Czy Księga Rut jest relacją historyczną czy krótkim opowiadaniem?

Roland E. Murphy, O. Carm.

Odpowiedzi na 101 pytań o Psalmy i inne pisma

Transliteracja hebrajskich terminów jest uproszczona, aby ułatwić czytelnikowi ich wymowę. Teksty biblijne polskiego tłumaczenia pochodzą przede wszystkim z Biblii Tysiąclecia (Wydawnictwo Pallotinum, Poznań 2000, wyd. V). W przypadkach kiedy skorzystano z innego tłumaczenia zostało to zaznaczone.

Copyright © Wydawnictwo WAM 2003

PYTANIE 50. Czy Księga Rut jest relacją historyczną czy krótkim opowiadaniem?

To pytanie bez wątpienia zachęca do dwóch stwierdzeń. Pierwsze dotyczy genealogii, które pojawiają się na końcu księgi (Rut 4, 17-22). Skupia się ona na Dawidzie, synu Jessego, a ostatecznie na moabickiej kobiecie o imieniu Rut. Historyczny charakter tego utworu jest może sugerowany poprzez miejsce tej księgi w Biblii chrześcijańskiej, która idąc za Septuagintą i Wulgatą umieszcza ją po Księdze Sędziów oraz przez kontekst historyczny tej księgi (1,1: „w czasach, gdy rządzili sędziowie, nastał głód ...”). Drugą uwaga dotyczy wyjątkowej jakości narracji. Księga jest arcydziełem literackim i bardziej w niej widać piękno tworzenia niż odzwierciedlenie twardej rzeczywistości. Księga ma tylko osiemdziesiąt pięć wersetów, z których pięćdziesiąt pięć stanowią dialogi. Dialogi z całą pewnością wpływają na urok jaki posiada księga. Nagie fakty nie są warte informacji. Rodzina z Betlejem ucieka przed klęską głodu i udaje się do Moabu, gdzie dwaj synowie biorą za żony kobiety moabickie. Kiedy jednak umiera ojciec oraz dwaj synowie, wdowa Noemi jest dotknięta zgryzotą a rodzina wydaje się, że jest przeznaczona na zapomnienie. Jednak jedna z moabickich synowych, Rut, nie chce pozostawić Noemi, i obydwie udają się do Betlejem, gdzie Rut ostatecznie wychodzi za mąż za Booza, lokalnego właściciela ziemskiego, a utrzymanie linii rodowej zostaje zapewnione przez narodziny dziecka. Szlachetne uczucia, poczucie więzi rodzinnej wszystkich zainteresowanych oraz żywe przedstawienie przebiegu wydarzeń zapewniają sukces przedstawionej historii.

Prawdopodobnie ta narracja może być określona jako krótka opowieść oparta na motywach historycznych. Jeśli ktoś przyznaje, że mamy tu do czynienia z motywami historycznymi, to mogą nimi być moabscy przodkowie Dawida (por. Rut 4, 17). Nie wydaje się aby to miała być inwencja autora. Jednak zachwycający artyzm literacki tego utworu sugeruje, że jest to opowieść.

opr. aw/aw