Historia Kościoła o charakterze edukacyjnym, uszeregowana według dat (wyd. Jedność 2006), Wstęp i Spis treści
Wydawnictwo Jedność 2006
ISBN: 83-7442-027-8
Redakcja i informacje dotyczące Kościoła w Polsce — Ryszard Skrzyniarz
Spis treści |
---|
Wstęp |
Wiek I — Z Jerozolimy do Rzymu |
Wiek II — Apologeci |
Wiek III — Walka o przeżycie |
Wiek IV — Od prześladowań do chrześcijańskiego imperium |
Wiek V — Rozpad Cesarstwa Zachodniego |
Wiek VI — Germanowie przechodzą na katolicyzm |
Wiek VII — Ekspansja Islamu |
Wiek VIII — Frankowie jako obrońcy Kościoła |
Wiek IX — Imperium i sacerdotium |
Wiek X — Saeculum obscurum — ciemne stulecie |
Wiek XI — Zmagania o biskupa |
Wiek XII — Okres wypraw krzyżowych |
Wiek XIII — Papież jako najwyższy władca |
Wiek XIV — „Niewola awiniońska” Kościoła |
Wiek XV — Koniec „wschodniego” Rzymu |
Wiek XVI — Reformacja i reformy |
Wiek XVII — Walka wyznań |
Wiek XVIII — Oświecenie i rozum |
Wiek XIX — Nieudana odnowa |
Wiek XX — Kościół jako adwokat człowieczeństwa i pokoju |
Wiek XXI — Pod znakiem globalizacji |
Poczet papieży |
21 sobory powszechne (ekumeniczne) według podziału przez Huberta Jedlina |
Bibliografia |
Indeks osób i rzeczy |
Na rynku wydawniczym nie brakuje wartościowych, ogólnych opracowań dotyczących historii Kościoła, do rzadszych dzieł należą natomiast prace ograniczające się do przedstawiania pojedynczych wydarzeń. Powody takiego stanu rzeczy można przedstawić z łatwością: podczas gdy przedstawianie wydarzeń porządkuje daty i klasyfikuje rzeczy ważne i nieważne, to konkretne wydarzenie może w zależności od kontekstu pytającego, występować jako niezbędne albo zbyteczne. W takiej sytuacji niemal nieunikniony jest zarzut, że wymieniło się za dużo lub za mało. Równocześnie czasowe porządkowanie wydarzeń w zależności od ich treści dla wielu może wydawać się stosunkowo mało istotne.
Prezentowane tu opracowanie, porządkujące wydarzenia według dat, pragnie sprostać szerokiemu zakresowi potrzeb. Koncentruje się ono na tematach, którym w literaturze przedmiotu poświęca się szczególną uwagę oraz które pojawiają się również na lekcjach, wykładach i egzaminach. Ponadto baczniejsza uwaga zwrócona została na nowsze kwestie z zakresu historii Kościoła, dotyczące czasów obecnych, jak np. kościelna nauka społeczna, wkład kobiet w rozwój Kościoła, ruch ekumeniczny, czy też zmieniające się samozrozumienie Kościoła. Przez cały czas pojawiają się również odniesienia do filozofów, zgodnie z myślą przewodnią św. Anzelma z Canterbury: fides quaerens intellectum („wiara szuka zdolności pojmowania”).
Wymienione kwestie stanowią również wskazówki dotyczące możliwości użytkowania niniejszego opracowania: jako leksykonu służącego odnalezieniu znanych wydarzeń, osób czy pojęć w kontekście historycznym, jako zbioru podstawowych wiadomości, które można odświeżyć w różnych celach i w końcu jako „podróży odkrywczej”, podczas której spotyka się coś nowego lub odkrywa coś dawno zapomnianego, i z przyjemnością poświęca się szczegółowej lekturze.
Aby uczytelnić strukturę epok historycznych, tekst podzielono według stuleci, przy czym dokonano rozróżnienia na dwa wątki problemowe: Kościół a społeczeństwo i państwo oraz Życie wewnątrzkościelne, a to w celu zapobieżenia powtarzaniu się wątków pobocznych, dotyczących różnorodnych treści. Późniejsze skutki ważnych wydarzeń, drukowane mniejszą czcionką, są podawane od razu przy owych wydarzeniach. Szczegółowy indeks rzeczowy oraz indeks osób wychodzi naprzeciw oczekiwaniom tych wszystkich, którzy poszukują pojedynczych nazwisk lub pojęć w kontekście historycznym.
Historiografia historii Kościoła chce być „obiektywna”, nie chce niczego przemilczać, ciągle jednak narażona jest na nadmierne podkreślanie skandalu lub wydarzenia, które pokrzepia. Ostatecznie w jej tle znajduje się zawsze stanowisko wiary, które w kilku słowach opisał historyk Hugo Rahner: Kościół — potęga Boska w ludzkiej słabości.
Tybinga, w marcu 2004 r. Roland Fröhlich
Leksykon wybranych zagadnień z historii Kościoła Rolanda Fröhlicha, oddawany do rąk polskiego Czytelnika powinien zawierać wydarzenia związane z historią Kościoła w Polsce. Dlatego też wydanie polskie zostało uzupełnione o wybrane zagadnienia związane z dziejami Kościoła w Polsce.
Zagadnienia te to: powstawanie i znoszenie biskupstw; napływ i powstawanie zakonów i zgromadzeń w Polsce; powstawanie pierwszych seminariów duchownych; wybrane kanonizacje i beatyfikacje Polaków; stosunki państwo—Kościół. W niektórych przypadkach odniesiono się do wydarzeń związanych z krajami sąsiadującymi z Polską oraz innych Kościołów i wyznań znajdujących się na ziemiach należących do Polski. Wydanie uzupełniono także o najnowsze wydarzenia dotyczące historii Kościoła w XXI wieku, doprowadzając je do sierpnia 2005 roku. Została również dołączona podstawowa bibliografia w języku polskim, alby ułatwić Czytelnikowi poszerzenie wiedzy na poszczególne tematy związane z historią Kościoła.
Lublin — Kielce, w sierpniu 2005 r. Ryszard Skrzyniarz
opr. mg/mg