Cotygodniowy komentarz z Gościa Niedzielnego (32/2000)
Jak wynika z opublikowanych pod koniec lipca badań Instytutu Spraw Publicznych, główną cechą Polaków jest religijność. Pytani o stereotyp Polaka wymieniają ją na pierwszym miejscu zarówno mieszkańcy państw należących do Unii Europejskiej, jak i nasi rodacy.
Przebadani przez Instytut Duńczycy, Austriacy i Hiszpanie bardzo często kojarzą Polskę przede wszystkim z osobą Ojca Świętego Jana Pawła II. Czy to dobrze? Z pewnością tak. Jeśli inne narody kształtują sobie opinię o nas na podstawie obserwacji Papieża, to nie mamy się czego wstydzić. Zresztą, jak udowodniła niedawna Narodowa Pielgrzymka do Rzymu, w obecności Jana Pawła II na ogół pokazujemy się światu od jak najlepszej strony.
Sami również, jeśli już zostaniemy przymuszeni do określania cech narodowych, w 80 procentach na pierwszym miejscu stawiamy religijność. Dopiero na kolejnych pozycjach wymieniamy życzliwość, pracowitość i... lenistwo.
Co przez religijność rozumieją ankietowani mieszkańcy Unii Europejskiej i Polacy? W potocznym rozumieniu religijność często utożsamiana jest z pobożnością, z uczestnictwem w praktykach religijnych. Jednak wielu ludzi pojmuje ją głębiej. Definiują religijność jako zgodność życia z zasadami wyznawanej wiary. Którą z wymienionych religijności się charakteryzujemy?
Tego samego dnia, co wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych, ogłoszono raport Komitetu Społecznego Rady Ministrów o realizacji tzw. ustawy antyaborcyjnej. Wynika z niego, że o ponad połowę spadła w ubiegłym roku liczba aborcji dokonywanych zgodnie z warunkami, w których ustawa przerywanie ciąży dopuszcza. Zmniejszyła się także liczba dzieciobójstw i porzuceń dzieci.
Czy te pozytywne zjawiska mają jakiś związek z religijnością Polaków? Dotychczas nie opublikowano wyników badań pokazujących wpływ motywacji religijnej na decyzję o urodzeniu "nieplanowanego" dziecka. Komentatorzy sugerują jednak, że akcja promująca ochronę życia ludzkiego od chwili poczęcia, zorganizowana przez środowiska katolickie przy okazji uchwalania ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, w znaczącym stopniu wpłynęła na zmniejszenie liczby osób podejmujących decyzję o zabiciu dziecka w łonie matki. Czy to świadczy o religijności Polaków?
opr. ab/ab