Odpowiedzi na 101 pytań o Psalmy i inne pisma

Spis treści i odpowiedź na pytanie o Pisma

Roland E. Murphy, O. Carm.

Odpowiedzi na 101 pytań o Psalmy i inne pisma

Tytuł oryginału: Responses to 101 questions on the Psalms and other writings
Published by Paulist Press, New York/Mahwah
© The Society of Mount Carmel (Carmelite Fathers), 1994
ISBN: 83-7318-189-X

Transliteracja hebrajskich terminów jest uproszczona, aby ułatwić czytelnikowi ich wymowę. Teksty biblijne polskiego tłumaczenia pochodzą przede wszystkim z Biblii Tysiąclecia (Wydawnictwo Pallotinum, Poznań 2000, wyd. V). W przypadkach kiedy skorzystano z innego tłumaczenia zostało to zaznaczone.

SPIS TREŚCI

Przedmowa

Wprowadzenie

PYTANIE 1. Co znaczy określenie „Pisma”?

PYTANIE 2. Czym różnią się między sobą Biblia Żydów i Biblia chrześcijan?

PYTANIE 3. Jaka jest różnica pomiędzy Pismami w różnych Bibliach?

PYTANIE 4. Żydzi często mówią o księgach megillot, które są czytane podczas określonych świąt. Czym one są?

Psalmy

PYTANIE 5. Czy psalmy są modlitwami?

PYTANIE 6. Istnieją psalmy zwane „psalmami przekleństwa”. Co one robią w Biblii?

PYTANIE 7. Czy są inne rodzaje psalmów, o których powinniśmy wiedzieć?

PYTANIE 8. Czy można prosić o jakąś pomoc dla tych, którzy mają trudności w modleniu się psalmami?

PYTANIE 9. Czy zatem musimy modlić się psalmami tak, jak wierzący w Starym Testamencie? Ja chcę modlić się jak chrześcijanin!

PYTANIE 10. Co oznacza stwierdzenie, że można modlić się psalmami w sposób chrystocentryczny?

PYTANIE 11. Czy istnieje związek pomiędzy poezją i modlitwą?

PYTANIE 12. Został wcześniej wzmiankowany „światopogląd” Izraelitów. Czy poznanie ich wizji świata jest istotne dla zrozumienia psalmów?

PYTANIE 13. Istnieją również psalmy mesjańskie; dlaczego nie zostały one dotychczas wymienione?

PYTANIE 14. Do tej pory psalmy zostały przedstawione z osobna według rodzajów. Czy można jednak traktować psalmy jako księgę, jako pewną całość?

PYTANIE 15. Czy w Biblii można znaleźć jeszcze inne psalmy poza Księgą Psalmów?

PYTANIE 16. Który psalm jest najkrótszy, a który najdłuższy?

księga PRZYSŁÓW

PYTANIE 17. Co to jest przysłowie?

PYTANIE 18. Czy w świecie starożytnym istniały podobne jak w Biblii zbiory przysłów?

PYTANIE 19. Co oznacza określenie personifikacja Mądrości?

PYTANIE 20. Personifikacja mądrości jest bez wątpienia bardzo ważna, ale czy nie jest jedynie małym fragmentem literatury mądrościowej?

PYTANIE 21. Chociaż literatura mądrościowa ma charakter religijny to przecież czyż nie ma przysłów nacechowanych samolubstwem i egocentryzmem?

PYTANIE 22. Można zauważyć, że w nauczaniu mędrców nieustannie powtarza się zwrot „mój synu”. Czy nie dotyczy ono również kobiet?

PYTANIE 23. Jaki jest Pana ulubione przysłowie?

księga hioba

PYTANIE 24. Skąd pochodzi idea „cierpliwego” Hioba?

PYTANIE 25. Czy Hiob rzeczywiście istniał?

PYTANIE 26. Co diabeł robi w tym opowiadaniu?

PYTANIE 27. Jaki charakter ma umowa pomiędzy Szatanem a Panem?

PYTANIE 28. Jeśli to jest zakład to jak ktoś może wierzyć w Boga, który tak źle traktuje Hioba, jak Pan to robi w rozdziałach 1—2?

PYTANIE 29. Czy przyjaciele Hioba są tak niemądrzy na jakich wyglądają?

