Harmęże: w 2017 r. prawie 7 tys. osób odwiedzających na wstrząsającej wystawie

Zdaniem gwardiana harmęskiego klasztoru, o. Piotra Cubera OFMConv, ekspozycja staje się coraz istotniejszym punktem turystyczno-edukacyjnym na mapie ziemi oświęcimskiej.

Podsumowując miniony rok, o. Cuber przypomniał, że pod koniec lipca na skutek intensywnych opadów deszczu na wystawę wdarła się woda. „Na szczęście zalanie wystawy zbiegło się z przekazaniem nam w użytkowanie mienia z oświęcimskiego powiatu, w postaci specjalistycznych osuszaczy przemysłowych o wartości ok. 60 tys. zł. Dzięki tym urządzeniom sytuacja zagrożenia zbiorów szybko została zażegnana” – podkreślił zakonnik.

Duchowny przywołał jednocześnie ubiegłoroczną, ogólnopolską akcję zbiórki na kosztowną dezynsekcję. „Podczas oględzin konserwatorskich po zalaniu wystawy odkryto na niej kołatka - szkodnika żerującego na drewnie przetworzonym. Fakt ten wymusił konieczność przygotowania prac dezynsekcyjnych” – wyjaśnił. Specjalistyczne prace, mające na celu pozbycie się groźnego dla wystawy owada, rozpoczęły się 8 stycznia br.

„Ich koszt jest szacowany na ok. 25 tys. zł. Bardzo dziękujemy prywatnym darczyńcom, którzy swe datki na ten cel przekazali na nasze klasztorne konto lub też włączyli się w akcję na portalu zrzutka.pl” – dodał franciszkanin, zaznaczając, że także Fundacja Pamięci Ofiar Auschwitz-Birkenau wyraziła chęć wsparcia prac konserwatorskich brakującą kwotą.

Jak wytłumaczył o. Cuber, kolejnym zagrożeniem substancji wystawy są mole, które wymusiły wymianę całej tekstylnej części aranżacji. „Za przekazanie tałesu (modlitewnej chusty), który będzie pomocny w jej odtworzeniu, dziękujemy Wyznaniowej Gminie Żydowskiej z Bielska-Białej” – podkreślił.

Wystawa wzbogaciła się w minionym roku o nowe urządzenia do bezprzewodowego oprowadzania – odbiorniki i słuchawki o wartości 10 tys. zł. Ich zakup i przekazanie kustoszom wystawy umożliwił Urząd Gminy Oświęcim.

Wystawę „Klisze pamięci. Labirynty” niemal codziennie zwiedzają grupy zorganizowane i turyści indywidualni z całego świata, a zwłaszcza z Europy i Ameryki Północnej. Ekspozycja, jako miejsce edukacji młodzieży, jest również stałym elementem programów działalności Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży oraz Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Z Centrum św. Maksymiliana współpracują osoby indywidualne, szkoły oraz biura podróży, organizując zwiedzanie „Klisz pamięci”.

Marian Kołodziej urodził się 6 grudnia 1921 roku w Raszkowie. Był artystą, plastykiem, scenografem teatralnym i filmowym. Jako jeden z pierwszych trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz w pierwszym transporcie, 14 czerwca 1940 r. Otrzymał numer obozowy „432”. Od września 1944 roku do 6 maja 1945 był więziony jeszcze w Gross Rosen, Breslau-Lissa, Buchenwald, Sachsenhausen i Mauthausen-Ebense.

Po wojnie ukończył wydział scenografii ASP w Krakowie i pracował w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, w którym zrealizował blisko 200 prac scenograficznych. Był również twórcą scenografii dla innych teatrów w Polsce i za granicą oraz do filmów. W swojej twórczości milczał o przeszłości z czasów wojny przez prawie 50 lat.

Na początku lat 90. ub. wieku zaczął niespodziewanie poruszać tematykę obozową. Stworzył cykl „Klisze pamięci. Labirynty”. W misternie skomponowanych rysunkach stałym motywem jest postać franciszkańskiego męczennika z Auschwitz, o. Maksymiliana. Ekspozycja powstawała od 1995 r. Dwa lata wcześniej artysta doznał częściowego paraliżu. Po tym zdarzeniu zdecydował się za pomocą języka plastyki opowiedzieć o swych doświadczeniach obozowych. W ramach rehabilitacji, na małych kartkach zaczął rysować ołówkiem przywiązanym do ręki.

Marian Kołodziej zmarł w Gdańsku 13 października 2009 r., w wieku 88 lat. Jego prochy zostały złożone w krypcie kościoła franciszkanów w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach.

rk / Oświęcim

Zdjęcie: Harmęże – Marian Kołodziej, autor: MEDIA WNET, licencja: CC BY-SA 2.0