Exempla - materiały praktyczne dla gimnazjum
Cel dydaktyczny: uświadomienie, że człowiek jest istotą wyjątkową, zdolną do czynienia wielkiego dobra i że zadaniem jego życia jest ciągłe szukanie prawdy, odkrywanie swego powołania, misji życiowej w świetle Jezusowej miłości.
Cel wychowawczy: uczniowie powinni spojrzeć na siebie w prawdzie, przyznać się do własnych niedoskonałości i uwierzyć, rozpocząć pracę nad życiem w prawdzie Chrystusowej, tzn. rozwijać swoje człowieczeństwo.
Środki dydaktyczne: Pismo św., świeca, magnetofon, kartki z bloku rysunkowego formatu A3, małe karteczki dla każdego ucznia (3, 4 egzemplarze), duże napisy: CZŁOWIEK, PRAWDA O CZŁOWIEKU, kredki, taśma klejąca, ubrania dla dwóch osób (jeden człowiek zachwycający zewnętrznym zimowym odzieniem, ale zaskakujący nieestetycznym wyglądem, ukrytym pod zimowym nakryciem, drugi - odwrotnie), teksty piosenki: Dotknij, Panie, moich oczu...
Uroczyste zapalenie świecy, piosenka: Dotknij, Panie, moich oczu...
Obraz dwóch osób (uczniowie prędzej przygotowani przez katechetę):
Tło wydarzeń - wybieg na pokazie mody, odpowiednia muzyka i sceneria, modele odpowiednio poruszające się, spontaniczna reakcja publiczności, osoba prowadząca pokaz mody (katecheta) ciekawie omawia elementy stroju, zaskoczenie, zachwyt; prosi o zdjęcie wierzchniego odzienia.
Dyskusja z uczniami na temat ich odczuć, reakcji, nadziei i rozczarowań związanych z wyglądem dwóch modeli.
Podsumowanie: Nie wiemy do końca, co kryje się pod zewnętrznym ubraniem, nie jesteśmy w stanie od razu prawidłowo ocenić człowieka, należy dążyć do poznania prawdy o człowieku.
Każdy uczeń otrzymuje trzy, cztery karteczki i jest proszony o udzielenie odpowiedzi - skojarzenia z hasłem człowiek. Tworzymy słoneczko, którego promienie są ze sobą treściowo połączone.
Katecheta: Nie jesteś człowieku idealny. Jesteś słaby, ponieważ ulegasz złu, które panoszy się w twoim sercu. Mimo twoich pięknych oczu, urzekającego uśmiechu... twoim udziałem było i kłamstwo i chęć szpanu, zazdrość (wymieniamy te negatywne cechy, które wyszczególnili uczniowie).
Ale to nie cała prawda o tobie. Raduję się, chociaż nie jesteś tak piękna, sławna jak Pamela Anderson czy (osoby budzące podziw wśród młodzieży), a jednak to ty jesteś zdolny do miłości, przebaczenia, ofiary, odwagi, potrafisz tworzyć, cieszyć się i pomagać drugiemu człowiekowi (wymieniamy pozytywne określenia tworzące promienie słoneczka).
Uczniowie analizują tekst Pisma św., a następnie na kartkach formatu A3 symbolicznie (np. rysunek połączony ze słowem) przedstawiają treść tematu: Prawda o człowieku.
Prezentacja prac - uczniowie mogą, swobodnie poruszając się po sali, przy refleksyjnej muzyce, oglądać prace poszczególnych grup. Tworzymy wystawkę prac plastycznych, umieszczając temat główny na odpowiednim pasku tektury.
Polecamy uczniom, aby własne, dodatkowe przemyślenia związane z tematem: Prawda o człowieku wypisali na pustej kartce, umieszczonej obok wystawki.
Katecheta podsumowuje; wprowadzając do modlitwy może odczytać tekst (muzyka refleksyjna).
Człowiek jest darem. To cudowne, że jesteś człowiekiem. Co chwila to samo pytanie: Czy jestem jeszcze człowiekiem? Co stało się z twoim człowieczeństwem? A On dał ci samego siebie. I miałeś być do Niego podobny, i taki dobry jak On, i taki mądry jak On. I taki czuły jak On, i taki opiekuńczy, i taki ...
Nie mam już sił, tyle ludzi przychodzi do mnie. Każdego dnia jest ich więcej. Ale to tylko żądania, skargi, prośby, zażalenia. Gdzie się podziała twoja człowiecza wyjątkowość? Człowiek. Jakie to piękne? Posłuchaj jak to brzmi: człowiek. Człowiek. Człowiek. Człowiek. Człowiek... Znam cię.
Człowiek jest wyjątkowa istotą. Nikomu Bóg nie dał aż tyle Siebie, co tobie. Jestem zły, że nie pamiętasz o tym. Dlaczego? Przecież nikt nie okazał ci tyle miłości, co On. Zapomniałeś. Zapomniałeś o tym? To niemożliwe!!!
Przychodzi do mnie tyle osób, znam wszystkich. Każdemu chcę pomóc, jeśli tylko mi pozwoli. Na wielu czekam od ...nastu lat. Siadam na progu Nieba i patrzę na człowieka. Na jego ziemskie dni, na łzy, radości. A kiedy nowy człowiek się rodzi, to nie uwierzysz, całe Niebo szaleje ze szczęścia. Święci ustawiają się w kolejce, aby złożyć na jego maleńkiej główce pierwszy pocałunek, Aniołowie wyrywają białe pióra i ze swych piór układają dla niego pierzynkę. Pytasz o Matkę Bożą? Jej jedynej wypada wziąć to maleństwo w objęcia i tak tulić, i tulić.
Może nie uwierzysz, ale przyznam ci się do mojej największej tajemnicy - zazdroszczę ci człowieku, mnie nikt tak nie kocha i nikt ... Przyjdź do mnie, pomogę i wtedy poznasz prawdę o sobie i zaczniesz żyć, jak przystało na prawdziwego człowieka.
Uczniowie sami wybierają treści, które najbardziej ich poruszyły i wpisują je do zeszytu. Mogą również wpisać hasła, które tworzyły słoneczko bądź zanotować własne postanowienie, dotyczące pracy nad rozwijaniem własnego człowieczeństwa.
opr. ab/ab