Kapłan niezłomnej wiary i żarliwej pobożności

Wspomnienie o śp. Kard. Vincentasie Sladkeviciusie

28 maja w Kownie (Litwa) zmarł kard. Vincentas Sladkevičius, emerytowany arcybiskup Kowna, administrator apostolski ad nutum Sanctae Sedis Koszedarów. Należał do Zgromadzenia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (księży marianów). Był żarliwym obrońcą wiary katolickiej na Litwie w okresie dyktatury komunistycznej. Miał 79 lat.

Urodził się 20 sierpnia 1920 r. w Guroniai, w parafii Zasliai, należącej do diecezji koszedarskiej, w rodzinie rolniczej. Dzięki pomocy swego proboszcza uczęszczał do gimnazjum katolickiego, prowadzonego przez jezuitów w Kownie. Po jego ukończeniu wstąpił do seminarium duchownego, a następnie studiował na wydziale teologicznym uniwersytetu w Kownie, gdzie otrzymał licencjat z teologii.

25 marca 1944 r. otrzymał święcenia kapłańskie, po czym rozpoczął pracę w diecezji koszedarskiej, w której pełnił różne funkcje duszpasterskie. W 1948 r. został proboszczem parafii Inturké. W 1952 r. objął katedrę teologii dogmatycznej w międzydiecezjalnym seminarium w Kownie, w którym był także prefektem odpowiedzialnym za naukę i dyscyplinę.

14 listopada 1957 r. został mianowany biskupem tytularnym Abory i biskupem pomocniczym diecezji koszedarskiej. 25 grudnia tego samego roku otrzymał sakrę biskupią z rąk bpa Teofiliusa Matulionisa. Władze komunistyczne nie uznały tej nominacji i zabroniły mu wykonywania obowiązków duszpasterskich. Biskup Sladkevičius musiał zamieszkać w niewielkiej parafii we wsi Nemunélio Radvilikis, należącej do diecezji poniewierskiej, w której pozostał przez ponad 24 lata. 15 lipca 1982 r. Jan Paweł II mianował go administratorem apostolskim ad nutum Sanctae Sedis Koszedarów i 8 sierpnia tego samego roku biskup objął swój urząd w diecezji. Podczas tej historycznej ceremonii bp Vincentas Sladkevičius powiedział m.in.: «Spadł na mnie wielki obowiązek i bardzo trudna odpowiedzialność (...). Kościół nie zajmuje się popieraniem lub zwalczaniem ustroju państwowego; misją Kościoła i biskupa jest dawanie świadectwa o miłości Chrystusa do człowieka».

W kwietniu 1987 r. został przewodniczącym Konferencji Episkopatu Litwy. Na Konsystorzu 28 czerwca 1988 r. Jan Paweł II wyniósł go do godności kardynalskiej, przydzielając mu kościół tytularny Ducha Świętego alla Ferratella.

10 marca 1989 r. został mianowany arcybiskupem Kowna. Ze względu na wiek zrezygnował z tego urzędu 4 maja 1996 r.

5 czerwca 1991 r., podczas czwartej pielgrzymki papieskiej do Polski, kard. Vincentas Sladkevičius spotkał się w Łomży z Janem Pawłem II. W lutym 1993 r. przybył do Rzymu z biskupami litewskimi z wizytą ad limina Apostolorum, a w dniach 4-10 września tego samego roku odbyła się historyczna podróż Ojca Świętego na Litwę. 6 września Jan Paweł II odprawił Mszę św. dla wiernych archidiecezji kowieńskiej przed Wyższym Seminarium. Witając Ojca Świętego kard. Vincentas Sladkevičius powiedział m.in: «Zawsze ufaliśmy Bogu i nie traciliśmy nadziei, że zmieni się klimat polityczny i nadejdzie dzień, w którym będziesz mógł, Ojcze Święty, ucałować naszą ziemię. (...) Kowno to dla Litwina symbol tożsamości narodowej, godności i wolności, źródło chrześcijańskiego życia».

