Homilie do błogosławieństw
Datacja dzieła i spis treści
Grzegorz z Nyssy
HOMILIE DO BŁOGOSŁAWIEŃSTW
Copyright © Wydawnictwo WAM 2005
ISBN: 83-7318-504-6
Redakcja: Henryk Pietras SJ
| SPIS TREŚCI | |
| WSTĘP | 5 |
| 1. Datacja dzieła | 5 |
| 2. Dzieło Grzegorza na tle literatury patrystycznej | 6 |
| 3. Interpretacja Grzegorza z Nyssy oraz Klemensa Aleksandryjskiego | 7 |
| 4. Miejsce Homilii do błogosławieństw w twórczości Grzegorza | 12 |
| 5. Błogosławieństwa jako stopnie do doskonałości | 13 |
| 6. Epektaza | 18 |
| 7. Wydania i tłumaczenia | 24 |
| WYKAZ SKRÓTÓW | 25 |
| BIBLIOGRAFIA | 27 |
| HOMILIA I | 31 |
| Błogosławieni ubodzy duchem, ponieważ do nich należy królestwo niebios. | 31 |
| HOMILIA II | 40 |
| Błogosławieni łagodni, ponieważ oni odziedziczą ziemię. | 40 |
| HOMILIA III | 47 |
| Błogosławieni, którzy się smucą, ponieważ oni będą pocieszeni | 47 |
| HOMILIA IV | 55 |
| Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, ponieważ oni będą nasyceni. | 55 |
| HOMILIA V | 65 |
| Błogosławieni miłosierni, ponieważ oni miłosierdzia dostąpią. | 65 |
| HOMILIA VI | 76 |
| Błogosławieni czystego serca, ponieważ oni Boga oglądać będą. | 76 |
| HOMILIA VII | 84 |
| Błogosławieni czyniący pokój, ponieważ oni będą nazwani synami Bożymi. | 84 |
| HOMILIA VIII | 92 |
| Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, ponieważ do nich należy królestwo niebios. | 92 |
| indeks biblijny | 99 |
WSTĘP
1. Datacja dzieła
Nie znamy dokładnego czasu powstania Homilii do błogosławieństw. Uczeni podają różne daty. J. Daniélou zalicza je do najwcześniejszego okresu twórczości Grzegorza1. Za podstawę do takiego stwierdzenia uważa on wspólne z innymi wczesnymi dziełami motywy, między innymi motyw jaskini jako obrazu życia ludzkiego na ziemi, czy motyw życia człowieka na ziemi jako wygnania ze świata aniołów. Daniélou zauważa, że w późniejszych dziełach Grzegorz tłumaczy przebywanie człowieka na ziemi raczej doskonałością planu Boga, który nie chciał pozbawiać świata materialnego obecności pierwiastka duchowego. Wczesne dzieła charakteryzuje także duży wpływ nauki platońskiej, choć sam Daniélou zauważa jej wpływ także w pismach późniejszych. Przekonuje ponadto, że fragment, w którym Grzegorz mówi o bóstwie Ducha Świętego2 jest śladem wpływu na twórczość Grzegorza polemiki Bazylego z Eustacjuszem z Sebasty. Na podstawie tych przesłanek twierdzi, że Homilie powstały albo w latach 374-376 albo w roku 378, przy czym skłania się do tej drugiej daty.
A. Meredith jest skłonny przesunąć datę powstania dzieła bliżej Soboru Konstantynopolitańskiego (381r.), na przełom 378 i 3793. Podstawą ma być niezwykły obraz, użyty przez Grzegorza tylko dwukrotnie: w VI Homilii do błogosławieństw (GNO 7, 2, s. 137, 10) i w VIII Homilii do Eklezjastesa (GNO 5, s. 414, 5). Chodzi mianowicie o użycie czasownika "liggiŁw (być oszołomionym, mieć zawroty głowy) na określenie reakcji człowieka na próbę zgłębienia Bożej natury. Podobieństwo języka ma wskazywać na bliskość chronologiczną z Homiliami do Eklezjastesa, powstałymi około 381r.
Jedno, co jesteśmy w stanie stwierdzić na pewno to fakt, że Homilie do błogosławieństw są jednym z wcześniejszych dzieł Grzegorza.
1 Por. Chronologie des oevres de Grégoire de Nysse, w: Studia Patristica 7, t. 1, Berlin 1966, 159-162.
2 Por. Homilie do błogosławieństw, hom V, GNO 7, 2; 125.
3Por. Gregory of Nyssa, De beatudinibus, oratio I, Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven, w: Gregory of Nyssa, Homilies on the beatitude. An English Version with Commentary and Supporting StudieProceedings of the Eighth International Colloquium on Gregory of Nyssa (Padeborn, 14-18 September 1998), Brill 2000, 94n.
