Dwaj Polacy wśród nowych kardynałów

W gronie nowo mianowanych kardynałów, których nazwiska ogłosił Ojciec Święty 21 i 28 stycznia, jest dwóch Polaków — abp Zenon Grocholewski (tyt. Agropoli), prefekt Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego, i abp Marian Jaworski, metropolita lwowski obrządku łacińskiego.

Kard. Zenon Grocholewski ma 61 lat, pochodzi z Wielkopolski, przygotowywał się do kapłaństwa w seminarium w Poznaniu, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie w 1963 r. Pracował najpierw jako wikariusz w jednej z poznańskich parafii, a w latach 1966-1972 studiował prawo kanoniczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie; jego licencjat i doktorat zostały nagrodzone złotymi medalami. Od 1972 r. pracował w Najwyższym Trybunale Sygnatury Apostolskiej, pełniąc kolejno funkcje notariusza, kanclerza, a od 1982 r. — sekretarza. W tym samym roku otrzymał święcenia biskupie. W październiku 1998 r. został mianowany prefektem Trybunału i wyniesiony do godności arcybiskupa. Od 15 listopada 1999 r. stoi na czele Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego, której podlegają — od strony naukowej i programowej — seminaria duchowne i zakonne, domy formacyjne, kościelne uniwersytety, uczelnie, szkoły i instytuty formacji. Kard. Zenon Grocholewski był też wykładowcą na Wydziale Prawa Kanonicznego Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego i w Studium Rotalnym. Obecnie jest konsultorem Papieskiej Rady ds. Interpretacji Tekstów Prawnych, członkiem Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych, członkiem Kongregacji ds. Biskupów, przewodniczącym Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich, przewodniczącym Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Formacji Kandydatów do Kapłaństwa, przewodniczącym Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Równomiernego Rozmieszczenia Kapłanów w Świecie. Jako prefekt Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego jest Wielkim Kanclerzem Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego i Papieskiego Instytutu Biblijnego; należy do kilku międzynarodowych stowarzyszeń kanonistów oraz do Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Jest autorem i współautorem licznych publikacji książkowych oraz artykułów w czasopismach kanonicznych i pracach zbiorowych. Łącznie jego bibliografia przekracza 550 publikacji w 12 językach. Kard. Zenon Grocholewski otrzymał doktorat honoris causa Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1998 r.), Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1999 r.) i Uniwersytetu w Pasawie w Niemczech (8 lutego 2001 r.).

Kard. Marian Jaworski urodził się 21 sierpnia 1926 r. we Lwowie jako syn Wincentego i Stanisławy z domu Łastowieckiej. Gdy ukończył szkołę średnią, w 1945 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Lwowie. Po przesiedleniu do Polski kontynuował studia w Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie 25 czerwca 1950 r. Pracował w duszpasterstwie parafialnym w Baszni Dolnej koło Lubaczowa i w Poroninie. Jako kapelan abpa Eugeniusza Baziaka — ostatniego metropolity lwowskiego — dzielił jego troski, cierpienia i trudy pasterskie.

Studia specjalistyczne odbywał na Uniwersytecie Jagiellońskim (doktorat z teologii w 1952 r.), na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (doktorat z filozofii w 1955 r.) oraz na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (habilitacja z filozofii religii w 1965 r.).

Przez wiele lat oddawał się pracy naukowo-dydaktycznej pełniąc obowiązki profesora seminariów duchownych w Krakowie, sekretarza Rady Naukowej Episkopatu Polski (1970-1980), dziekana Papieskiego Wydziału Teologicznego w Krakowie (1976-1981), rektora Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (1981-1987).

Pracując przy boku przewodniczącego Rady Naukowej Episkopatu Polski kard. Karola Wojtyły, przyczynił się do odnowy i organizacji fakultetów teologicznych w całej Polsce i zabiegał o ich publiczne uznanie przez władze państwowe.

24 maja 1984 r. został mianowany przez Jana Pawła II biskupem (tyt. Lambesi) i administratorem apostolskim archidiecezji w Lubaczowie. 23 czerwca 1984 r. w katedrze na Wawelu przyjął sakrę biskupią z rąk kard. Franciszka Macharskiego. Podczas Mszy św. konsekracyjnej został odczytany list Ojca Świętego. «Pragnę Ci podziękować — pisał Papież do nowo mianowanego biskupa — za wszystko, co poprzez lata Twojej pracy kapłańskiej i profesorskiej w Krakowie uczyniłeś dla sprawy nauki katolickiej w Polsce. Sprawę tę umiłowałeś całym sercem, wnosząc w nią całą precyzję i autentyczność znaczeń i zadań, których ta doniosła dla Kościoła i społeczeństwa sprawa się domaga».

16 stycznia 1991 r. Jan Paweł II mianował bpa Mariana Jaworskiego arcybiskupem metropolitą Lwowa dla wiernych obrządku łacińskiego. W 1992 r. został on wybrany przewodniczącym Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy. Szczególną troską pasterską objął utworzone we Lwowie seminarium duchowne, sprawę powołań kapłańskich, remonty i budowę kościołów. Przeprowadził synod archidiecezji lwowskiej i diecezji łuckiej, którego celem była odnowa życia religijnego w duchu Soboru Watykańskiego II.

Od 1998 r. jest członkiem Prezydium Papieskiej Rady ds. Rodziny. Opublikował ponad 140 prac naukowych i artykułów.

Kard. Marian Jaworski otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu w Bochum w Niemczech (1985 r.), a także medal Bene Merenti Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (1996 r.)

opr. mg/mg