Fragmenty rozważań na temat różańca i tajemnic różańcowych
Stanisław Groń SJ RÓŻANIEC NIEODKLEPANY
Modlitwa w rodzinie
|
|
Dzieło zbawcze dokonane przez Jezusa jest rdzeniem Objawienia; to z niego Kościół czerpie swą moc. Prowadząc życie wiary, zanurzamy się w tamtych wydarzeniach. Wiemy, że szczególnie ożywia je modlitwa, a różańcowa modlitwa wpisuje się doskonale w przeżywanie treści zbawczych, przekazanych nam w Piśmie Świętym i przez Tradycję Kościoła. Różaniec jest jakby streszczeniem całej Ewangelii. Rozważając zbawcze wydarzenia i kontemplując je - jesteśmy przy Jezusie i Maryi i wówczas wylewa się obficie na nas łaska zbawcza.
Modlitwę rozpoczyna się od znaku krzyża Świętego. Zwykle też całuje się krzyżyk koronki i kreśli się na sobie ten znak, mówiąc: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Tym wyznaniem wiary w Trójcę Świętą zaprasza się Boga, aby był obecny w tej modlitwie. Na tym samym krzyżyku wypowiada się słowa Credo, potwierdzając osobiste wyznanie wiary słowami tzw. Składu Apostolskiego (jest to krótsze wyznanie wiary, w odróżnieniu od dłuższego, recytowanego w czasie Mszy Świętej. Różańcowe Credo nazywamy Credo nicejskim, bo zostało ułożone na soborze w Nicei w 325 r. za papieża Sylwestra I. Mszalne Wyznanie wiary nazywamy nicejsko-konstantynopolitańskim, bo zostało rozszerzone na soborze w Konstantynopolu w 381 roku - za czasów papieża Damazego).
Modlitwa na pięciu wstępnych paciorkach różańca ma otworzyć wiernego na Świętego Ducha. Na pierwszym odmawia się Modlitwę Pańską. Następnie na położonych blisko siebie trzech paciorkach wypowiada się trzykrotnie Zdrowaś, Maryjo. Odmawiając Pozdrowienie Anielskie, modlimy się kolejno o wiarę, nadzieję i miłość. Czas odmawiania trzech Zdrowaś, Maryjo jest też chwilą na sprecyzowanie swojej intencji modlitwy np. za Kościół, za bliskich, za siebie czy za zmarłą osobę. Na piątym paciorku odmawia się Chwała Ojcu. Ta trynitarna aklamacja przypomina, że modlitwą i życiem oddajemy cześć Bogu w Trójcy Świętej. Po chwili modlitewnego milczenia rozpoczyna się dalsza modlitwa na koronce - wianku paciorków spiętym medalikiem, który zazwyczaj przedstawia Jezusa, a z drugiej strony Niepokalaną. Przesuwając palce po medaliku, rozpoczynamy rozważanie pierwszej tajemnicy.
Wszystkich tajemnic różańcowych jest obecnie dwadzieścia. Podzielone są one na cztery części: pięć tajemnic radosnych, pięć tajemnic Światła, pięć tajemnic bolesnych i pięć tajemnic chwalebnych.
Tradycyjny sznur różańcowy - koronka składa się z pięciu dziesiątków; modląc się na nim, rozważa się którąś z części Różańca Świętego. Rozważając poszczególną tajemnicę, przypominamy sobie jej treść przez przywołanie jej tytułu, np. mówimy: Zwiastowanie, po czym na dużym paciorku odmawiamy Ojcze nasz, a na dziesięciu następnych odmawiamy dziesięć Zdrowaś, Maryjo, a na koniec dziesiątki na dużym paciorku odmawiamy Chwała Ojcu. Czciciele Matki Bożej Fatimskiej, przejęci Jej orędziem, odmawiają na tym samym paciorku modlitwę: O mój Jezu, przebacz nam nasze grzechy. Zachowaj nas od ognia piekielnego i zaprowadź wszystkie dusze do nieba, a szczególnie te, które najbardziej potrzebują Twojej łaski. Na tym samym paciorku, który służy do odmawiania Chwała Ojcu, przypomina się treść kolejnej tajemnicy i odmawia się Ojcze nasz, poprzedzające następne dziesięć Zdrowaś, Maryjo. Kiedy modlitwą Chwała Ojcu zakończy się odmawianie ostatniego dziesiątka, to zwykle, a zależy to od pobożności i zwyczaju modlącej się osoby, odmawia się jakąś maryjną modlitwę np. Pod Twoją obronę. Modlitwa kończąca Różaniec zależy najczęściej od intencji modlącej się osoby. Jeśli Różaniec był odmawiany np. w intencji zmarłej osoby, to odmawia się Wieczne odpoczywanie lub Witaj Królowo.
W Kościele istnieje zwyczaj przyporządkowania poszczególnych części Różańca kolejnym dniom tygodnia. W tę tradycję wkomponowano też nowe tajemnice. Dla części radosnej jest przeznaczony poniedziałek i sobota, dla tajemnic światła przeznaczono czwartek, dla części bolesnej wtorek i piątek, a dla rozważania części chwalebnej przeznaczono środę i niedzielę. W takim układzie udało się zachować sobotę jako dzień tradycyjnie maryjny, czwartek jako dzień ustanowienia Eucharystii i piątek jako czas najodpowiedniejszy do rozważania tajemnic bolesnych oraz niedzielę jako wspomnienie zmartwychwstania Pana. W rozważaniu poszczególnych tajemnic można wykorzystać odpowiednie fragmenty Pisma Świętego przybliżające je, a także można posłużyć się gotowymi rozmyślaniami różańcowymi. Wreszcie można wykorzystać także swoją wyobraźnię i być aktywnym uczestnikiem kolejnych zbawczych tajemnic, śledząc ich misteria.
Chyba warto wiedzieć także o tym, że tyle jest sposobów rozważania Różańca Świętego, ile jest sposobów wyrażania miłości. Modlitwa ta jest bardzo indywidualna, może zatem nosić swoiste rysy własnych pomysłów, szczególnie wówczas, gdy jest odmawiana prywatnie. Gdy zaś jest odmawiana publicznie, powinna uwzględniać powszechnie przyjęte, tradycyjne sposoby jej praktykowania, zatwierdzone przez Kościół.
opr. ab/ab