"Ano" dla Ewangelii

Przez dwa dni w Velehradzie, sercu najstarszej misji słowiańskiej, gromadziły się tysiące ludzi z Czech i Moraw, a także grupki pielgrzymów ze Słowacji, Austrii, Niemiec, Polski... Wielu Morawian przybyło w barwnych strojach ludowych, nierzadko razem z orkiestrą. We wtorek, 4 lipca, już od rana bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny pulsowała modlitwą i śpiewem. Na okalających ją błoniach ustawiały się długie kolejki do konfesjonału. Tuż obok zabudowań klasztornych trwały gorączkowe prace przy wznoszeniu estrady, na której wieczorem odbył się wielki koncert, a następnego dnia, w święto patronalne Cyryla i Metodego — uroczysta Eucharystia dla wszystkich uczestników tej jubileuszowej pielgrzymki.

W tym samym czasie obradowała w Velehradzie Konferencja Episkopatu Czech pod przewodnictwem abpa Jana Graubnera z Ołomuńca. Gościem czeskich biskupów był m.in. Prymas Polski kard. Józef Glemp, który zatrzymał się tu na kilka godzin w drodze do Rzymu.

Koncert „Velehrad 2000” był pierwszą tego typu imprezą zorganizowaną w tym właśnie miejscu i — co najważniejsze — niezwykle udaną, mimo że poszczególni wykonawcy reprezentowali nieraz dość odległe od siebie style i rodzaje muzykowania. Obok tak popularnych dziś w Czechach artystów, jak Daniel Hůlka, Jiží Pavlica z zespołem „Hradišán”, „Spirituál kvintet”, Brneńska Orkiestra Kameralna, Kristýna Valoušková, Petr Malásek, Jaroslav Svěcený, dziecięcy zespół „Ondrášek”, wystąpił gościnnie polski chór prawosławny z Wrocławia „Oktoich”. Przejmująco zabrzmiały recytowane przez czeskiego aktora Radovana Lukavskiego fragmenty Proglasu św. Cyryla, czyli Przedśpiewu do czterech Ewangelii w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. Na zakończenie wszyscy wykonawcy wraz z wielotysięczną publicznością odśpiewali na stojąco prastary czeski chorał Svatý Václave, vévodo ăeské země.

Ideą tego koncertu było przypomnienie prawdy o nierozerwalnym związku chrześcijaństwa z kulturą, o tym, że Sołuńscy Bracia, uprzystępniając Słowianom Słowo Boże w ich własnej mowie, otworzyli im drogę do europejskiej rodziny oświeconych narodów.

Przez całą noc pielgrzymi zgromadzeni w bazylice velehradzkiej i wokół niej trwali na modlitewnym czuwaniu. O północy odprawiona została Msza Święta dla przedstawicieli ruchów katolickich z Republiki Czeskiej.

Główne uroczystości pielgrzymkowe odbyły się 5 lipca, w środę, która w całym kraju była dniem wolnym od pracy. O godzinie 10.30 rozpoczęła się Eucharystia koncelebrowana przez czeski Episkopat, nuncjusza apostolskiego Giovanniego Coppę oraz kilku hierarchów z zagranicy. Mszy Świętej, transmitowanej przez radio i telewizję, przewodniczył kard. Miloslav Vlk. Metropolita praski przypomniał na wstępie wezwanie Ojca Świętego do „oczyszczania pamięci” w Roku Jubileuszowym. Akt wyznający winy katolików (m.in. wobec braci chrześcijan) odczytał biskup pilzneński František Radkovský. W imieniu innych wyznań chrześcijańskich z podobnym aktem skruchy wystąpił przedstawiciel Czesko-Braterskiego Kościoła Ewangelickiego, Pavel Smetana.

„Wiele przykładów nieposłuszeństwa Bogu znajdujemy w naszej historii — powiedział w homilii przewodniczący Konferencji Episkopatu Czech, abp Jan Graubner — a mimo to Bóg nigdy tego narodu nie opuścił. Przeciwnie, ukazywał mu wciąż na nowo zwycięstwo cierpliwej miłości. Dziś ze skruchą spojrzeliśmy na naszą przeszłość i z pokorą wyznaliśmy nasze winy. Musimy jednak również widzieć ogromną rzeszę tych postaci w naszych dziejach, które dawały świadectwo o Chrystusie, zarówno swoim życiem, jak i często swoją śmiercią. One właśnie zobowiązują nas do tego, byśmy postępowali w sposób odważny i mądry. Są wśród nich także ci, którzy i dzisiaj, gdy wielu ludziom zakręciło się w głowie od wolności, potrafią zachować wewnętrzną wolność i jasną orientację”. Mówiąc o potrzebie dokonywania właściwych wyborów u progu nowego tysiąclecia, kaznodzieja zwrócił się do pielgrzymów z apelem o wierność zasadom Dekalogu i Ewangelii, a każde jego pytanie wieńczone było chóralnym: „Ano!”.

Końcowym akcentem velehradzkich uroczystości było wręczenie przyznanych przez Konferencję Episkopatu Czech trzech nagród w dziedzinie kultury. Nagrodę główną, Order św. Cyryla i Metodego, odebrał z rąk metropolity Moraw artysta rzeźbiarz Otmar Oliva, znany m.in. z ciekawych projektów ołtarzy oraz wystroju papieskiej kaplicy Redemptoris Mater w Rzymie. Dwa równorzędne honorowe wyróżnienia otrzymali Czech i Polak. Pierwszy z nich, Miroslav âástek — za działalność ewangelizacyjną poprzez teatr jednego aktora na terenie czeskich parafii. Drugie wyróżnienie wręczone zostało tłumaczowi literatury czeskiej, publicyście „Gościa Niedzielnego”, Andrzejowi Babuchowskiemu — „za zasługi dla wzajemnego zbliżania czeskiej i polskiej kultury duchowej, a także za przekład poematu Jana Zahradníăka Znak mocy oraz dzieł innych czeskich autorów na język polski”.

Jubileuszowe uroczystości w Velehradzie z pewnością uświadomiły wielu ludziom, że duchowy testament, jaki zostawili nam święci Cyryl i Metody, jest stale aktualny.

opr. mg/mg