Symbolika biblijna fig

Zofia Włodarczyk Siedem upraw biblijnych i ich symbolika ISBN: 978-83-60703-98-4 wyd.: Wydawnictwo Salwator 2008

Wybrane fragmenty Wprowadzenie - T. Jelonek Rozdział 2 - JĘCZMIEŃ Przygotowanie pola, siew, zbiór, omłot i przechowywanie zboża w starożytnym Izraelu Spożywanie zboża i jego produktów Rozdział 5 - FIGA Dwa gatunki fig Symbolika biblijna fig

Rozdział 5

FIGA

Symbolika biblijna fig

Z punktu widzenia hermeneutyki biblijnej figom tak często występującym na kartach Pisma Świętego można przypisać wiele znaczeń. Oto kilka możliwości odczytania alegorycznego sensu przedstawienia tej rośliny w Biblii:

— urodzaj fig rozumiano zazwyczaj jako symbol błogosławieństwa Bożego: „Nie słuchajcie Ezechiasza, bo tak mówi król asyryjski: Zawrzyjcie ze mną pokój i poddajcie się mi, a będziecie jedli owoce, każdy ze swej winnicy i ze swego drzewa figowego, i będziecie pili wodę, każdy ze swej cysterny” (Iz 36,16, por. też 2 Krl 18,31);

— nieurodzaj lub zniszczenie drzew figowych przez wroga, szarańczę lub siły natury to symbol kary Bożej za złamanie przymierza: „Karałem was zwarzeniem i śniecią zbóż, liczne ogrody wasze i winnice, drzewa figowe i oliwki zjadła szarańcza; aleście do Mnie nie powrócili — wyrocznia Pana” (Am 4,9; por. też Oz 2,14; Jr 5,17);

— wczesne figi są symbolem sprawiedliwych: „Biada mi, żem się stał jak pokłosie w lecie, jak resztki po winobraniu: nie ma grona do zjedzenia ani wczesnej figi, której łaknę. Wyginął z ziemi pobożny, prawego nie ma między ludźmi” (Mi 7,1—2; por. też Oz 9,10), podobne znaczenie ma kosz z dojrzałymi figami, symbol ludzi dobrych: „To mówi Pan, Bóg Izraela: Jak na te wyborne figi, tak patrzę życzliwie na mieszkańców Judy uprowadzonych w niewolę, których wysłałem z tego miejsca do ziemi Chaldejczyków — dla ich dobra” (Jr 24,5);

— kosz z zepsutymi figami to z kolei symbol ludzi złych: „Natomiast jak się czyni z bezwartościowymi figami, których nie można jeść, bo są niedobre, tak samo — to mówi Pan — postąpię z Sedecjaszem, królem judzkim, z jego przywódcami, z tymi mieszkańcami Jerozolimy, co pozostali w tej ziemi [...] Ześlę na nich miecz, głód i zarazę, dopóki nie znikną z powierzchni ziemi, którą dałem im i ich przodkom” (Jr 24,8.10);

— rosnąca razem z winoroślą figa oraz człowiek odpoczywający w ich cieniu odczytywane są jako symbol pokoju, dobrobytu i bezpiecznej egzystencji („siedzieć pod swoją winną latoroślą i pod swoim drzewem figowym”), co dotyczyło zarówno potęgi gospodarczo-politycznej czasów Salomona (1 Krl 5,5), jak i tęsknoty za nią za panowania Szymona Machabeusza (1 Mch 14,12), a w znaczeniu duchowym odnosiło się do oczekiwanego królestwa eschatologicznego (Mi 4,4; Za 3,10);

— młode owoce fig często odczytywano jako symbol młodego narodu Izraela, a troska o nie była symbolem troski Boga i Jego miłości do ludu wybranego: „Jak winne grona na pustyni, tak Izraela znalazłem; jak na pierwszy owoc figowego drzewa na waszych przodków patrzyłem” (Oz 9,10);

— owoce i cień figowca oznaczają również symbol Boga pozostającego w przymierzu ze swym ludem;

— drzewo figowe symbolizuje także na kartach Pisma Świętego osiadłe życie;

— przeklęte drzewo figowe to z kolei symbol ludzi opornych, niechcących się nawrócić i podejmować pokuty;

— liście figi symbolizują przywódców Izraela, których wiara była pozorna, a wskazuje na to także brak owoców duchowych, czyli fig (Mt 21,18; Mk 11,13);

— w przypowieści o soczystej gałązce figi wypuszczającej liście odczytać można symbol powtórnego przyjścia Jezusa w obrazie nadchodzącego lata: „A od figowego drzewa uczcie się przez podobieństwo! Gdy jego gałązka staje się soczysta i liście wypuszcza, poznajecie, że zbliża się lato. Tak samo i wy, kiedy ujrzycie to wszystko, wiedzcie, że blisko jest, we drzwiach” (Mt 24,32—33; por. też Mk 13,28; Łk 21,29);

— sykomora stanowi zaś symbol odnowy, odrodzenia się i łączności z Bogiem; bierze się to stąd, że Zacheusz, będąc celnikiem, czyli człowiekiem uznanym powszechnie za złego, grzesznego, wspiąwszy się na sykomorę, zobaczył Jezusa i przemienił swoje życie;

— sykomora jest również symbolem pokolenia Benjamina, które zostało wytępione, tak iż po wojnie zostało w Gibei tylko sześciuset ludzi z tego plemienia (Sdz 20,47), ale odrodziło się ono z pnia (a nie z odrośli, jak np. u oliwki), co jest nawiązaniem do zdolności regeneracyjnych sykomory zasypanej piaskiem lub wyłamanej.

opr. aw/aw