Ograniczenie władzy rozgrzeszania

Józef Augustyn SJ, ks. Stanisław Cyran , (red.)

SZTUKA SPOWIADANIA

Poradnik dla Księży

ISBN: 83-7318-591-7

wyd.: WAM 2005

Witold Adamczewski SJ

Ograniczenie władzy rozgrzeszania

Z racji grzechu ograniczenie władzy rozgrzeszania — na mocy prawa powszechnego — zachodzi obecnie w jednym przypadku, mianowicie rozgrzeszenie wspólnika w grzechu przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu poza niebezpieczeństwem śmierci jest nieważne i zagrożone karą ekskomuniki wiążącej mocą samego prawa zastrzeżonej Stolicy Apostolskiej.

Władza rozgrzeszania może być też pośrednio ograniczona z racji kary czy to po stronie spowiednika czy też po stronie penitenta. Jak już wspomniano, ponieważ kara ekskomuniki i interdyktu zabrania m.in. przyjmowania sakramentów, spowiednik nie mający władzy zwolnienia z kary, nie może również udzielić absolucji sakramentalnej, chyba że zachodzi jeden z przypadków określonych w kan. 1357 (niebezpieczeństwo śmierci lub przypadek naglący, o czym była już mowa wcześniej). Zakaz ten nie ma jednak sankcji nieważności i nie jest absolutny. W pewnych okolicznościach zostaje zawieszony czy to po stronie spowiednika czy też po stronie penitenta.

Jeśli kapłan jest związany karą ekskomuniki, interdyktu lub suspensy latae sententiae, czyli wiążących mocą samego prawa, które zabraniają sprawowania sakramentów, a nie zostały prawnie zdeklarowane w postępowaniu sadowym lub administracyjnym, zakaz ten — na mocy kan. 1335 — zostaje czasowo zawieszony, ilekroć wierny prosi o sakrament, w tym również o sakrament pokuty. Przepis kodeksowy precyzuje też, że można o to prosić z jakiejkolwiek słusznej przyczyny. Nie są więc wymagane dodatkowe okoliczności i wystarcza to, że wierny chce skorzystać z sakramentu pokuty. Racja tego czasowego zawieszenia skutków kar po stronie kapłana jest podwójna: dobro duchowe wiernych, którzy chcą przyjąć sakrament oraz niestwarzanie sytuacji, w której kapłanowi groziłoby zniesławienie.

Jeżeli natomiast karą ekskomuniki lub interdyktu latae sententiae związany jest wierny, a kara ta nie została prawnie zdeklarowana i nie jest znana w miejscu jego przebywania, jej skutki (a więc również zakaz przyjmowania sakramentów) zostają zawieszone, o ile winny nie może ich zachować bez niebezpieczeństwa poważnego zgorszenia lub zniesławienia.

Poza niebezpieczeństwem śmierci, pośrednio też ograniczona jest władza rozgrzeszania w przypadku fałszywego oskarżenia spowiednika przed władzą kościelną o nakłanianie do grzechu przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu podczas spowiedzi, przy okazji spowiedzi lub pod pretekstem spowiedzi. W tym wypadku nie można udzielić rozgrzeszenia dopóki penitent formalnie nie odwoła fałszywego oskarżenia.

opr. aw/aw