Kościół greckokatolicki w rozwoju

Bullę podpisał papież Franciszek 11 października, w liturgiczne wspomnienie św. Jana XXIII. Informując o tej uroczystości ekumeniczna fundacja Pro Oriente w Wiedniu przypomniała, że w podobny sposób zostały podniesione do rangi eparchii dotychczasowe katolickie egzarchaty obrządku bizantyjskiego w Serbii i Macedonii Północnej.

W Boskiej Liturgii 7 grudnia w Sofii uczestniczył prezydent Bułgarii Rumen Radew, przewodnicząca parlamentu Zweta Karajanczewa, a także delegacja Patriarchatu Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego. Tego dnia na urząd eparchy (ordynariusza) został także wprowadzony nowo mianowany biskup Christo Projkow.

W Bułgarii do dziś jest żywa pamięć o Janie XXIII, który był wizytatorem apostolskim w Sofii w latach 1925- 1934. W czasach, gdy arcybiskup Angelo Roncalli, późniejszy papież, był w Sofii, Bułgaria nie utrzymywała jeszcze stosunków dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską. Abp Roncalli nie tylko wspierał mniejszość katolicką, ale też musiał podejmować trudne kwestie dyplomatyczne. Jedną z nich były konflikty międzywyznaniowe, jakie pojawiły się zwłaszcza w kontekście zawarcia małżeństwa przez prawosławnego cara Borysa III i włoską księżniczką katolicką Giovanną (Joanną Sabaudzką) w 1930 roku.

W 1934 abp Roncalli został mianowany delegatem apostolskim dla Turcji i Grecji. Wtedy obiecał, że w jego oknie będzie się zawsze paliła świeca za Bułgarię i przyjmie każdego z Bułgarii, kto zechce go odwiedzić – bez względu na to, czy będzie to katolik, prawosławny czy muzułmanin. O jego wielkiej miłości do Bułgarii świadczy też fakt, że zdołał przekonać papieża Piusa XI, by przydzielił mu tytularną diecezję Neseber/Mesembria na bułgarskim wybrzeżu Morza Czarnego. „Za każdym razem, gdy będę musiał coś podpisać, podpiszę jako Giuseppe, arcybiskup Mesembrii i wspomnę ten piękny kraj”, powiedział w swoim ostatnim kazaniu przed wyjazdem z Bułgarii w styczniu 1935.

W Bułgarii nadal wiele miejsc nawiązuje do abp. Roncalliego. Na przykład ośrodek im. „Papieża Roncalliego” w Sofii ma swoją siedzibę w domu, w którym przez siedem lat mieszkał późniejszy papież Jan XXIII. Jest to miejsce spotkań katolików i prawosławnych, jego celem jest rozwijanie relacji ekumenicznych. Także nowy budynek nuncjatury apostolskiej nazwano „Villa Roncalli”. W Sofii imię świętego papieża nosi kościół stojący na gruncie, który abp Roncalii podczas swej działalności w Bułgarii nabył pod budowę seminarium duchownego.

Na uroczystości beatyfikacji Jana XXIII, której 3 września 2000 roku na Placu św. Piotra w Watykanie dokonał Jan Paweł II, była obecna także oficjalna delegacja z Bułgarii, w jej skład której weszli przedstawiciele rządu i Kościoła prawosławnego. Jana XXIII (1881-1963) kanonizował 27 kwietnia 2014 papież Franciszek. ‎

ts (KAI) / Sofia