Pierwszego dnia po pogrzebie grób papieża Franciszka nawiedziło ponad 20 tys. wiernych. Byliśmy na miejscu, relacjonując ostatnie pożegnanie Franciszka. Wiele osób, z którymi rozmawialiśmy, dotkniętych było prostotą i ubóstwem grobu – symbolizującego drogę Kościoła, którą wyznaczył papież. 

„Jest szokujący prosty” – mówili pielgrzymi.

Madonna powiedziała: przygotuj grób

Niektóre papieskie groby także są skromne np. grób św. Jana Pawła II czy grób Benedykta XVI, ale w przypadku wyboru miejsca pochówku papieża Franciszka zadecydowała interwencja Matki Bożej, do której papież miał wyjątkowe nabożeństwo. To właśnie przed znajdującą się w tej bazylice ikoną Maryi Salus Populi Romani – Ocalenie Ludu Rzymskiego, papież wielokrotnie modlił się przed ważnymi wydarzeniami. W czasie swojego pontyfikatu odwiedził ją ponad 125 razy – zawierzając Jej sprawy Kościoła.

„Podczas jednego ze spotkań, 13 maja 2022 roku, spytałem Papieża, czy chciałby mieć grób w tej Bazylice” – mówił na dzień przed pogrzebem litewski kardynał Rolandas Makrickas, archiprezbiter-koadiutor rzymskiej bazyliki Matki Bożej Większej. „Papież odpowiedział, że nie, że papieże chowani są obecnie w Bazylice Świętego Piotra” – dodał archiprezbiter.

Tydzień później Franciszek jednak zadzwonił do kard. Makrickasa i poprosił go, by przyjechał do Domu Świętej Marty, gdzie Papież mieszkał.

„Pojechałem i Ojciec Święty powiedział mi tak: »Madonna mi powiedziała, żebym przygotował sobie grób. I ja się cieszę, że Madonna o mnie nie zapomniała«” – relacjonuje wypowiedź Franciszka kard. Makrickas. „I poprosił mnie o znalezienie miejsca na jego grób w naszej bazylice” – dodał.

Modlitwa setek pokoleń

Warto więc poznać nie tylko historię bazyliki, ale także odczytać przesłanie, jakie gestem wyboru grobu, zastawił dla nas w tym miejscu papież, a które wydaje się, umknęło oczom komentatorów. Bazylika Santa Maria Maggiore to nie  tylko najstarsza świątynia Maryjna w Rzymie, ale w całym zachodnim chrześcijaństwie – pochodzi z czasów papieża Liberiusza z połowy IV wieku.

„Ile razy wchodzę do tej bazyliki, wchodzę z drżeniem serca, ile pokoleń czciło tutaj Maryję. Dla ilu pokoleń Maryja była przewodniczką do Chrystusa” – przyznaje kard. Stanisław Ryłko. „Maryja jakby sama upomniała się o to miejsce” – dodał.

Historia bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie sięga IV wieku. Według legendy, w nocy z 4 na 5 sierpnia 358 roku papież Liberiusz i rzymski patrycjusz Jan, otrzymali we śnie objawienie Matki Bożej. Maryja nakazała im zbudować kościół w miejscu, które następnego dnia rano zostanie pokryte śniegiem. Rankiem, w środku upalnego rzymskiego lata, wzgórze Eskwilin pokryte było śnieżnym puchem. Budowa bazyliki rozpoczęła się za pontyfikatu papieża Sykstusa III (432-440) i była wotum upamiętniającym ustanowiony na soborze w Efezie dogmatu o Bożym Macierzyństwie Maryi, w którym zawiera się także macierzyństo dla każdego z nas.

W wybudowanej przez Pawła V w bazylice kaplicy umieszczono wizerunek Matki Boskiej Śnieżnej – zwanej także Salus Populi Romani – Ocalenie Ludu Rzymskiego. Niedawno odrestaurowana przez specjalistów Muzeum Watykańskiego ikona, ma ponad tysiącletnią historię.

