Przewodnik po rozterkach młodości

Józef Augustyn SJ

Młodość wielką szansą życia

W was żyje nadzieja, ponieważ to wy należycie 
do przyszłości, a zarazem przyszłość należy do 
was. Nadzieja zaś wiąże się zawsze z przyszło-
ścią, jest oczekiwaniem dóbr przyszłych.
Jan Paweł II

W młodości każdy z nas ma wielką szansę. Życie objawia się nam wtedy jako wielka obietnica i wielka nadzieja. Otwierają się bowiem przed nami, zdawać by się mogło, nieograniczone wręcz ludzkie możliwości. Im jesteśmy młodsi, tym szersze, bardziej rozległe wydają się horyzonty naszej egzystencji. Młodzi mogą dostrzegać szerokie horyzonty swego życia dzięki świeżości spojrzenia oraz odwadze i sile wpisanej w ich wiek. Adam Mickiewicz W Odzie do młodości pisał: „Młodości! Ty nad poziomy / Wylatuj, a okiem słońca, / Ludzkości całe ogromy / Przeniknij z końca do końca. [...] Młodości! Tobie nektar żywota”.

Ale świat stojący otworem przed młodym człowiekiem zdobywa się niemałym nakładem zaangażowania, wysiłku, pracy i cierpienia. Za realizowanie szans młodości trzeba nieraz zapłacić wysoką cenę. Nie wystarczy bowiem odwołać się jedynie do młodzieńczej wielkoduszności i entuzjazmu. Szansa młodości nie trwa też wiecznie. Czas upływa nieubłaganie szybko, a wraz z nim przemija stopniowo i sama młodość. Ona nie daje się zmumifikować, zabalsamować, zakuć w posąg ze spiżu. Z upływem czasu zacieśniają się rozległe horyzonty młodości, a świat możliwy do zdobycia kurczy się nieodwracalnie i bezlitośnie. Szansa młodości dana jest tylko jeden raz. Więcej się nie powtarza. W miarę upływu lat jedne możliwości są wcielane w życie, inne bezpowrotnie odchodzą. Nie możemy w życiu zdobyć wszystkiego.

Zrealizowanie szans młodości wymaga postawy twórczości i wewnętrznej aktywności. Wielkim nadziejom młodości towarzyszą więc wielkie życiowe zobowiązania.„Do was należy odpowiedzialność za to, co kiedyś stanie się teraźniejszością, a dziś jest jeszcze przyszłością — mówi młodym Jan Paweł II. [...] — Gdy więc mówimy: «Do was należy przyszłość», myślimy w kategoriach etycznych, kierując się wymogami odpowiedzialności moralnej”.

fragment pochodzi z książki: Józef Augustyn SJ PRZEWODNIK PO ROZTERKACH MŁODOŚCI ISBN: 978-83-277-1036-9 wyd.: Wydawnictwo WAM 2015

Zachwyt człowieka nad możliwościami, jakie daje nam młodość, łatwo stanie się jałowy, kiedy nie zostanie potwierdzony osobistym twórczym zaangażowaniem oraz codziennym wysiłkiem i walką. Lekceważenie zobowiązań życiowych przemienia szanse młodości w porażkę, nadzieje w rozczarowanie, otwarte horyzonty w ciasne zaułki, wielkie oczekiwania w rozpaczliwy lęk przed przyszłością, młodzieńczy zachwyt życiem w bunt i odrzucenie życia. Wśród wielu szans, jakie niesie ze sobą młodość, najważniejsza pozostaje ta jedna: stać się uczciwym, dobrym i życzliwie nastawionym do innych człowiekiem. Ona winna być najbardziej ceniona. Ona bowiem staje się źródłem ludzkiego szczęścia.

Im pełniejsze jest nasze człowieczeństwo, tym stajemy się szczęśliwsi. Dietrich Bonhoeffer, który w sposób bohaterski angażował się w walkę z nazizmem, z hitlerowskiego więzienia pisał do swojego przyjaciela: „Być chrześcijaninem znaczy być człowiekiem. Nie [chodzi o] jakiś typ człowieka; po prostu człowieczeństwo stwarza w nas Chrystus. [...] Jako chrześcijanie nie potrzebujemy się wstydzić [...] protestu przeciw temu, co nienaturalne, a także domagania się wolności i ziemskiego szczęścia”.

Cóż znaczyłoby to wszystko, co osiągnęlibyśmy w naszym życiu: kariera, sława, pieniądze, ludzkie uczucie, dobrobyt, jeżeli zatracilibyśmy przy tym człowieczeństwo?

Ćwiczenia

Co chciałbym powiedzieć Panu Bogu o moim dotychczasowym życiu?
Czy jestem zadowolony z mojego życia?
Czy czuję satysfakcję z przeżytego do tej pory życia? Co mi ją daje?
A może jest odwrotnie: czuję niesmak, niezadowolenie? Co je wywołuje?
Jakie mogą być ich przyczyny?
Czy umiałbym nazwać moje oczekiwania od życia, moje perspektywy, nadzieje?
Czy mam wrażenie, że moje oczekiwania i pragnienia się spełniają?
A może jest odwrotnie: wydaje mi się, że gdzieś mi umykają, rozpływają się?
Czy wiem, kim chciałem być w moim życiu? Co chciałem w życiu robić? Jaki chciałbym być?
Podziękuję Bogu za dar mojego życia.

opr. ab/ab