowiadamy się, to zadośćuczynimy bliźnim i Bogu,
  
• spowiednik zadaje pokutę i często mówi, jak naprawić krzywdę.
  

Po zakończeniu pracy grupy obejrzały swoje relacje, podając je na zasadzie karuzeli. Katechezę zakończyliśmy modlitwą.

opr. ab/ab