Które słowa Jana Pawła II utkwiły nam najbardziej w pamięci? Jakie obrazy z nim związane?
Które słowa Jana Pawła II utkwiły nam najbardziej w pamięci? Jakie obrazy z prawie 27-letniego posługiwania Papieża Polaka na Stolicy Piotrowej wspominamy najchętniej? W przeddzień 90. rocznicy urodzin Karola Wojtyły „Niedziela” postanowiła zapytać o to grupę katolików wierzących i praktykujących. Badania przeprowadził zespół Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego kierowany przez ks. prof. Witolda Zdaniewicza na 412-osobowej grupie.
Jeśli chodzi o cytat, który zapadł nam najbardziej w pamięć, bezwzględnie dominują słowa z placu Zwycięstwa w Warszawie, wypowiedziane 2 czerwca 1979 r., gdy Jan Paweł II wołał: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!”. Aż 113 razy wskazywano je jako te, które najbardziej utkwiły w pamięci. O ponad połowę mniej razy przywoływano słowa, które padły na Jasnej Górze 18 czerwca 1983 r., podczas II pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny: „Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od Was nie wymagali”. Ten mocny cytat był wskazywany 54 razy. Ciekawe, że najbardziej w pamięć Polaków zapadły „starsze” słowa Papieża, te z początku pontyfikatu. Kolejne, trzecie miejsce zdobył bowiem cytat z jego pierwszej homilii, wypowiedzianej na Mszy św. inaugurującej pontyfikat 22 października 1978 r.: „«Non abiate paura» — Nie lękajcie się, otwórzcie drzwi Chrystusowi”. Ten cytat zawsze ma na świeżo w pamięci 34 badanych. Sporadycznie pojawiały się w wypowiedziach respondentów cytaty pochodzące z późniejszych wypowiedzi papieskich.
Jeśli chodzi o „sceny, wydarzenia, moment z życia Jana Pawła II” — nie ma takiego obrazu, który wybijałby się zdecydowanie na czoło we wspomnieniach polskich katolików wierzących i praktykujących. Najczęściej — 30 razy — wskazywano na pierwsze ukazanie się Karola Wojtyły jako papieża Jana Pawła II na balkonie Bazyliki Watykańskiej. Niewiele mniej — 28 razy — wspomniano sceny z chwil umierania i pogrzebu Jana Pawła II, wśród nich kilka razy pojawił się znany z telewizji obraz zamykania przez podmuch wiatru złożonej na trumnie księgi. Z odpowiedzi badanych wynika, że obrazy z ostatnich dni ziemskiego życia Jana Pawła II wryły się najgłębiej w pamięć jego rodaków. 24 razy wspomniano scenę z 27 marca 2005 r., kiedy to Papież Polak — mimo prób — nie mógł wydobyć głosu i świadom swej bezsilności, uderzał ręką w poręcz fotela. Dwa dni wcześniej telewizje przekazały kolejny obraz, który mocno wbił się w pamięć świata, w tym i polskich katolików. Chodzi o słynną scenę Jana Pawła II przytulającego krzyż, w czasie gdy w Wielki Piątek w Koloseum trwała Droga Krzyżowa. Ten obraz badani przywołali 19 razy.
Wśród innych scen z życia Papieża 27 razy wspomniano zamach, łącznie z wizytą w więzieniu i przebaczeniem Alemu Agcy, a 22 razy za najbardziej znaczący moment respondenci uznali całowanie przez Jana Pawła II ziemi podczas jego zagranicznych pielgrzymek.
Te dwa pytania miały charakter otwarty i wymagały wolnej wypowiedzi. W kolejnych dwóch badani mieli po kilka odpowiedzi do wyboru.
Z badań wynika, że dwóch na trzech katolików wierzących i praktykujących modli się za przyczyną Jana Pawła II, przy czym częściej modlą się kobiety niż mężczyźni. Pewną zależność znaleźć można także, jeśli chodzi o wielkość miejscowości zamieszkania. Im mniejsza miejscowość, tym odsetek modlących się za przyczyną Jana Pawła II rośnie.
Zapytaliśmy również badanych o to, w ilu pielgrzymkach do Polski uczestniczyli osobiście. W żadnej nie uczestniczyło 11,7 proc. W jednej brał udział co piąty respondent (19,9 proc). Najwięcej osób — 21,4 proc. — dwa razy spotkało się z Janem Pawłem II w naszym kraju. W trzech pielgrzymkach uczestniczyło 17,7 proc. W czterech i pięciu brało udział odpowiednio 9,2 i 9 proc. uczestników sondażu. Rekordziści uczestniczyli w ośmiu pielgrzymkach papieskich, ale było ich niewielu — tylko 1,5 proc. W siedmiu brało udział 4,1, a w sześciu — 5,6 proc. badanych.
opr. mg/mg