Święty Piotr Kanizjusz

Przyszedł na świat 8 maja 1521 roku w miejscowości Nijmegen w Holandii jako najstarszy syn bogatego burmistrza Jakuba Kanijs. Nazwisko Piotra zostało ówczesnym zwyczajem zlatynizowane na: Kanizjusz. Piotr miał jeszcze dwie siostry. Szybko jednak zmarła ich matka Egidia. Macocha, Mandelina van der Bergh, była dobrą dla osieroconych dzieci i dała mężowi ośmioro dzieci. Piotr od lat dziecięcych miał pragnienie bycia kapłanem, chętnie służył do Mszy, jak również odprawiał swoje dziecięce Msze. Ojciec chciał syna skierować na studia prawnicze, jednakże Piotr wbrew jego woli wybrał studia teologiczne w Kolonii, gdzie studiował przez 9 lat, przez rok (1539-1540) przebywał na uniwersytecie w Lowanium. W roku 1540 zdobył stopień magistra sztuk wyzwolonych. Był to czas reformacji, rozwijającego się protestantyzmu. Piotr Kanizjusz ze szczególną pilnością studiował prawdy wiary atakowane przez reformację. Zaraz po skończeniu studiów Piotr rozpoczął pracę naukową, która zaowocowała wydaniem dzieł teologicznych: Taulera (1543), św. Cyryla Aleksandryjskiego i św. Leona Wielkiego (1546).

W roku 1543 odbył pod kierunkiem bł. Piotra Fabera ćwiczenia duchowne według metody św. Ignacego z Loyoli i niebawem wstąpił do młodego Towarzystwa Jezusowego, przyjmując święcenia kapłańskie w trzy lata później (1546). Piotr był znaną i ceniona osobą jeszcze przed przyjęciem święceń kapłańskich. Jako przedstawiciel opozycji przeciwko protestantyzującemu arcybiskupowi Wiednia Hermanowi von Wied Piotr prowadził rozmowy z cesarzem Karolem V. Kardynał Otto Truchsess von Waldburg mianował Piotra swoim teologiem i wezwał go do Trydentu na obrady soborowe, później, w roku 1562, Kanizjusz występował na tymże soborze jako teolog papieski. W roku 1549 Piotr Kanizjusz złożył w Rzymie uroczystą profesję zakonną i tegoż roku zdobył stopień doktora teologii na Uniwersytecie w Bolonii.

Następne lata życia spędził nasz Patron w Niemczech, ratując ten kraj przed całkowitym opanowaniem przez protestantyzm. Z tego powodu papież Leon XIII (+1903) nazwał św. Piotra Kanizjusza "drugim po Bonifacym patronem Niemiec". Ojciec Piotr w latach 1549-1577 poświęcał się nauczaniu i kaznodziejstwu. Czynił to w Ingolstadzie, Wiedniu, Pradze, Augsburgu, Insbrucku i Monachium. Dzięki Kanizjuszowi rozpowszechniło się na terenie Niemiec Towarzystwo Jezusowe, przyczyniając się do katolickiej odnowy tego kraju oraz do działań kontrreformacyjnych. Święty Ignacy mianował ojca Piotra prowincjałem w Niemczech (1556-1569).

Piotr Kanizjusz miał też kontakt z naszym krajem, jak również z Polakami. Odbył krótką podróż do Polski w roku 1558, towarzysząc nuncjuszowi papieskiemu Kamilowi Mentuati i odwiedzając Kraków, Łowicz i Piotrków. Łączyły go również więzi przyjaźni i współpracy z biskupem warmińskim kardynałem Stanisławem Hozjuszem. On również spotkał się w klasztorze w Dylindze z młodym Stanisławem Kostką, rozpoznał w nim autentyczne powołanie, wystawił piękne świadectwo moralności i wyprawił go do Rzymu.

Wiele dobrego Kanizjusz uczynił Kościołowi i jego wiernym, opracowując i wydając różnej wielkości katechizmy: dla dorosłych, młodzieży i dzieci. Tłumaczono je na języki narodowe, w tym i na polski. Było ich do roku 1597 ponad 200 wydań. Pozostawił również w swoim dorobku literackim takie opracowania, jak: O Janie Chrzcicielu, O Maryi Dziewicy, osobiste Wyznania oraz swój Testament duchowy. Wydawał też modlitewniki, dzieła Ojców Kościoła i pisarzy kościelnych, np. kardynała Hozjusza.

Ostatnich dziesięć lat życia spędził Piotr we Fryburgu Szwajcarskim, gdzie poświęcał się pracy pisarskiej i kaznodziejskiej. Odszedł do Pana pełen zasług i w opinii świętości 21 grudnia 1597 roku. Został beatyfikowany przez papieża Piusa IX w roku 1864, natomiast kanonizował go i ogłosił doktorem Kościoła papież Pius XI w roku 1925 (H. Fros, W. Zaleski).

Święty Piotr Kanizjusz jest patronem diecezji Innsbruck oraz wielu niemieckich miast, między innymi: Berlina, Goerlitz, Kolonii, Moguncji, Akwizgranu, Augsburga, Fuldy, Ratyzbony oraz szwajcarskich: Lozanny, Genewy, Fryburga, a także austriackich: Wiednia i Feldkirch. W roku 1921 św. Piotra Kanizjusza ogłoszono patronem niemieckich katolickich organizacji szkolnych. W ikonografii przedstawia się naszego Patrona jako duchownego w habicie jezuickim z księgą, krzyżem; w górze widnieje napis IHS (Jezus Chrystus Zbawiciel). Święty klęczy przed Najświętszą Maryja Panną.

Liturgiczny obchód ku czci św. Piotra Kanizjusza przypada na dzień 21 grudnia i ma rangę wspomnienia dodatkowego.

Nasze przypatrywanie się temu wielkiemu Świętemu zakończmy modlitwą mszalną:

"Boże, Ty dla obrony katolickiej wiary obdarzyłeś męstwem i wiedzą świętego Piotra Kanizjusza prezbitera, spraw przez jego wstawiennictwo, aby szukający prawdy z radością znajdowali Ciebie, a wierzący trwali przy Twoim Kościele".

opr. aw/aw