Do czego służą kanonistki

W roku 2015 zarząd Uisg (Międzynarodowa Unia Przełożonych Generalnych) zgromadzeń żeńskich wylansował nową, ważną inicjatywę: Radę Kanonistek (Cle), w skład której wchodzą zakonnice wyspecjalizowane w dziedzinie prawa kanonicznego. pochodzące z różnych obszarów geograficznych. Są to: siostra Mary Wright (Australia); siostra Marjory Gallagher (Kanada), która niestety niedawno zmarła; siostra Mary Gerard Nwagwu (Nigeria); siostra Licia Puthuparambil (Indie); i siostra Tiziana Merletti (Włochy). Zespół z imponującym doświadczeniem kanonicznym, które może posłużyć odpowiedzialnym zgromadzeń zakonnych na całym świecie.

Źródeł tej inicjatywy było wiele, bardzo różnych. Przede wszystkim dwie międzynarodowe unie zakonników i zakonnic (Usg i Uisg) już współpracują w szeregu komisji wspólnych: sprawiedliwości, pokoju i integralności stworzenia, dialogu międzyreligijnego, edukacji i zdrowia. W komisji ds. prawa kanonicznego jednak kobiety nie miały dotąd swojej reprezentantki, zważywszy, że w skład tych komisji wchodzą na ogół członkowie zgromadzeń, którzy sprawują posługę w radach generalnych w Rzymie. Dotąd nie było żadnej zakonnicy kanonistki, która mogłaby być członkinią którejś z rad generalnych. W związku z tym przyjęto, że należy znaleźć kanonistki, które mogłyby doradzać przełożonym generalnym i innym wyższym przełożonym w kwestiach pojawiających się w kontekście życia zakonnego zgromadzeń żeńskich.

Na początku komitet wykonawczy postawił sobie pytanie: gdzie są zakonnice już posiadające przygotowanie w dziedzinie prawa kanonicznego, jakie posługi sprawują obecnie i ile z nich obsługuje dzisiaj zgromadzenia żeńskie? Postanowił więc, że należało wyodrębnić i odszukać te zakonnice, ażeby poznać ich kompetencje i rozpowszechnić wiedzę o nich jak najszerzej, dzieląc tę wiedzę z innymi. Bowiem w wielu częściach świata siostry, które uzyskały magisterium i doktorat w dziedzinie teologii, Pisma Świętego i prawa kanonicznego, z chwilą, gdy wracają do swoich zgromadzeń, znikają z pola widzenia. Rzeczywiście, nawet, jeżeli wnoszą nadzwyczajny wkład w obrębie własnych zgromadzeń, nikt inny nic o nich nie wie.

Ponadto, gdy przełożone generalne szukają porady kanonicznej, lokalny kanonista jest na ogół księdzem diecezjalnym z niewielkim lub żadnym doświadczeniem w zakresie żeńskiego życia zakonnego. W wielu częściach świata nie ma sióstr posiadających odpowiednią wiedzę w dziedzinie prawa kanonicznego, zatem komitet stwierdził, że powinien skupić się na promowaniu tej wiedzy wśród sióstr za pomocą stypendiów na studia. Zwłaszcza na terenach, gdzie życie zakonne szybko wzrasta, wsparcie, jakie może zapewnić stosowna i właściwa porada kanoniczna, jest sprawą podstawową. Amerykańska Ghr Foundation wyraziła gotowość współpracy z Uisg i z lokalnymi konferencjami zakonów żeńskich celem zapewniania stypendiów na studia prawa kanonicznego w Afryce.

Począwszy od marca 2015 r. podjęto wiele inicjatyw: przede wszystkim odbyło się spotkanie warsztatowe w Nemi, gromadzące po raz pierwszy czterdzieści zakonnic kanonistek z pięciu kontynentów, które omawiały i dyskutowały na temat wyzwań napotykanych przez siostry i odpowiedzi na nie z perspektywy prawa kanonicznego. Spotkanie to wylansowało pomysł stworzenia światowej sieci kanonistek, która ma umacniać więzi wspólnotowe i wzajemną solidarność. Inne warsztaty zorganizowano w stanie Kerala, w Indiach; dla przełożonych generalnych w Rzymie i dla wyższych przełożonych są zaprogramowane inne spotkania na świecie. Obecnie dwanaście zakonnic z Afryki wschodniej studiuje prawo kanoniczne na uniwersytecie katolickim Afryki wschodniej (Cuea), pięć z nich korzysta ze wsparcia w ramach programu patronackiego Uisg/Ghr.

opr. mg/mg