Odezwa w związku ze śmiercią bpa A. Adamiuka

Drodzy Współbracia Kapłani,
Drodzy Diecezjanie

Dnia 25 stycznia br. odszedł do Pana i Dawcy wszelkiego życia emerytowany nasz opolski biskup pomocniczy i zarazem aktualnie najstarszy biskup w Polsce — Antoni Adamiuk. Utrudzony chorobą, zmagający się od wielu miesięcy ze słabością w 86 roku życia zakończył swą wędrówkę ziemską. Jeszcze niedawno, w czerwcu ubiegłego roku, mogliśmy cieszyć się wraz z nim podniosłym Jego jubileuszem 60-lecia kapłaństwa. Dziś spoglądamy już z nadprzyrodzonej perspektywy na zamknięte ziemskie życie biskupa Antoniego.

Biskup Antoni Adamiuk należał do pionierskiego pokolenia kapłanów archidiecezji lwowskiej, którzy po zakończeniu wojny związali swe życie ze Śląskiem Opolskim i współtworzyli nową rzeczywistość Państwa i Kościoła. Urodzony 18 grudnia 1913 r. w Stanach Zjednoczonych, w Pensylwanii, wnet, jeszcze przed wybuchem I wojny światowej wrócił z matką do Polski, do rodzinnych stron koło Tarnopola i zamieszkał w Maksymówce w powiecie Zbaraż. Średnie wykształcenie zdobył w gimnazjum im. J. Słowackiego w Tarnopolu, uzyskując w nim świadectwo dojrzałości w 1933 r. Wybrał następnie studia filozoficzno-teologiczne na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, które ukończył zdobyciem magisterium z teologii i przyjęciem święceń kapłańskich 18 czerwca 1939 r. w katedrze lwowskiej z rąk arcybiskupa Bolesława Twardowskiego. Okres wojny przeżył w parafii Busk, gdzie z podziwu godną cierpliwością i odwagą posługiwał wiernym, także grekokatolikom. Ówczesna atmosfera nienawiści, waśni i niepokoju udzielała się wszystkim, ale Kościół prowadził swą posługę z pełnym poświęceniem, zwłaszcza poprzez kazania, konfesjonał i katechizację. Wtedy też tragedię Sybiru przeżyli rodzice ks. Antoniego oraz siostra — ojciec zmarł z wycieńczenia, szwagier zginął w Katyniu; matka z siostrą szczęśliwie powróciły z Sybiru wiosną 1945 r. Na początku czerwca 1944 r. musiał opuścić umiłowane strony i przybył najpierw na teren diecezji tarnowskiej, gdzie przez kilka miesięcy duszpasterzował w parafii Strzelce Wielkie w powiecie Brzesko. Latem 1945 r. ks. Adamiuk przybył na Śląsk Opolski i w lipcu tego roku osiedlił się w Głubczycach, gdzie został katechetą w gimnazjum i liceum oraz obsługiwał parafie w Szonowie i Klisinie, w których osiedlili się ludzie z okolic Buska. W 1946 r. został dziekanem dekanatu głubczyckiego oraz pozostał nadal katechetą, ucząc każdego tygodnia 40 godzin religii, a także innych przedmiotów. Zmiany w życiu ks. Antoniego zaznaczyły się z chwilą przyjścia do Opola biskupa Franciszka Jopa, który powołał go do Opola, mianując wizytatorem nauki religii, w rok później konsultorem diecezjalnym oraz — po śmierci ks. rektora Jana Tomaszewskiego — profesorem pedagogiki i katechetyki w naszym Wyższym Seminarium Duchownym. W 1961 r. został kanclerzem Kurii. Organizował też kursy katechetyczne dla świeckich i sióstr zakonnych, by wspierali kapłanów w ich katechetycznych zajęciach. W tym też czasie opracował znany szeroko nawet poza granicami naszej diecezji „Mały Katechizm” czyli przygotowanie do I spowiedzi i Komunii św., „Historię Biblijną” oraz „Katechizm” dla dorosłych. Wiele pokoleń naszych diecezjan na tych podręcznikach uczyło się w minionych latach podstaw wiary świętej i za ten wkład w życie Kościoła chcemy Mu szczególnie podziękować.

Dnia 7 czerwca 1970 r. ogłoszona została nominacja ks. Antoniego Adamiuka na biskupa pomocniczego diecezji opolskiej po śmierci ks. biskupa Henryka Grzondziela. Uroczysta konsekracja biskupia miała miejsce w katedrze opolskiej w niedzielę 5 lipca 1970 r., a głównym konsekratorem był biskup F. Jop. Odtąd posługa biskupia związana przede wszystkim z wizytacjami parafii, udzielaniem sakramentu bierzmowania, sprawowaniem różnorodnych uroczystości w parafiach wypełniała życie biskupa Antoniego. Chętnie podejmował się różnorodnych posług w myśl swojego zawołania biskupiego „Fiat voluntas Tua — niech się staje wola Boża”. Cenił sobie żywy kontakt z wiernymi. Umiał rozmawiać także z ludźmi niechętnymi Kościołowi i religii. Zaszczepiał w kazaniach miłość do tradycji historycznej i katolickiej, przestrzegał przed wyniszczaniem narodu przez systemy totalitarne. Znają go szczególnie wszyscy zatroskani o przywrócenie wewnętrznej suwerenności narodu, którym nie szczędził zachęty, otuchy i pouczeń. Wszystko to przysporzyło Mu wiele szacunku i wzmacniało Jego autorytet jako biskupa i reprezentanta Kościoła. Trzeba też dodać, że na forum Episkopatu był członkiem Komisji Katechetycznej, do Spraw Trzeźwości oraz Duszpasterstwa Ludzi Pracy. Mimo przejścia w 1989 r. w stan spoczynku nadal — o ile siły mu pozwalały — aktywnie uczestniczył w życiu diecezji. W okresie choroby doświadczał pamięci i życzliwości Diecezjan, za co pragniemy w Jego imieniu wszystkim Wam w tej szczególnej chwili pożegnania biskupa Antoniego z serca podziękować.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w piątek, 28 stycznia br. O godz. 9³⁰ nastąpi eksporta z kościoła św. Sebastiana do Katedry św. Krzyża w Opolu, gdzie o godz. 10⁰⁰ zostanie odprawiona Msza św. pożegnalna. Zgodnie z wolą śp. Biskupa Antoniego, wyrażoną w testamencie, ciało jego zostanie pochowane na cmentarzu OO. Franciszkanów na Górze Św. Anny. Msza św. z obrzędami pogrzebowymi zostanie tam odprawiona w piątek o godz. 13⁰⁰.

Wszystkich Was zapraszamy do udziału w uroczystościach pogrzebowych.

Wszystkich Czcigodnych Księży prosimy o odprawienie we wszystkich parafiach naszej diecezji Mszy św. w intencji naszego Zmarłego Biskupa-Seniora.

abp Alfons Nossol, ordynariusz opolski
bp Jan Bagiński, opolski biskup pomocniczy bp Jan Kopiec, opolski biskup pomocniczy

Opole, dnia 25 stycznia 2000 roku