Jeden pokój

Wanda Półtawska Jeden pokój. Rozmowy na podstawie filmu Pawła Zastrzeżyńskiego „Jeden pokój”. książka z filmem DVD ISBN: 978-83-7424-950-8 wyd.: Edycja Świętego Pawła, www.: www.edycja.pl 2007 Częstochowa

Fragment książki dostępny na naszych stronach: Świadek miłości /ze wstępu/

Świadek miłości

Tę książkę napisało życie. Jest ona zapisem rozmów, jakie doktor Wanda Półtawska prowadziła na planie filmu dokumentalnego Jeden pokój, którego tytuł sama podpowiedziała reżyserowi. Paweł Zastrzeżyński miał w maju 2009 r. przez tydzień przywilej rejestrowania kamerą rozmów Pani Doktor z osobami, które przychodziły do domu Państwa Półtawskich w Krakowie. Studenci, narzeczeni, młode małżeństwa, młodzi lekarze byli tam gośćmi, a zarazem trochę pacjentami. Kilkadziesiąt godzin rozmów zostało spisanych początkowo tylko po to, by ułatwić montaż filmowych obrazów. Ale Paweł któregoś dnia pracy nad filmem powiedział: „Pani Wanda, rozmawiając, pisała książkę. Jej myśli są tak precyzyjne, porady życiowe tak bezcenne, jej słowa mają taką moc, że szkoda by było nie wydać tego drukiem. Niech by poszło do ludzi. Każdy się w tym odnajdzie”.

O tym, że Pani Doktor, ukazując Bożą oś integracji w człowieku, ma szczególny dar sprawczego słowa w życiu osoby, z którą się spotyka, nie trzeba nikogo przekonywać. Tę misję świadka miłości, prawdy i życia powierzył Wandzie Półtawskiej ksiądz Karol Wojtyła, oddając jej w ręce „w szczególny sposób” sprawę rodziny. Ojciec Święty pragnął, by olbrzymie doświadczenie doktor Półtawskiej z pogranicza medycyny i duszpasterstwa, „a równocześnie precyzja widzenia spraw w świetle wiary i doktryny” służyły „przekazywaniu prawdy i przekonywaniu” do niej ludzi.

Przez kilkadziesiąt lat wspólnie odkrywali wartości i znaczenia, jakie wiążą się z małżeństwem, z czystością, z ciałem — jakie Bóg sam w nich zawarł poprzez dzieło Stworzenia i Odkupienia. „Szłaś krok w krok z moim kapłaństwem — pisał Jan Paweł II do Wandy Półtawskiej — i uczestniczyłaś od tylu lat w odkrywaniu tych znaczeń i tych wartości. Uczestniczyłaś twórczo”. „Kiedy przekazałem Ci całość «Teologii ciała», napisałem: różni piszą do tego komentarze, i nawet b. trafne. Ty miałabyś najwięcej do powiedzenia czy napisania”.

Właściwie nic więc dziwnego, że na planie filmu Jeden pokój pod wpływem słów Wandy Półtawskiej nawróciła się ekipa filmowa. Miejsce akcji — pokój Pani Doktor — poszerzyło się o kościółek w Beskidach, gdzie wziął ślub operator filmu, i o góralską gospodę, gdzie odbyło się wesele. Świadkami byli Wanda Półtawska i Paweł Zastrzeżyński. Wśród gości weselnych był oczywiście profesor Andrzej Półtawski.

Wesele... Skojarzenie z Weselem Wyspiańskiego nasunęło się nam pewnego dnia, gdy film Jeden pokój był już gotowy, a książka rozważana do publikacji. Bo na plan filmu do domu Państwa Półtawskich zostali zaproszeni, oprócz młodych gości-pacjentów, także przyjaciele rodziny — poeta Ernest Bryll z żoną Małgorzatą, ksiądz Ryszard Luber, Barbara Oratowska — kustosz lubelskiego Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem”, filozof profesor Robert Piłat i polityk-przedsiębiorca Adam Bachleda-Curuś, który jako burmistrz Zakopanego w 1997 r. składał Ojcu Świętemu pamiętny hołd górali.