Ujmował swoją cichością i pokorą

Przemówienie Prymasa Polski kard. Józefa Glempa

1 czerwca w archikatedrze Świętych Piotra i Pawła w Kownie odbyły się uroczystości pogrzebowe śp. kard. Vincentasa Sladkevičiusa, którym przewodniczył wysłannik Ojca Świętego, Prymas Polski kard. Józef Glemp. Poniżej zamieszczamy przemówienie Księdza Prymasa wygłoszone podczas pogrzebu.

Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!

Oddając przysługę modlitwy drogiemu nam kard. Wincentemu Sladkevičiusowi, w czasie Jego ostatniej ziemskiej drogi, jednocześnie składamy hołd Opatrzności Bożej za to, że poprzez życie żegnanego dziś Kardynała dała nam poczucie, jak należy żyć po chrześcijańsku w każdym systemie społecznym.

Braterskie współczucie kieruję do całego Episkopatu litewskiego, do wszystkich kapłanów pracujących na Litwie, do wszystkich osób życia konsekrowanego i do całego Ludu Bożego.

Błogosławieni cisi, błogosławieni, którzy łakną sprawiedliwości, błogosławieni czystego serca, błogosławieni miłosierni... (por. Mt 5, 3-12). Moglibyśmy wymienić po kolei osiem błogosławieństw i każde z nich odpowiadałoby postaci zmarłego kardynała Sladkevičiusa.

Ze czcią wspominam miłe z Nim spotkania: tu, w Kownie, w Rzymie i w Polsce. Zawsze ujmował swoją cichością, pokorą i grzecznością, a jednocześnie imponował patrzeniem na zmieniający się świat w świetle Ewangelii. W całkowitym oddaniu i służbie Kościołowi widział służbę dla narodu litewskiego. Wyniesienie przyszłego arcybiskupa Kowna do godności kardynalskiej miało miejsce w roku obchodów tysiąclecia chrztu Rusi. Wielu z nas pamięta tamte uroczystości przeżywane w Moskwie, Kijowie i Petersburgu. To, że ówczesne mocarstwo — Związek Radziecki, oparte na fundamencie ateizmu, pozwalało przypominać chrzest Rusi, zwiastowało poważne zmiany. Te zmiany dokonywały się także na Litwie, gdzie postawa kardynała Sladkevičiusa miała ogromne znaczenie. Pamiętam też ów dzień 5 czerwca 1991 r., gdy Kardynał przyjechał na spotkanie z Ojcem Świętym Janem Pawłem II w Łomży. Otaczała Go wielka rzesza pielgrzymów z Litwy, pragnących modlić się razem z Ojcem Świętym i wysłuchać specjalnie do nich skierowanego przemówienia. Wysłuchałem wówczas także pełnego ducha, płomiennego przemówienia Kardynała. Słuchając Jego słów w tłumaczeniu, czułem, jak wielka miłość przejawia się w tej mowie — miłość do Maryi (przecież był ze Zgromadzenia Księży Marianów) i miłość do Ojca Świętego i Stolicy Apostolskiej. A oto fragment tego, jak gdyby, profetycznego przemówienia: «Jesteś, Ojcze Święty, dzisiaj bardzo blisko granicy Litwy. Mamy pewność, że Twoja miłość do Litwy jest tak wielka, że starczyłoby Ci sił, aby przedłużyć obecną podróż apostolską wprost do Litwy, do jej stolicy Wilna. (...) mamy nadzieję, że już w najbliższym roku wstąpią na ziemię litewską Twoje błogosławione kroki». Wiemy, że trzeba było na to czekać do r. 1993. Było to jednak oczekiwanie w wielkiej nadziei, która zawieść nie może.

Odchodzisz dziś do Pana, kochany nasz Bracie, Księże Kardynale. Wypraszaj wiec przed tronem Boga przyjaźń i współpracę między naszymi narodami — litewskim i polskim — dla dobra całej Europy i Kościoła.

opr. mg/mg

« ‹ 1 › »

oceń artykuł