„Św. Jan Paweł II mówił, iż w Bazylice Matki Bożej Większej, a zwłaszcza w kaplicy tej cudownej ikony bije maryjne serce Kościoła. Bardzo podoba mi się to sformułowanie. To miejsce jest chyba najbardziej nawiedzanym i »omodlonym« w naszej bazylice” – zwraca uwagę kard. Ryłko w rozmowie z dziennikiem L'Osservatore Romano.

„Wielkie wydarzenia kościelne, jak sobory, synody, zawsze miały tę kaplicę za ważny punkt odniesienia. Tutaj Rzymianie dziękowali Bogu przez Maryję za odniesione zwycięstwa nad wrogami. Tutaj błagali o pomoc w chwilach zagrożeń wojennych czy katastrof naturalnych. Tak było również w czasie ostatniej pandemii. Maryja Salus Populi Romani wskazuje swoim dzieciom swego Syna Chrystusa jako drogę, którą należy iść. Ma również w ręku chustę, którą, jak dobra matka, ociera łzy tych, którzy płaczą, przynosząc jej swoje prośby i błagania” – mówił.

Kościół puka zawsze do drzwi Matki

Warto przypomnieć, że dzień po swoim wyborze, papież Franciszek udał się prywatnie do Bazyliki Santa Maria Maggiore. Tam modlił się przed ikoną Salus Populi Romani, powierzając swój pontyfikat opiece Maryi.

„Kiedyś w rozmowie Ojciec Święty wyznał mi, iż jeszcze jako arcybiskup Buenos Aires, będąc w Rzymie, nigdy nie zaniedbał wizyty u Matki Bożej. Po wyborze na papieża w 2013 r. pierwsze kroki skierował do niej, zawierzając jej cały swój pontyfikat. Dla niego Bazylika Matki Bożej Większej nie jest tylko zwykłą bazyliką, ale prawdziwym sanktuarium, miejscem szczególnej obecności Maryi” – wyjaśnia kard. Stanisław Ryłko.

W czasie pandemii COVID-19 papież Franciszek modlił się samotnie przed Salus Populi Romani i Krucyfiksem z kościoła San Marcello al Corso, prosząc Maryję o ratunek dla świata. To było bardzo symboliczne wydarzenie, które wstrząsnęło wieloma wiernymi – pokazał wtedy swoją wiarę w macierzyńską opiekę Maryi w dramatycznych czasach.

„Kiedyś wypowiedział znamienne słowa: Kościół, gdy szuka Chrystusa, puka zawsze do drzwi Matki i prosi: ukaż nam Jezusa. To u Niej uczymy się, co znaczy być uczniem Chrystusa i to dlatego Kościół spełnia swoją misję, idąc zawsze śladem Maryi. Oto odpowiedź, dlaczego ta Bazylika zajmuje szczególne miejsce w sercu Papieża Franciszka” – mówił polski kardynał.

Warto odwiedzając grób papieża Franciszka zastanowić się nad znaczeniem i wymową jego ostatniej woli. Wybierając na miejsce pochówku Maryjną bazylikę, pokazuje konsekwencję swojej wizji Kościoła: ubogiego, bliskiego ludziom, skupionego na Ewangelii. Bazylika Santa Maria Maggiore od XVI wieków jest symbolem matczynej obecności Maryi.

Na koniec zapytaliśmy AI, by odczytała głęboką symbolikę grobu papieża Franciszka. Otrzymaliśmy odpowiedź: Pokazuje, gdzie szukać ratunku i nadziei: »u Matki, która ocala lud Boży – Salus Populi Romani«.

Opoka DODANE 26.04.2025 AKTUALIZACJA Dziś 11:29

„Tego ludzkie serce nie zapomina”. Wdzięczność, wzruszenie i łzy – relacja Opoki z Placu św. Piotra

Wierni za całego świata przybyli na Plac św. Piotra, by pożegnać Franciszka. Wielu specjalnie przyjechało na pogrzeb. Innych – śmierć papieża zaskoczyła będąc w Rzymie. „To łaska tu w tym czasie być” – mówili. Przyjechałam do Rzymu relacjonować pogrzeb Franciszka.