Gospodarz, gospodyni, pan młody, panna młoda, poeta, ksiądz, dziennikarz — trochę jak u Wyspiańskiego. W mieszkaniu przy krakowskim Rynku kolejno rozprawiali z Gospodarzami o zagrożeniach i nadziejach Polski, Europy i świata, o polityce, sytuacji rodziny i problemach młodzieży, apostolstwie świeckich, etosie lekarskim i pamięci historycznej, o filozofii i wierze, poezji i teatrze, czystości ojczystego języka, o krzyżu na Giewoncie, ludzkiej potrzebie uniesień, o pięknie gór i lasów. Rozmawiali poważnie, niekiedy w konwencji żartu, zawsze o tym, co ważne. Tym rozmowom — niczym „Osoby dramatu” — patronowali duchowo szczególni przyjaciele rodziny Państwa Półtawskich: Ojciec Święty Jan Paweł II, św. Ojciec Pio i śp. ksiądz Józef Sanak.

Ojciec Święty — jak zawsze od ponad 50 lat — towarzyszył też duchowo rozmowom Pani Doktor z młodymi. Zaproszonym do siebie studentom, narzeczonym, młodym małżeństwom doktor Półtawska przekazywała antropologię Karola Wojtyły, zachęcając, by przełożyli jego filozoficzną i teologiczną koncepcję człowieka na praktykę swego życia. Pochylając się nad każdym człowiekiem z troskliwą miłością, pomagała odnaleźć miarę jego człowieczeństwa i doradzała, jak powinien — jak mógłby żyć. Zapis tych rozmów mają Państwo właśnie przed sobą.

Doktor Półtawska ma szczególną umiejętność mówienia prosto o trudnych sprawach i przybliżania nauki Kościoła tak, by człowiek odkrył swą duchową tożsamość lub pogłębił jej świadomość i przejęty tą prawdą starał się trzymać jej w życiu. Pani Doktor nie teoretyzuje, lecz wypowiada słowa płynące z modlitwy i doświadczenia. Ojciec Święty Jan Paweł II nazwał „darem Bożym, charyzmatem” zdolność Wandy Półtawskiej do przekazywania ludziom — szczególnie młodym — prawdy i przekonywania do niej w indywidualnych kontaktach. Ten szczególny dar widać dobrze w tych dialogach.

Pani Doktor nie wypowiada słów nieznaczących lub mało ważnych, które nie dotykałyby istoty sprawy. W ciągu kilkudziesięciu lat spotkania z doktor Półtawską skłoniły do refleksji nad sobą, przemieniły życie i doprowadziły do Boga niezliczoną rzeszę ludzi — spotkania indywidualne, ale także wykłady, rekolekcje i książki. Pod wpływem książek Wandy Półtawskiej nawrócenie przeżył reżyser Paweł Zastrzeżyński i uwolnił się od koncentracji na sobie. Po raz pierwszy jednak czytelnik ma wyjątkową możliwość uczestniczenia w toku rozmowy doktor Półtawskiej z pacjentami, którzy — bardziej lub mniej świadomie — zdecydowali się być świadkami.

Książka Jeden pokój jest zapisem tych rozmów niemal in extenso, choć oczywiście nie jest ich stenogramem. Układ dialogów nie jest chronologiczny — dwie rozmowy zamieszczone na początku były nagrywane trzeciego i szóstego, ostatniego dnia filmowego planu. Otwierają książkę, bo odsłaniają trochę głębię rozumienia życia przez Państwa Półtawskich i świat wartości, którymi żyją, ukazując dwa dopełniające się wymiary służenia ludziom przez teoretyczne i praktyczne poznanie, kim jest człowiek.