opr. aw/aw
Polecane
-
Aborcja aż do urodzenia. Sejm zajmie się jutro dzieciobójczym projektem Lewicy. PFROŻ w obronie życia
-
Kapłaństwo kobiet? Papież powiedział, że to nie ten kierunek – polscy delegaci podsumowują Synod
-
Arcybiskup Filadelfii apeluje o stworzenie „katolickich algorytmów” w mediach społecznościowych
-
Konserwatywni biskupi z Niemiec: rzymski Synod może być lekarstwem na „Drogę Synodalną”
-
Kanada chce wprowadzić „kwitki śmierci”: lekarze zadecydują o eutanazji za ciebie
Najnowsze
-
1 Aborcja aż do urodzenia. Sejm zajmie się jutro dzieciobójczym projektem Lewicy. PFROŻ w obronie życia
-
2 Kapłaństwo kobiet? Papież powiedział, że to nie ten kierunek – polscy delegaci podsumowują Synod
-
3 Konserwatywni biskupi z Niemiec: rzymski Synod może być lekarstwem na „Drogę Synodalną”
-
4 Arcybiskup Filadelfii apeluje o stworzenie „katolickich algorytmów” w mediach społecznościowych
-
5 Kanada chce wprowadzić „kwitki śmierci”: lekarze zadecydują o eutanazji za ciebie
-
6 Wybory prezydenckie w USA: głosowanie w Dixville Notch zakończone. Są pierwsze wyniki
-
7 „Poszkodowany kapłan żyje. Cały czas stan jego zdrowia jest ciężki". Rzecznik kurii dementuje informacje o jego śmierci
-
8 Św. Franciszek w Muzeach Watykańskich na 800. rocznicę stygmatów. „Turyści mogą stać się pielgrzymami”
-
9 Ingres nowego metropolity warszawskiego jeszcze przed Bożym Narodzeniem?
-
10 Temat aborcji wraca do Sejmu. PFROŻ prosi o modlitwę w intencji szacunku do życia
Najpopularniejsze
- Do wszystkiego można się przyzwyczaić. I przestać to doceniać.
- 1700 lat budowania kościołów. I co dalej?
- Nienawidzić rodziców?
- Mozaika mająca 800 lat prezentowana w Muzeach Watykańskich. Wystawa uczci rocznicę stygmatów św. Franciszka
- Pozwól się kochać! Wewnętrzna blokada może pojawić się z w relacji z Bogiem i z sobą samym
- Biznes aborcyjny dał 100 mln dol. Kto jeszcze wspiera Kamalę Harris?
- Przemysł cmentarny? Nie róbmy ze święta folkloru
- Wieczór z ks. Dolindo na Jasnej Górze. Zabrzmią skomponowane przez niego utwory
- Samochód zderzył się z łosiem. Kolejny taki przypadek na Mazowszu
- Akt oskarżenia za handel ludźmi. Kolumbijczycy zmuszani do pracy w Polsce
Nowości opoki
-
Aborcja aż do urodzenia. Sejm zajmie się jutro dzieciobójczym projektem Lewicy. PFROŻ w obronie życia
-
Kapłaństwo kobiet? Papież powiedział, że to nie ten kierunek – polscy delegaci podsumowują Synod
-
Arcybiskup Filadelfii apeluje o stworzenie „katolickich algorytmów” w mediach społecznościowych
-
Konserwatywni biskupi z Niemiec: rzymski Synod może być lekarstwem na „Drogę Synodalną”
-
Kanada chce wprowadzić „kwitki śmierci”: lekarze zadecydują o eutanazji za ciebie Rezygnacja z zasad moralnych zawsze ma ten sam skutek: to równia pochyła, po której coraz szybciej staczamy się ku całkowitej zagładzie. Widać to dobrze na przykładzie Kanady i jej przepisów dotyczących eutanazji. Kanadyjski minister zdrowia Mark Holland ogłosił, że jesienią tego roku rząd „rozpocznie konsultacje”, czy należy jeszcze bardziej rozszerzyć dostęp do wspomaganego samobójstwa,
-
Wybory prezydenckie w USA: głosowanie w Dixville Notch zakończone. Są pierwsze wyniki Dixville Notch, wioska w New Hampshire jako pierwsza zakończyła głosowanie w wyborach prezydenckich w USA. Sześcioro mieszkańców wioski oddało swoje głosy – i, po ich przeliczeniu, okazało się, że wybory zakończyły się w tym miejscu remisem: trzy głosy otrzymała Kamala Harris, trzy Donald Trump.
-
Św. Franciszek w Muzeach Watykańskich na 800. rocznicę stygmatów. „Turyści mogą stać się pielgrzymami” Muzea Watykańskie przypominają postać św. Franciszka w związku z przypadającą w tym roku 800. rocznicą stygmatów. Z tej okazji przygotowano nową aranżację pierwszej sali Pinakoteki. Zaprezentowano w niej m.in. trzy średniowieczne wizerunki świętego.
-
Ingres nowego metropolity warszawskiego jeszcze przed Bożym Narodzeniem? Nie jest wykluczone, że ingres nowego metropolity warszawskiego odbędzie się jeszcze przed Świętami Bożego Narodzenia – przekazał ks. Przemysław Śliwiński pytany o spodziewany termin tego wydarzenia.
