Reforma IOR-u i nowa struktura ekonomiczna Stolicy Apostolskiej

Obraz Instytutu Dzieł Religijnych (IOR) po reformie rozpoczętej przez Papieża Franciszka w maju 2013 r. przedstawił kard. George Pell, prefekt Sekretariatu ds. Ekonomii, w deklaracji dołączonej do komunikatu na temat bilansu Instytutu za rok 2013, ogłoszonego we wtorek 8 lipca rano. Ma on być przejrzysty, prosty i skuteczny, podobnie jak wszystkie inne struktury Stolicy Apostolskiej, które «przy wsparciu Ojca Świętego i Rady Kardynałów tworzymy» dla tych, «którzy służą misji Kościoła katolickiego».

W komunikacie stwierdza się m.in., że «została zakończona pierwsza faza operacyjna» reformy i że teraz, «po potwierdzeniu misji IOR-u przez Ojca Świętego 7 kwietnia 2014 r., pod kierunkiem Sekretariatu ds. Ekonomii i jego Rady został opracowany plan, który nakreśla przyszłość Instytutu». Zacznie się więc obecnie druga faza jego odnowy. «Sekretariat ds. Ekonomii i Kardynalska Komisja Nadzorcza IOR-u — czytamy w komunikacie — postanowiły wspólnie i jednomyślnie, że ów plan zostanie wdrożony przez Radę i nowe kierownictwo z zastosowaniem nowego typu zarządzania». Dokument — którego pełny tekst znajduje się na stronie internetowej Instytutu (www.ior.va) — złożony jest z czterech części. Pierwsza zawiera informacje o pracach przeprowadzonych w początkowej fazie reformy (2013-2014), drugą stanowi ocena wyników operacyjnych, uznanych za «zadowalające w 2013 r.»; następnie dokonuje się analizy pierwszej połowy 2014 r., w której odnotowano «dobre rezultaty ekonomiczne». Na koniec podane są informacje odnośnie do drugiej fazy reformy, z zapewnieniem, że «IOR będzie w dalszym ciągu służył Kościołowi katolickiemu na świecie».

Następnego dnia, 9 lipca, odbyła się konferencja prasowa, podczas której kard. Pell poinformował dziennikarzy o zmianach struktur Administracji Dóbr Stolicy Apostolskiej (APSA), Funduszu Emerytalnego, mediów watykańskich i Instytutu Dzieł Religijnych (IOR). Celem zmian — powiedział purpurat — jest «polepszanie zarządzania sprawami ekonomicznymi i administracyjnymi Stolicy Apostolskiej i Państwa Watykańskiego». Są to zmiany konieczne, powiedział, by odpowiedzieć na wyzwania, które COSEA, komisja studyjna, która w ubiegłych miesiącach pracowała nad różnymi kwestiami, określiła jako pilne. Zresztą, dodał purpurat, «Papież jasno wyraził pragnienie, by zmiany te nastąpiły szybko». Wśród inicjatyw przedstawionych dziennikarzom największe zainteresowanie wzbudziły informacje na temat IOR-u. Po potwierdzeniu, że została zakończona pierwsza faza przewidzianej reformy Instytutu i rozpoczęto drugą fazę, kard. Pell ogłosił utworzenie nowego kierownictwa, na którego czele stanął Francuz Jean-Baptiste de Franssu, członek Rady ds. Ekonomii. Zapowiedział następnie utworzenie dwóch nowych komitetów, których zadaniem będzie przestudiowanie nowej organizacji mediów watykańskich oraz sytuacji Funduszu Emerytalnego.

Listem apostolskim motu proprio, podpisanym we wtorek 8 lipca, Papież Franciszek zarządził przeniesienie sekcji zwyczajnej Administracji Dóbr Stolicy Apostolskiej (APSA) do Sekretariatu ds. Ekonomii. Motywy tej decyzji zakorzenione są w wielowiekowej tradycji, jak wyjaśnia Papież w pierwszym akapicie dokumentu, potwierdzonej przez Sobór Watykański II, która odnosi się do «konieczności adaptacji organizacji Stolicy Apostolskiej do potrzeb czasów, przez takie dostosowanie przede wszystkim struktury dykasterii Kurii Rzymskiej», również w tym, co dotyczy procedur i koordynacji, aby odpowiadały «realnym potrzebom Kościoła w każdym momencie».

opr. mg/mg