Czym jest Nowa Droga i dokąd prowadzi?
"Idziemy" nr 38/2011
Powierzenie kapłanom Instytutu Zakonnego Chemin Neuf parafii w Warszawie Wesołej otwiera nowy etap obecności tej wspólnoty w Polsce. Czym jest Nowa Droga i dokąd prowadzi?
Zaczęło się w 1973 roku w Lyonie. Absolwent psychologii, mający wkrótce otrzymać święcenia kapłańskie jezuita Laurent Fabre, poznawszy – jak wspomina – łaskę Odnowy Charyzmatycznej zapragnął wraz z kilku innymi uczestnikami grupy modlitewnej dzielić codzienność na wzór pierwszych chrześcijan. Otrzymał pozwolenie przełożonych i – opatrznościowo w tym samym czasie – propozycję zamieszkania w domu przy 49 Montée du Chemin Neuf, ulicy prowadzącej stromo spod lyońskiej katedry św. Jana do bazyliki Notre Dame na wzgórzu Fourvière. – Przeżywaliśmy w siódemkę pewien rodzaj życia zakonnego, modliliśmy się, posługiwaliśmy najuboższym, wiele ewangelizowaliśmy – wspominał pierwsze wspólnotowe kroki o. Fabre w 1995 roku. Rodząca się wtedy w Polsce wspólnota liczyła na całym świecie 500 członków: 100 osób konsekrowanych i 400 świeckich. Obecnie jest ich około 1,5 tys. z ponad 40 krajów kilku kontynentów, w tym ponad 300 osób konsekrowanych, z czego 70 to kapłani.
Grupa przy Montée du Chemin Neuf szybko zaczęła przyciągać innych chcących podjąć życie wspólnotowe. Szczególnym jej powołaniem stała się praca na rzecz jedności: małżeństwa i rodziny, między Kościołami, państwami i narodami. Wtedy też postanowiono, że nazywać się będzie ona Communauté du Chemin Neuf (CCN – Wspólnota Nowa Droga).
Wspólnota szybko zaczęła włączać tych, którzy do niej lgnęli, w pracę dla lyońskiego Kościoła oraz modlitwę i formację. Szybko też – na ugorze zeświecczonej rewolucją ’68 Francji – Kościół francuski dostrzegł w CCN szansę na odnowę duchową wiernych. Zaczęto jej powierzać klasztory, w których zabrakło nowych powołań, a od 1980 roku także pierwsze parafie i ośrodki duszpasterskie. Nie brakowało – jak mówi o. Fabre – „Bożych wysłanników”, którzy ofiarowywali wspólnocie swoje posiadłości lub darowali jej pieniądze, kiedy nadarzała się okazja kupna domu pod nowe centrum formacji. To pozwoliło na rozwijanie przez lata działalności we Francji i coraz to nowych krajach, a także przyjmowanie – po okresie rozeznania powołania do CCN – kolejnych członków.
Chemin Neuf jest wspólnotą katolicką o powołaniu ekumenicznym. Międzynarodową, gdy chodzi o obywatelstwo jej członków, misje prowadzone w 60 krajach i obecność w 28 z nich. Gdy jednak chodzi o wypracowany model życia wspólnotowego i specyfikę prowadzonych misji – pozostaje wspólnotą francuską. Opiera się na duchowości ignacjańskiej, czerpie także z tradycji Karmelu (św. Jana od Krzyża i św. Teresy z Avili) oraz Odnowy w Duchu Świętym. Oficjalnie została erygowana 20 kwietnia 1984 roku przez arcybiskupa Lyonu kard. Decourtraya jako publiczne stowarzyszenie wiernych. Osiem lat później dla wspólnotowych kapłanów erygowano Instytut Zakonny Chemin Neuf na prawie diecezjalnym, a od września 2009 roku – na prawie papieskim.
Członkowie CCN – rodziny, osoby konsekrowane i stanu wolnego mieszkają każdy u siebie bądź w domach wspólnotowych. Spotykają się regularnie na modlitwie, niektórych posiłkach i dzieleniu się. Poświęcają się całkowicie pracy dla wspólnoty, będąc na jej utrzymaniu (tzw. fraternie życia) bądź pracując „w świecie” i wspomagając wspólnotę finansowo (fraternie dzielnicy). Wszyscy zobowiązani są do pogłębiania formacji i udziału w prowadzonych przez wspólnotę misjach.
Przez 38 lat istnienia CCN podejmowała formy pracy, które są dziś jej sztandarowymi propozycjami dla Kościoła. Najbardziej znane są tygodniowe rekolekcje dla małżeństw Kana, organizowane obecnie w ponad 50 krajach świata. Blisko połowa uczestników kontynuuje przy wspólnocie pracę nad pielęgnowaniem swojego małżeństwa w czasie rocznej formacji w ramach tzw. fraterni Kana. We Francji organizowane są także sesje Kana dla narzeczonych, Kana Nadzieja dla żyjących w separacji i rozwiedzionych samotnych oraz Kana Samaria dla rozwiedzionych żyjących w nowych związkach.
Szeroko znana jest także formacja młodych (18-30 lat), w ramach której – w oparciu o duchowość ignacjańską – odbywają się tygodniowe rekolekcje Jerycho i weekendy formacyjne. Wspólnota od lat jest też organizatorem międzynarodowych Festiwali Młodych i współorganizatorem Światowych Dni Młodzieży. Propozycją dla 14-18-latków są weekendy tematyczne, będące czasem wspólnej modlitwy, rozmowy i zabawy. CCN prowadzi też w wielu miastach, głównie we Francji, akademiki, w których młodzież obok warunków do nauki i pracy ma możliwość formacji chrześcijańskiej.