PYTANIE 30. Czy Hiob podziela teologię nagrody i kary wyrażoną przez przyjaciół?

PYTANIE 31. Czy nie jest prawdą, że Hiob zwątpił w Boga?

PYTANIE 32. Co oznacza „prawość” Hioba?

PYTANIE 33. Czy Hiob mówiąc „mój wybawca żyje” nie wskazuje na to, że wierzy w życie pozagrobowe?

PYTANIE 34. W jaki sposób poemat o poszukiwaniu mądrości z rozdziału 28 znalazł się w Księdze Hioba?

PYTANIE 35. Jak zrozumieć Bożą „odpowiedź” Hiobowi (rozdz. 38-42)?

PYTANIE 36. Jak można określić literacką formę Księgi Hioba?

PYTANIE 37. Pojawiły się opinie, że Księga Hioba to komedia a nawet utwór ironiczny. Jak to można skomentować?

PYTANIE 38. Jakie jest znaczenie księgi Hioba?

PYTANIE 39. Czy w samej Biblii albo w literaturze starożytnego świata są postacie przypominające Hioba?

PYTANIE 40. Czy Księga Hioba wpłynęła na wielkich myślicieli takich, jak filozofowie i teolodzy, poeci i artyści?

PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI

PYTANIE 41. Jaki jest właściwy tytuł Pieśni nad Pieśniami?

PYTANIE 42. Jak wiele osób pojawia się w tej księdze?

PYTANIE 43. Bardzo trudno przychodzi śledzić dynamikę dialogu; proszę wyjaśnić kto do kogo mówi.

PYTANIE 44. Jaki sens zawiera w sobie Pieśń nad Pieśniami?

PYTANIE 45. Czy nie jest to szokujące, że w Biblii znajdują się takie pieśni erotyczne?

PYTANIE 46. Podobno Pieśń nad Pieśniami może być interpretowana alegorycznie. Co można sądzić o jej alegorycznym sensie?

PYTANIE 47. Dotychczas zostały przedstawione dwa sensy Pieśń nad Pieśniami: literalny — miłość między kobietą i mężczyzną, oraz duchowy — miłość między Bogiem a człowiekiem. Czy można przyjmować istnienie obydwu?

PYTANIE 48. Wydaje się, że kaznodzieje często używają obrazów z Pieśni nad Pieśniami w sposób wciąż nowy. Nawet kardynał Newman tak robił — czy to dopuszczalne?

PYTANIE 49. Słyszałem, że fragment z Pieśni nad Pieśniami jest odczytywany podczas ceremonii zaślubin? Proszę go skomentować?

KSIĘGA RUT

PYTANIE 50. Czy Księga Rut jest relacją historyczną czy krótkim opowiadaniem?

PYTANIE 51. Co znaczy zwrot „zachwycający artyzm literacki” tego utworu?

KSIĘGA KOHELETA

PYTANIE 52. Co oznacza słowo „Kohelet”? Czy nie jest on zwany również Eklezjastesem?

PYTANIE 53. Czy Kohelet nie jest również nazywany „synem Dawida” i „królem w Jerozolimie? Czy nie jest to zatem Salomon?

PYTANIE 54. Czy Księga Koheleta została napisana przez jedną czy przez więcej osób?

PYTANIE 55. O Kohelecie powiedziano, że jest to agnostyk i sceptyk. Czy te oskarżenia są słuszne? W jaki sposób zatem utwór ten znalazł się w Biblii?

PYTANIE 56. Została wspomniana „wiara” Koheleta. Jak można określić wiarę człowieka Starego Testamentu?

PYTANIE 57. Czy Kohelet nie zachęca nad do jedzenia, picia i małżeństwa?

PYTANIE 58. Co oznacza zwrot „marność nad marnościami”?

PYTANIE 59. Śmierć nigdy nie stanowiła problemu w Starym Testamencie; była przyjmowana z rezygnacją. Dlaczego Kohelet tak się przeciwstawia takiej rezygnacji?

PYTANIE 60. Kohelet mówi o bojaźni Bożej. Czy był on bojącym się Boga biorąc pod uwagę wszystko to, co powiedział o Bogu?

