Tango Argentino - udany powrót do przeszłości

Kiedy przed stu laty tango zawładnęło Argentyną, a właściwie kilkoma dzielnicami portowymi Buenos Aires, nikt nie przypuszczał, jaką zrobi karierę i jak szybko zawojuje cały świat.

Piękna, nostalgiczna muzyka, spokojny, ale wyraźny rytm na 4/4, głównie z akcentem na 1 — tango klasyczne lub na1 i na 3 — milonga, a także w rytmie walczyka na 3/4 — choć tańczy się na 4/4. Z początku gitary, potem jeszcze bandoneon (ten najbardziej tangowy instrument), skrzypce, flet, fortepian, czasem tuba. Nigdy perkusja!

Z ducha wolności olbrzymich argentyńskich pamp i Andów, zabarwiona nostalgią emigrantów włoskich, hiszpańskich, afrykańskich, żydowskich... Także polskich. Duży wkład w tango argentyńskie miał nasz Jerzy Petersburski, który skomponował „Tango milonga” (znane również jako „O, Donna Klara”), „Ta ostatnia niedziela”, grane i tańczone już przed wojną w Buenos Aires, a później na całym świecie.

W 2004 r. rozpocząłem podróż fotograficzną za tangiem argentyńskim przez świat. Wykonałem tysiące zdjęć. Buenos Aires, Montevideo, San Francisco, Nowy Jork, Paryż, Berlin, Lizbona, Barcelona, Warszawa, Kraków... Tak, nie myliłem się. Cały świat pokochał na nowo tango.

Tango argentyńskie tańczy się w Tokio, Hongkongu, Moskwie, Stambule, w portach na Morzu Egejskim, w Afryce Południowej, Szwecji, Finlandii, Kanadzie, Australii... Dlaczego tak się dzieje, co sprawiło, że po latach 60. i 70. minionego wieku, po krótkiej przerwie na zachłyśnięcie się popkulturą amerykańską i anglosaską w Buenos Aires i na całym świecie, powrócono do tanga, archaicznego, anachronicznego, zdawałoby się, kawałka kultury? Żeby to zrozumieć, nie trzeba wiele. Trzeba otworzyć argentyńską stronę oryginalnych tang: www.todotango.com, 100, 200, 500, 1000 tang... Zobaczcie, jak się to tańczy na YouTube. Wpisujcie: tango argentino, milonga, tango walse.

Któryś z poetów argentyńskich powiedział: „Tango to smutek, który sam siebie tańczy”. I coś w tym jest. Melancholia, zaduma, uniesienie, odkrycie archetypicznej potrzeby przeżywania wzruszeń z drugą osobą, zamyślenie, wreszcie spokój, równowaga, radość... Ja też znalazłem w tych melodiach, rytmie i muzycznej barwie jakiś rodzaj ukojenia i spokoju, choć w pierwszej chwili wydaje się to akurat mało prawdopodobne. Tango to także pobudzenie i przypływ energii. Ale tango to przede wszystkim muzyka, dopiero później taniec. Ten taniec wynika bowiem wprost z muzyki. Nie chodzi o to, by we dwoje tańczyć, bo coś rytmicznie grają, nie. Nie możemy nie tańczyć, gdy słyszymy tę właśnie muzykę. Tańcem ją wyrażamy i jednoczymy się z nią w jej pięknie, melancholii i rytmie. My tańczymy muzykę, nie taniec...

Na maj 2015 r. przygotowuję wydanie albumu fotograficznego o tangu argentyńskim. Oczywiście, Buenos Aires to będzie ważna jego część. Ale i reszta świata, i Polska też.

Nie sposób nie przywołać dziś wspaniałej postaci naszego papieża Franciszka (Jorge Mario Bergoglio), który o tangu mówi ciepło i z sentymentem. To przecież jego młodość i życie w Buenos Aires, i jego przyjaciele, którzy nadal tańczą i tworzą fenomen tanga. Kiedyś, gdy fotografowałem uliczny festyn na jednym z przedmieść Buenos Aires, zauważyłem, że większość wiernych, uczestniczących wcześniej we Mszy św., wspólnie biesiadowała i bawiła się, tańcząc przede wszystkim właśnie tango. Całymi rodzinami, staruszkowie, dorośli, dzieci. Było to bardzo wzruszające. Jednocześnie poważne i radosne, jak tango właśnie.

Cieszę się, że moje własne przemyślenia i doświadczenia o tangu pokrywają się z tym, co myśli o nim papież Franciszek. Był bowiem czas, że próbowano od czci i wiary odsądzić ten taniec, tę muzykę. Zaś w dzisiejszych czasach moralnego zamętu, powstawania antyludzkich i antyboskich ideologii typu gender, przywrócenie między ludźmi, między kobietą i mężczyzną właściwych, normalnych relacji: fascynacji, czułości, opiekuńczości, dzielenia się emocjami i wreszcie miłości, to jak najbardziej potrzebna, czasem już nawet deficytowa wartość, skarb.

Cieszę się, że wraz z Czytelnikami „Niedzieli” mogłem śledzić niezwykłe wydarzenie, które miało miejsce 17 grudnia 2014 r. w Rzymie. Odbyła się tam największa na świecie tzw. milonga (tym razem to określenie miejsca i czasu, gdy tańczy się tylko tango), zadedykowana właśnie naszemu Ojcu Świętemu — Franciszkowi, by przywołać jego rodzinne miasto, jego zauroczenie tangiem, by sprawić mu radość. Tańczyło w sposób spontaniczny (tak zawsze jest na milongach) kilka tysięcy par. Niech żyje tango! Niech żyje papa Franciszek!

opr. mg/mg