„Myślę, że filozofia — tak ja bym ją rozumiał — to próba zrozumienia, kim jest człowiek” — mówi profesor Andrzej Półtawski w prowadzonej na planie filmu Jeden pokój rozmowie z profesorem Robertem Piłatem. A doktor Wanda Półtawska stawia swych gości-pacjentów w świetle Bożej prawdy o człowieku, która ma moc zmienić ich życie — życie każdego z nas. Przekazuje tę prawdę i przekonuje do niej, stale przywołując słowa Ojca Świętego: „Wszystkie problemy ludzkości rozwiązuje genealogia divina — Boże pochodzenie człowieka”.

Pani Doktor powołuje się na wiele wypowiedzi Jana Pawła II, chcąc skłonić rozmówcę, by wniknął w swe życie. Diagnozując stan jego duszy, naprowadza go na problemy, których sam sobie często nie uświadamia. Jeśli trzeba, pomaga zawrócić ze złej drogi. Innych przestrzega przed zagrożeniami, powstrzymuje przed zaniżaniem własnego człowieczeństwa, uwrażliwia na zło, umacnia w dobrym. Nastawiona na prostowanie ścieżek ludzkiego życia, w każdym człowieku szuka fundamentu tego dobra, na którym można budować, który można wzmocnić i rozwijać. Przekazuje prawdę o odpowiedzialności za miłość, o miłości ofiarnej, w której człowiek jest dla drugiego darem. Zachęca do ofiarnego życia, do dobrych czynów — w myśl słów Ojca Świętego: „Skarbcie sobie skarby w niebie” — do dawania świadectwa miłości.

W rozmowach na planie filmu Jeden pokój doktor Półtawska wielokrotnie przywołuje treści encykliki Humanae vitae, o której kardynał Karol Wojtyła pisał, że „dotyka w swej treści najbardziej kluczowych problemów ludzkiego życia i postępowania. Tłumaczy ona — wyjaśniał — że prawdziwa miłość małżeńska jest nieodłączna od obowiązku rodzicielstwa, że miłości takiej odpowiada rodzicielstwo świadome, natomiast nie godzi się z nią antykoncepcja. Prawda encykliki Humanae vitae sięga więc sumień ludzkich i wchodzi w sferę uwrażliwienia na wartości najbardziej — rzec można — człowiecze i osobowe. Dotyka tak ważnej dla człowieka sprawy, jaką jest panowanie nad popędem seksualnym pod kątem planowania prokreacji: świadome rodzicielstwo zawiera bowiem możliwość i potrzebę etycznej regulacji poczęć. Światło encykliki wydobywa na jaw sprawy odwieczne i stawia je w kontekście współczesności”.

Zawartą w encyklice Humanae vitae prawdę, że małżonkowie mają realizować Boży plan miłości, Pani Doktor tłumaczy prosto: „Czysty chłopak z dziewiczą dziewczyną, z miłością piękną, zawierają sakrament małżeństwa, mają gromadkę szczęśliwych dzieci, idą do nieba — o konkretnie, taki plan!”.

Heroiczna walka doktor Półtawskiej o świętość każdego spotkanego człowieka, o świętość ludzkiej miłości i o każde ludzkie życie, szczególnie to najbardziej bezbronne, trwa od kilkudziesięciu lat. Gotowa jest stale docierać do każdego, kto potrzebuje Jej pomocy, rady, obecności. Ze słowami Ojca Świętego Jana Pawła II przemierza — niekiedy codziennie — setki i tysiące kilometrów, by nieść — szczególnie młodym — słowa prawdy, życia, miłości i nadziei; by przekazać im także zachwyt nad pięknem świata, w którym Pan Bóg rozmawia z człowiekiem w ciszy lasu.

Mamy więc przed sobą cykl rozmów szczególnego świadka Ewangelii Życia i Miłości oraz świadka życia i świętości księdza Karola Wojtyły. W słowach doktor Wandy Półtawskiej — duchowej siostry Ojca Świętego — nauczanie Jana Pawła II ma szczególną moc przemiany serc i umysłów. Świadczy o tym także ta książka.

ze wstępu Ewa Ablewicz-Rzeczkowska

opr. ab/ab