Niemcy: kard. Koch napisał list otwarty nt. Eucharystii i Wieczerzy Pańskiej

Propozycja złożona została przez Ekumeniczną Grupę Roboczą Teologów Protestanckich i Katolickich (ÖAK). Tym samym szwajcarski purpurat dołączył do gorącej debaty jaka ma miejsce na ten temat w Niemczech.

Debatę zapoczątkowało oświadczenie Ekumenicznej Grupy Roboczej Teologów Protestanckich i Katolickich (ÖAK), która opublikowała 26-stronicowy dokument w odpowiedzi na krytyczną ocenę jej propozycji na temat „wzajemnej gościnności eucharystycznej " między katolikami a protestantami przez watykańską Kongregację Nauki Wiary. Zaleca się w nim „wzajemne uczestnictwo w celebracji Wieczerzy Pańskiej/Eucharystii w poszanowaniu wzajemnych tradycji liturgicznych”. Liderem naukowym grupy roboczej ze strony protestanckiej jest historyk kościoła z Tybingi Volker Leppin. Przewodniczącymi ÖAK są Christian Schad i katolicki biskup Georg Bätzing z Limburga oraz przewodniczący Konferencji Biskupów Niemiec.

W swoim liście, który jest dostępny na stronie internetowej kathisch.de, kard. Koch odrzuca zarzut o „odmowę rozmowy”, co wcześniej Leppin zarzucił kardynałowi w wywiadzie dla kathisch.de.

"Jestem niezmiernie wdzięczny, gdy ekumeniczna grupa robocza wkłada dużo energii i pasji w przezwyciężanie problemów, które do tej pory dzieliły Kościoły” - stwierdził kard. Koch. Jego zdaniem może się to jednak dokonać „realistycznie i odpowiedzialnie” tylko wtedy, gdy ta praca zostanie również „skonfrontowana z konkretną rzeczywistością w Kościołach, jeśli zostaną postawione konieczne pytania o teologię i praktykę w Kościołach oraz jeśli zostanie zainicjowany proces odpowiedniej recepcji w Kościołach”.

Szwajcarski purpurat dostrzega „poważną rozbieżność między ekumenicznym konsensusem, na który powołuje się ÖAK, a konkretną rzeczywistością w Kościołach protestanckich”. W związku z tym wymienia przykłady z regionalnych Kościołów protestanckich. Na przykład regionalny Kościół Hessen-Nassau zaprasza „wszystkich, którzy biorą udział w nabożeństwie” do uczestnictwa w Wieczerzy Pańskiej. Mile widziani są również ci, którzy nie zostali ochrzczeni. „A co ze ścisłym związkiem między chrztem św. a Wieczerzą Pańską, o którym mówi ÖAK, skoro nawet osoby nieochrzczone są zapraszane na Wieczerzę Pańską?” - pyta kard. Koch.

Tu pojawia się „jeszcze głębszy problem ekumeniczny”. „Jeśli z jednej strony chrzest i wzajemne uznawanie chrztu są podstawą ekumenizmu, a z drugiej strony partner ekumeniczny relatywizuje chrzest w taki sposób, że nie jest on już nawet warunkiem uczestnictwa w Wieczerzy Pańskiej, to pojawia się pytanie, kto tu kwestionuje fundament ekumenizmu” - napisał kard. Koch.

Kard. Koch podaje jeszcze dwa inne przykłady, w których konsensus, na który powołuje się dokument ÖAK, nie występuje w praktyce regionalnych Kościołów protestanckich, chodzi o kwestią posługi oraz o elementy dziękczynienia, przypomnienia i prośby w Wieczerzy Pańskiej.

Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan napisał, że „nie może ukryć swojego zdziwienia, iż takie rozbieżności między deklarowanym konsensusem ekumenicznym a konkretną rzeczywistością w Kościołach protestanckich nie zostały zauważone przez członków ÖAK”.

We wrześniu ubiegłego roku Stolica Apostolska wyraziła zaniepokojenie dokumentem ÖAK z 2019 roku zatytułowanym „Razem przy Stole Pańskim”, który przewidywał „wspólnotę posiłku eucharystycznego” między katolikami a protestantami.

W liście do biskupa Georga Bätzinga, przewodniczącego Niemieckiej Konferencji Biskupów, Kongregacja Nauki Wiary stwierdziła, że w tekście tego dokumentu Grupy Roboczej pomięto kwestię dokładnego rozumienia Eucharystii i Wieczerzy Pańskiej, relacji między Eucharystią a Kościołem, kwestię posługi święceń oraz relację między Chrztem św. a Eucharystią. Zaznaczono, że w obecnym stanie rzeczy otwarcie na wspólnotę eucharystyczną z Kościołem ewangelickim w Niemczech stworzyłoby „nieuchronnie nowe przeszkody w dialogu ekumenicznym z Kościołem prawosławnym” poza granicami Niemiec.

Kongregacja wskazała, że również Konferencja Episkopatu Niemiec sama widzi „konieczność dalszego teologicznego pogłębienia niektórych zasadniczych tematów, takich jak kwestia rzeczywistej obecności Jezusa i pojęcie ofiary Eucharystii”. Wiąże się z tym także kwestia święceń kapłańskich oraz związek pomiędzy chrztem, Eucharystią i wspólnotą Kościoła.

tom, st (KAI) / Watykan