PYTANIE 61. Co Kohelet chce powiedzieć twierdząc, że kto kopie dół, ten do niego wpadnie (10, 8)?

PYTANIE 62. Czy Kohelet był męskim szowinistą?

PYTANIE 63. Czy epilog księgi (Koh 12, 9-14) jest krytyką Koheleta?

PYTANIE 64. W jaki sposób Księga Koheleta została przyjęta przez Żydów i chrześcijan?

PYTANIE 65. Dowiedzieliśmy się, że Kohelet należy do mądrościowej tradycji, ale czy ta księga nie jest rzeczywiście „anty-mądrościowa”?

KSIĘGA ESTERY

PYTANIE 66. W jaki sposób można określić czy księga ma charakter historyczny czy jest opowiadaniem?

PYTANIE 67. Co zatem jest celem Księgi Estery?

PYTANIE 68. Skoro w Księdze Estery nie mówi się o Bogu, to dlaczego odczytywany jest podczas liturgii fragment tej Księgi, w którym Bóg jest wzmiankowany?

PYTANIE 69. Czy Księga Estery ma znamiona krwawej opowieści?

KSIĘGA TRENÓW (LAMENTACJI)

PYTANIE 70. Czy terminy lamentacja i tren oznaczają to samo?

PYTANIE 71. Czy nie można było oczekiwać, że te pięć rozdziałów zostanie włączonych do Księgi Psalmów?

PYTANIE 72. Można zrozumieć lament z powodu śmierci człowieka, ale dlaczego lamentować nad miastem?

PYTANIE 73. Dlaczego Księga Trenów (Lamentacji) jest taka nudna?

PYTANIE 74. Czy istnieje jakaś historia wygnańców do Babilonii z lat 587-539?

PIERWSZA I DRUGA KSIĘGA KRONIK oraz KSIĘGI NEHEMIASZA i EZDRASZA

PYTANIE 75. W jakich księgach możemy znaleźć historię Izraela po jego powrocie do Jerozolimy w 539 p.n.e.?

PYTANIE 76. Tytuły tych ksiąg wydają mi się zupełnie nowe; istnieje 1 Księga Ezdrasza i 2 Księga Ezdrasza. Są to te same księgi?

PYTANIE 77. Czy można otrzymać wyjaśnienie dotyczące następstwa królestw i królów, o których mowa w Pismach?

PYTANIE 78. Ile „historii Izraela” można znaleźć w Biblii?

PYTANIE 79. Dlaczego Kronikarz napisał jeszcze jedną historię dotyczącą czasów królewskich czyli okresu dobrze znanego?

PYTANIE 80. Co oznacza termin „odbudowa” na końcu niewoli babilońskiej?

PYTANIE 81. Został poprzednio wzmiankowany Ezdrasz; czy jest to postać ważna?

PYTANIE 82. Czy Nehemiasz był równie ważny jak Ezdrasz?

PYTANIE 83. W jaki sposób można przedstawić okres powygnańczy jako całość?

KSIĘGA DANIELA ORAZ APOKALIPTYKA

PYTANIE 84. Dlaczego Księga Daniela jest analizowana jako ostatnia? Nie jest przecież na końcu w spisie ksiąg należących do Pism?

PYTANIE 85. Terminy apokaliptyczny, apokaliptyka i eschatologia wprawiają w zakłopotanie. Proszę je zdefiniować.

PYTANIE 86. Te definicje wydają się zbyt abstrakcyjne. Może warto przedstawić jakieś konkretne przekłady.

PYTANIE 87. Czy Daniel rzeczywiście istniał?

PYTANIE 88. Wyjaśnienie struktury literackiej Księgi Daniela z pewnością może pomóc na w określenie czasu jej powstania.

PYTANIE 89. Dlaczego uważa się, że kontekstem księgi jest walka Machabeuszów z Antiochem Epifanesem?

PYTANIE 90. Co to takiego „obrzydliwość spustoszenia”?

PYTANIE 91. Gdzie można znaleźć Modlitwę Trzech Młodzieńców?

PYTANIE 92. Co oznacza napis na murze?

PYTANIE 93. Jaki jest związek pomiędzy Danielem a Jeremiaszem?

PYTANIE 94. Myślę, że „pomazaniec” w 9, 26 to mesjasz, a zatem Jezus Chrystus. Czy można tak powiedzieć?

