Sztuka wychowania seksualnego w rodzinie

Wzajemna miłość rodziców istotnym czynnikiem kształtowania się tożsamości seksualnej dziecka i jego pojęć o życiu małżeńskim i rodzinnym.

Cele:

- uczeń uświadamia sobie odpowiedzialność rodziców za kształtowanie seksualności u swoich dzieci;
- wie, co przeszkadza w kształtowaniu właściwej postawy wobec seksualności;
- wie, że musi do tego przygotowywać się już dzisiaj.

Metody i techniki pracy z grupą:

praca w małych grupach, niedokończone zdania, miniwykład.

Środki dydaktyczne:

tekst wywiadu, plansze dla każdej grupy, plansza lub foliogram "Rodzice są mistrzami ...", kartki samoprzylepne po 2 dla każdego ucznia.

Czas 45 min.

---

PRZEBIEG LEKCJI

---

1. To, co się dzieje w rodzinie, tworzy u dzieci pojęcie tego, co dobre, a co złe. Łatwo wymienić wiele zdarzeń z życia rodzinnego, które mogą mieć znaczenie seksualne dla ukształtowania się w dziecku postawy wobec seksualności. Jesteście w swoich rodzinach świadkami wielu sytuacji o zabarwieniu seksualnym. Obserwujecie swoich rodziców okazujących sobie gesty czułości, ale nierzadko też kłócących się. To wszystko kształtowało i kształtuje wasze postawy wobec seksualności, a w przyszłości będzie miało również wpływ na to, jak będziecie wychowywać wasze dzieci. Patrzy się na rezultaty wychowania seksualnego, jakże często odbiegające od intencji rodziców, okazuje się, że wychowanie seksualne to nie jest tylko wiedza, a nawet własne doświadczenie z seksem, ale sztuka, która wymaga, oprócz wiedzy, wyczucia i taktu.

Nauczyciel zapisuje temat: Sztuka wychowania seksualnego w rodzinie.

(Czas 5 min.)

2. Nauczyciel proponuje, aby uczniowie indywidualnie dokończyli zdanie:

Wychowywać seksualnie w rodzinie, to według mnie znaczy ...

, po czym zbiera karteczki "do kapelusza" i odczytuje je.

(Czas 10 min.)

3. Następnie dzieli klasę na grupy i zaprasza uczniów do wysłuchania wywiadu (II cz. kl. IV szkoły ponadpodstawowej) i prosi, aby uczniowie na podstawie wysłuchanego wywiadu, własnych obserwacji i doświadczeń odpowiedzieli w grupach na pytanie:

Co pomaga, co przeszkadza w wychowaniu seksualnym w rodzinie?

Każda grupa otrzymuje planszę.

Wychowanie seksualne w rodzinie
Co przeszkadza?	Co pomaga?

Uczniowie zwykle piszą:

W wychowaniu seksualnym w rodzinie przeszkadzają:

• konflikty i nieporozumienia w rodzinie
• małe zainteresowanie ojca swoimi dziećmi
• brak czasu dla dzieci, kiedy go potrzebują
• brak rozmów ojców z dziećmi na tematy seksualne
• brak wiedzy rodziców na "te tematy"
• brak umiejętności rozmawiania rodziców (są zażenowani i sztywni)
• atmosfera lęku i tabu (dla rodziców jest to tabu, bo tak byli wychowani)
• złe stosunki z rodzicami

Wychowaniu seksualnemu w rodzinie sprzyjają:

• bliski kontakt rodziców z dziećmi
• rodzice się rozumieją, kochają
• poczucie, że jest się kochanym przez oboje rodziców od małego
• zaufanie dziecka do rodziców (rodzic "nie wypapla")
• rodzice się przytulają i obdarzają różnymi czułościami

Wybrani przez grupę relatorzy przedstawiają stanowisko swoich grup.

Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów posługując się przygotowanym foliogramem lub planszą:

Rodzice są mistrzami w wychowaniu seksualnym swoich dzieci wtedy, gdy: potrafią rzeczowo i w sposób naturalny informować o rozwoju jego płciowości odpowiednio wcześniej informują dziecko o nim samym oraz o życiu i zachowaniu innych ludzi nauczają o płciowości poprzez dialog w normalnej, zwyczajnej codzienności mają prostą, ale odpowiednią wiedzę z dziedziny biologii i psychologii dają oparcie emocjonalne swojemu dziecku dziecko widzi ich wzajemne gesty miłości od początku ich dziecko czuje, że jest owocem miłości ojca i matki wyrażają miłość do dzieci poprzez gesty bliskości i czułości dostosowane do jego wieku, potrzeb i sytuacji emocjonalnej (pieszczoty, przytulenie, dotknięcie, pocałunek) wiedzą, że dziecko potrzebuje ich wzajemnej miłości pozwalają dziecku uczestniczyć w ich wzajemności emocjonalnej

(Czas 20 min.)

4. Nauczyciel mówi:

Dziecko uczestnicząc w miłości małżeńskiej swoich rodziców, która jest również miłością seksualną, odkrywa, że istotą seksualności jest wyrażanie wzajemnej miłości oraz że z miłości rodzi się nowe życie. [Pr zb. pod red J. Augustyna, Ku dojrzałej ludzkiej miłości, Kraków 1996 s. 108]

Dziecko tworzy sobie na podstawie więzi istniejącej między jego ojcem a matką pojęcie małżeństwa czy rodziny.

Choć dla właściwego rozwoju seksualnego dziecko potrzebuje przede wszystkim wzajemnej miłości rodziców, a jego identyfikacja seksualna w okresie dzieciństwa i dojrzewania tworzy się w relacji uczuciowej do obu rodziców jednocześnie, to potrzebuje również indywidualnej, oddzielnej miłości matki i ojca.

"Dziewczynki, które mają głęboki kontakt emocjonalny z matką, charakteryzują się na ogół spokojną kobiecością, która nie wymaga nieustannego potwierdzania siebie w oczach płci przeciwnej". [Pr zb. pod red J. Augustyna, Ku dojrzałej ludzkiej miłości, Kraków 1996 s. 103]

Chłopcy, których matki nie są zaborcze, a z którymi mają dobry kontakt uczuciowy nie są agresywni i brutalni i nie potrzebują też udowadniać własnej męskości przez szukanie ciągle nowych kontaktów seksualnych.

Dobry kontakt emocjonalny z ojcem powoduje, że zarówno dziewczynki jak i chłopcy przeżywają okres dojrzewania o wiele łagodniej i spokojniej.

(Czas 5 min.)

5. Wymienione tutaj sprzyjające okoliczności nie występują w każdej rodzinie. Niektórzy z was nie tylko że nie mają właściwej pomocy rodziców w kształtowaniu swojej seksualności, ale mają wręcz negatywne wzory. Możecie sobie wzajemnie pomóc właśnie poprzez takie wspólne omawianie tych problemów, jak to uczyniliście dzisiaj. Rozmawialiśmy dzisiaj o roli rodziców. Warto też zastanowić, w jaki sposób możecie dziś przygotować się do tego, by kiedyś pomóc swoim dzieciom w ukształtowaniu właściwej postawy wobec seksualności.

Nauczyciel rozdaje uczniom samoprzylepne karteczki i proponuje, aby dokończyli zdanie:

Chciałbym w przyszłości jako rodzic pomóc mojemu dziecku w ukształtowaniu właściwej postawy wobec seksualności przez: ...

Uczniowie wychodząc z klasy przylepiają kartki do zbiorczej planszy z takim samym napisem

(Czas 5 min.)