Jak działa dezubekizacja?

„Dezubekizacja to proces obniżania świadczeń emerytalno-rentowych byłym funkcjonariuszom komunistycznej bezpieki na podstawie zachowanych akt osobowych znajdujących się w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej” – czytamy w komunikacie IPN.

Kryterium oceny danej osoby jest to, czy pełniła służbę w cywilnych i wojskowych instytucjach i formacjach wymienionych w katalogu zawartym w ustawie dezubekizacyjnej z 16 grudnia 2016 roku.

Katalog zawiera „wszystkie te jednostki, które poprzez swoje kompetencje, jak również przydzielone zadania odpowiadały za łamanie podstawowych praw i wolności człowieka w komunistycznej Polsce. Żadna z jednostek bezpieki nie działała w próżni. Był to system naczyń połączonych, wzajemnie od siebie zależnych i współpracujących. Każdy funkcjonariusz pełniący w nich służbę, niezależnie od stopnia i stanowiska realizował zadania w celu skutecznej eliminacji wszelkich przejawów dążeń wolnościowych. Pełniąc służbę w tych formacjach i jednostkach organizacyjnych funkcjonariusze byli elementami machiny totalitarnego terroru”.

Świadczenia emerytalno-rentowe funkcjonariuszy komunistycznej bezpieki są w Polsce obniżane na podstawie konkretnych przepisów – decyzji organu emerytalno-rentowego, czyli Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA lub Biura Emerytalnego Służby Więziennej. Podstawą takiej decyzji jest ustawa dezubekizacyjna.

IPN wystawia informacje o przebiegu służby w organach bezpieczeństwa na rzecz państwa totalitarnego w oparciu o teczki akt personalnych i materiały ewidencyjne. Dysponentem dokumentów jest Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Są one dostępne dla każdego zainteresowanego na podstawie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej (art. 35 c).

Ta ustawa zagwarantowała również, że do IPN trafiły dokumenty osobowe działaczy komunistycznej bezpieki (art. 25). Obowiązek przekazania tej dokumentacji ciążył na ministrze spraw wewnętrznych i administracji oraz na ministrze obrony narodowej.

W jaki sposób IPN uczestniczy w weryfikacji świadczeń emerytalnych byłych funkcjonariuszy bezpieki?

„Instytut Pamięci Narodowej, wystawia informację o przebiegu służby, zawierającą datę dzienną, miesięczną i roczną rozpoczęcia oraz zakończenia służby funkcjonariusza w instytucjach i formacjach działających na rzecz totalitarnego państwa. Archiwum Instytutu, realizujące wnioski organów emerytalnych (Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA oraz Biura Emerytalnego Służby Więziennej) ma 4 miesiące na przygotowanie takiego dokumentu”.

Źródło: komunikat prasowy ipn.gov.pl