PYTANIE 95. Kim jest „syn człowieczy” w Księdze Daniela?

PYTANIE 96. Czy w Księdze Daniela pojawia się doktryna o zmartwychwstaniu?

PYTANIE 97. Księga Daniela pozostawia pewien niedosyt. Nie jest tym, czym sugeruje, że jest czyli księgą napisaną przez człowieka o imieniu Daniel. Czy była to powszechna praktyka literacka?

ZAKOŃCZENIE

PYTANIE 98. Czy możemy mówić o „teologii” Pism podobnie jak o „teologii” Pięcioksięgu czy proroków?

PYTANIE 99. Była mowa wcześniej o księgach kanonicznych i deuterokanonicznych. Jaka jest właściwa lista biblijnych ksiąg natchnionych?

PYTANIE 100. Dlaczego chrześcijanina powinny interesować księgi biblijne należące do Pism?

PYTANIE 101. Proszę wskazać swoją ulubioną księgę pośród Pism.

PYTANIE 1. Co znaczy określenie „Pisma”?

Termin „Pisma” (hebr. ketuwim) odnosi się, zgodnie z żydowską tradycją, do trzeciej i ostatniej części Biblii Hebrajskiej. Pierwszą dwie części stanowią „prawo” (tora) i prorocy (nebiim), które są wzmiankowane w Nowym Testamencie (Mt 7, 12; Łk 16, 16; Dz 13, 15). Podział Hebrajskiej Biblii na trzy części jest przedstawiony już w greckim prologu do Księgi Syracha (Eklezjastyk). Wnuk Syracha przetłumaczył dzieło swego dziadka, Ben Syracha, na język grecki mniej więcej około 132 roku p.n.e. W swym prologu mówi o „prawie, prorokach, oraz o późniejszych autorach”. Jest to wskazówka, że Biblia Hebrajska przyjęła taką właśnie formę jeszcze przed czasami Chrystusa. Z pierwszych liter hebrajskich tytułów powstał akronim Tanak, który oznacza Tora, Nebiim, Ketuwim. W 1988 roku Jewish Publication Sociaty wydało nowe [angielskie *] tłumaczenie Hebrajskiej Biblii zatytułowane Tanakh: The Holy Scriptures [Tanak: Pismo Święte *].

Pisma znajdują się również w Biblii chrześcijan, ale nie pod takim tytułem. Biblia chrześcijan dzieli się na cztery części: prawo (Pięcioksiąg), księgi historyczne, księgi poetyckie i księgi prorockie. Ten podział nawiązuje do greckiego tłumaczenia Biblii Hebrajskiej czyli tzw. Septuaginty, którego dokonano w trzecim lub drugim wieku poprzedzającym erę chrześcijańską. Ani żydowski, ani chrześcijański podział nie jest w pełni logiczny. W Tanaku Pisma pozostawały otwarte na ostatnie księgi, które weszły do Biblii Hebrajskiej. W Tanaku prorocy dzielą się na wcześniejszych (obejmują one historię Izraela od Księgi Jozuego do Ksiąg Królewskich) i późniejszych (obejmują dzieła prorockie takie, jak Księgi Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela oraz Księgę Dwunastu proroków). Terminem „Dwunastu” określa się tradycyjnie księgi dwunastu proroków mniejszych, takich jak Amos czy Ozeasz. Są one takie same w Biblii Hebrajskiej i w Biblii chrześcijan. Ściśle biorąc, nie wszystkie z dwunastu ksiąg należy do gatunku pism prorockich (np. Księga Jonasza). W Biblii chrześcijan podział na księgi poetyckie i prorockie jest mylący. Większość pism prorockich jest wyrażona w poezji. Biblia uzyskała obecny kształt w wyniku skomplikowanego procesu, a szczegóły dotyczące jej podziałów umykają nam. Generalnie możemy przyjąć, że żydowski podział jest bardziej znaczący. Tora zajmuje w nim wyjątkową pozycję i ten fakt pozostawił niezatarte piętno na judaizmie. W przypadku chrześcijan, podziału na cztery działy wydaje się czysto umowny i wynika z przesłanek historycznych, których nie znamy.

opr. aw/aw

« ‹ 1 › »

oceń artykuł