Słownik wiary

WIARA

SŁOWNIK WIARY

Do ukazania postawy wiary Stary Testament używa hebrajskich terminów, które odwołują się zasadniczo do dwóch korzeni: aman (stąd amen w liturgii), przywołującego ideę „solidności”, oraz batah, który oznacza „zaufanie”. Ten drugi termin oznacza poryw wiary i wskazuje, że wiara nie jest czymś biernym — są w niej nadzieja, pragnienie oraz oczekiwanie.

Bardziej znaczący jest jednak pierwszy z nich — wyraża pojęcie solidności, stałości, czegoś „sprawdzonego”, przetestowanego. Najczęściej pojawiającym się porównaniem jest solidność skały (a więc solidność tego, kogo otacza skała). Kolejnym biblijnym obrazem jest dziecko spoczywające bezpiecznie w ramionach ojca.

Mieć wiarę oznacza zatem „wesprzeć się na Bogu” (Skale i Ojcu) i — właśnie z tego powodu — poczuć, że jest się bezpiecznym, spokojnym, na twardym gruncie.
Biblia mówi często, że Bóg jest „Prawdą”, Jego Słowo jest prawdziwe i wiarygodne, Jego plan jest godny zaufania, właśnie dlatego, że wystawiany na próbę wytrzymuje, jest stabilny, nie kruszy się (jak przydarza się ludzkim obietnicom!).

A człowiek jest prawdziwy, jest wierny, jeśli nieustannie opiera się na Słowie Bożym, jeśli w czasie prób stoi niewzruszenie, nie załamuje się.

W tym miejscu przychodzi na myśl to, co czytamy w Ewangelii św. Mateusza (7,24-27): „Każdego więc, kto tych słów moich słucha i wypełnia je, można porównać z człowiekiem roztropnym, który dom swój zbudował na skale. Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry i uderzyły w ten dom. On jednak nie runął, bo na skale był utwierdzony. Każdego zaś, kto tych słów moich słucha, a nie wypełnia ich, można porównać z człowiekiem nierozsądnym, który dom swój zbudował na piasku. Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry i rzuciły się na ten dom. I runął, a upadek jego był wielki”.

Najczęstszym terminem greckim w Nowym Testamencie jest pistis (wiara), w znaczeniu „wierzyć” oraz „ufać”. Lecz występuje również wiele innych terminów, które w pewien sposób podkreślają wiarę: „słuchać, przyjmować, znać, widzieć, odpowiadać, być posłusznym”.

Również dla Nowego Testamentu wiara jest zasadniczą, przebogatą postawą — o tym bogactwie świadczy różnorodność słownictwa. Wiara wyraża całościową postawę człowieka wobec Boga, który objawia się jako Zbawca.

Biblia wykorzystuje do opisu postawy Boga te same terminy, których używa, aby przedstawić wiarę człowieka — w ten jasny sposób przekazuje nam, że również Bóg jest — w pewnym sensie — „wierzącym”.

Lecz co to dokładnie oznacza? Mówiąc, że Bóg „wierzy”, Biblia nie chce zwyczajnie pokazać, że Bóg jest wierny (czyli dotrzymuje obietnic); pragnie natomiast zwrócić uwagę na fakt, że Bóg decyduje o planie, angażuje się, rozpoczyna przygodę, ufa człowiekowi i naraża się — dlaczego nie? — na „ryzyko”.

Człowiek musi ufać Bogu, oprzeć się na Tym, który jest „Skałą” — mówi Biblia, — lecz również Bóg ufa człowiekowi.

Przychodzą na myśl słowa Chrystusa wypowiedziane do Piotra: „Ty jesteś opoką i na tej opoce zbuduję mój Kościół, a bramy piekielne go nie przemogą”.

To porównanie pomiędzy wiarą Boga a wiarą człowieka jest znaczące. Uczy, że istnieje podobieństwo (oczywiście jedynie podobieństwo!) między postawą Boga a postawą człowieka — w obydwu postawach występuje aspekt stuprocentowej decyzji, zaangażowania, ostatecznego związku.

Uczy, że wiara człowieka jest uczestniczeniem w wierze Boga, uczynieniem jej swoją, dzieleniem jej. Uczy, że wiara człowieka jest „odpowiedzią” na wiarę Boga.

opr. ab/ab