Pamiątki architektoniczne

Michał Rożek ZWYCIĘSTWO JANA III SOBIESKIEGO POD WIEDNIEM Echa wiktorii ISBN: 978-83-927267-0-8 wyd.: Wydawnictwo PETRUS 2008

Wybrane fragmenty Rex Triumphator    Uroczystości miejskie    Dwór królewski i rada miejska Krakowa    Śmierć monarchy    Akademia Krakowska    Pamiątki architektoniczne

REX TRIUMPHATOR

Pamiątki architektoniczne

Trzeba też pamiętać o architektonicznych pamiątkach odsieczy wiedeńskiej. Należy do nich kaplica Różańcowa przy kościele Dominikanów w Krakowie. Zbudowano ją z funduszy mieszczańskich w latach 1685—1688, a całością prac kierowali promotorzy bractwa różańcowego księża Laurenty Sadowski i Anastazy Cięszkiewicz. To w tej kaplicy umieszczono obraz Matki Bożej Różańcowej, uważany od początku XVII wieku za palladium Krakowa. To kopia rzymskiej Matki Bożej Śnieżnej z bazyliki S. Maria Maggiore, szczególnie wsławionej podczas wojen tureckich. Powszechnie bowiem uważano, że w czasie zmagań z wyznawcami islamu przed tym wizerunkiem Madonny należy zanosić modły o zwycięstwo wojsk chrześcijańskich. Krakowska kaplica Różańcowa była wotum za wiktorię wiedeńską.

Niestety nie istnieje już kościół św. Krzyża, kiedyś znajdujący się przy obecnej ul. Słowiańskiej (na Kleparzu). Pierwotną gotycką świątynię gruntownie przebudował Jan Sroczyński, który brał udział w wiedeńskiej kampanii, a po jej szczęśliwym zakończeniu ufundował ex voto kościół św. Krzyża na Kleparzu. O fundacjach upamiętniających — w Krakowie — wiedeńską wiktorię należy także pamiętać. Są one częścią polskiej kultury chrześcijańskiej.

Nie tylko w Krakowie możemy podziwiać wiedeńskie fundacje. Gwoli ścisłości przypomnijmy o warszawskich pamiątkach wiktorii wiedeńskiej. To przede wszystkim kościół Sakramentek, który ufundowała królowa Maria Kazimiera, ogarnięta panicznym lękiem wobec niebezpieczeństwa grożącego mężowi. Ślubowała ona Bogu, że jeśli sukces uwieńczy wyprawę, to na pamiątkę wiktorii i szczęśliwego powrotu króla i syna Jakuba sprowadzi z Francji Benedyktynki od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu (sakramentki) i ufunduje im kościół. Ślub królowa wypełniła. Natomiast król Jan III przed wiedeńską wyprawą złożył ślubowanie, że po szczęśliwym zwycięstwie ufunduje kapucynom warszawskim kościół. To również — 63 —

fundacja wiedeńska. Nie zachowała się do naszego czasu kaplica w Marywilu, także ufundowana przez Marię Kazimierę ku upamiętnieniu zwycięstwa pod Wiedniem.

opr. aw/aw