Młodzieży i małżeństwom CCN proponuje kilkumiesięczną bądź roczną formację w Międzynarodowych Centrach Formacyjnych oraz pobyt – w celu doświadczenia życia wspólnotowego – w niektórych domach wspólnoty. Inną jeszcze propozycją są siedmio- i 30-dniowe rekolekcje według ćwiczeń duchowych św. Ignacego oraz sesje uzdrowienia wewnętrznego – rekolekcje Anamneza i Siloe. Do nowszych propozycji należy wirtualna sieć modlitwy, formacji i ewangelizacji Net For God, stworzona w czasie Światowych Dni Młodzieży w 2000 roku w Rzymie. Co miesiąc CCN realizuje 30-minutowy film ewangelizacyjny poświecony dążeniu do pokoju i jedności na całym świecie, który – oglądany w małych grupach – jest przedmiotem refleksji i modlitwy. Tłumaczony na 26 języków, rozsyłany jest obecnie do około tysiąca miejsc w 80 krajach.
W Polsce, choć Polacy już wcześniej byli członkami wspólnoty, CCN pojawiła się w 1994 roku, kiedy to łódzcy jezuici jednorazowo zaprosili Chemin Neuf do poprowadzenia sesji Kana. Wzięły w niej udział 52 małżeństwa i kilku kapłanów. Dwóch z nich, ks. Krzysztof Grzeszczyk w archidiecezji warszawskiej i ks. Dariusz Korbik w diecezji warszawsko-praskiej, zaczęło czynić starania, by trwale „zainstalować” CCN w stolicy. Odbywały się kolejne, coraz liczniejsze sesje Kana. Największe z nich pod koniec lat 90. gromadziły w Wolborzu (woj. łódzkie) ponad 700 osób: par małżeńskich uczestniczących i posługujących oraz ich dzieci. Do dziś w sesjach takich wzięło w Polsce udział ponad 800 małżeństw, także z krajów dawnego bloku sowieckiego.
Z pomocą ks. Grzeszczyka w 1996 roku CCN nabyła swój pierwszy w Polsce, niewielki dom przy ul. Miączyńskiej na warszawskim Mokotowie. Zamieszkały w nim dwie siostry konsekrowane i dwie studentki. Kolejnym krokiem było powierzenie wspólnocie w 1998 roku przez bp. Kazimierza Romaniuka domu rekolekcyjnego przy parafii Opatrzności Bożej w Wesołej. W 2003 roku prymas kard. Józef Glemp formalnie przyjął Chemin Neuf do Polski, powołując Klerycki Instytut Zakonny Chemin Neuf, a w dwa lata później erygując na terenie archidiecezji warszawskiej Publiczne Stowarzyszenie Wiernych Wspólnota Chemin Neuf. To samo na terenie diecezji warszawsko-praskiej uczynił w czerwcu 2010 roku abp Henryk Hoser SAC. Dziś wspólnota Chemin Neuf w Polsce zamieszkuje domy w Warszawie, Łodzi, Lublinie i Mistowie koło Mińska Mazowieckiego.
Wspólnocie Chemin Neuf wciąż powierzane są nowe, ważne przyczółki Kościoła. Odpowiedzialna jest ona za duszpasterstwo przy katedrze w Chartres i katedrze koronacyjnej królów Francji w Reims. Prowadzi liturgię nieszporów w siedzibie francuskich prymasów – katedrze św. Jana w Lyonie, opiekuje się XII-wiecznymi opactwami cysterskimi i prowadzi m.in. słynne Międzynarodowe Centrum „Maryja” w Nazarecie, a na jej letnie Festiwale Młodych dość regularnie daje się zapraszać kaznodzieja Domu Papieskiego o. Raniero Cantalamessa OFMCap. CCN podejmuje też coraz więcej nowych wyzwań w Polsce.
Od 2009 roku w centrum Łodzi funkcjonuje, jako dom studencki, czteropiętrowy budynek, który Wspólnocie Chemin Neuf powierzyły władze miasta. – Stawiamy chcącym z nami zamieszkać duże wymagania: trzy weekendy formacyjne, rekolekcje Jerycho i udział w spotkaniach modlitewnych, a mimo to chętnych nie brakuje. Z roku na rok przyjmujemy więcej studentów. W tym roku będzie ich 32 – mówi odpowiedzialna za akademik s. Anna Bieńkowska, jedna z pierwszych zamieszkałych w 1996 roku członków wspólnoty w Polsce i wieloletnia odpowiedzialna krajowa CCN.
Także w 2009 roku powierzono Chemin Neuf pierwszy ośrodek duszpasterski Matki Bożej Fatimskiej w Mistowie. – Robimy to co każda parafia: sprawujemy Eucharystię i inne sakramenty, proponujemy cowieczorną adorację Najświętszego Sakramentu, od niedawna wspólną jutrznię. Po przyjściu wspólnoty do Mistowa odezwały się głosy niezadowolenia, ale teraz widzimy, że zabrakło wiedzy, kim jesteśmy. Dziś jedna z „opozycjonistek” jest w naszej radzie parafialnej. Dobrze się rozumiemy – mówi administrator ośrodka o. Krzysztof Harańczuk.
Zapewne podobnie potoczą się sprawy w Wesołej, w parafii Opatrzności Bożej, pierwszej w Polsce tak dużej, którą objęło dwóch polskich ojców z Instytutu Zakonnego Chemin Neuf. Na początku września abp Hoser wyraził nadzieję, że obok kontynuowania tradycyjnej pracy duszpasterskiej będą oni wprowadzali nowe, sprawdzone już w wielu miejscach rozwiązania duszpasterskie à la Chemin Neuf. Mieszkańców Wesołej czeka więc obiecująca, choć nowa droga.
opr. aś/aś