Hasła słownikowe - wprowadzenie do Biblii
w hebr. umiłowany. Najmłodszy syn Jessego z Betlejem Judzkiego, które od jego imienia nazywa Biblia miastem Dawidowym. Namaszczony na króla przez Samuela jeszcze za życia Saula (l Sm 16,1-13). Wsławił się zwycięskim pojedynkiem z Goliatem, po którym pozostał na dworze króla Saula. Ale jego sława wojenna wzbudziła zazdrość Saula, który usiłował zgładzić Dawida, chociaż oddał mu za żonę swoją córkę Michol, ukochaną przez Dawida. Dawid, zaprzyjaźniony z synem Saula Jonatanem, zdołał uniknąć zasadzek i zamachów króla i mając szansę odwetu i pozbycia się teścia, który wpadł w jego ręce, nie skorzystał z niej, okazując lojalność i życzliwość wobec niego. Po śmierci Saula i Jonatana, którą szczerze opłakiwał, został obwołany królem Judei w Hebronie, a po siedmiu latach także królem Izraela. Panował 40 lat, w czasie których zjednoczył i umocnił państwo pod względem politycznym i religijnym, tocząc zwycięskie wojny i porządkując sprawy wewnętrzne państwa. Marzył o zbudowaniu świątyni w Jerozolimie, którą odebrał Jebuzytom, umocnił i uczynił stolicą. Marzenie to nie spełniło się, ale Arka Przymierza została umieszczona na stałe na Syjonie. Żonaty, zgodnie z ówczesnym zwyczajem, z wielu kobietami, miał liczne potomstwo, w tym synów, wśród których dochodziło do nieporozumień, a nawet walki, także o następstwo po ojcu. Absalom wystąpił przeciwko ojcu zbrojnie, ale poniósł klęskę i zginął, pomimo początkowego powodzenia. Pod koniec życia Dawid ogłosił swoim następcą Salomona, syna Betszeby. Biblia widzi w Dawidzie wzór króla i człowieka religijnego, który zna własną słabość i nieraz jej ulega, ale umie okupić upadek serdeczną skruchą i powrotem do Boga. Dawidowi przypisuje się też szereg utworów literackich, a wśród nich lamentacje po śmierci Saula i Jonatana (2 Sm 1,19-27), tzw. testament Dawida (2 Sm 23,1-7) i kilkadziesiąt (73) psalmów. Dawid zmarł i został pochowany w Jerozolimie (l Krl 2,10; Ne 3,16; Dz 2,29), gdzie do dziś dnia znajduje się jego grobowiec. Dzieje Dawida opisuje l Sm 16-31; 2 Sm, l Krl 1-2,11; l Krn 11-29. Nowy Testament zajmuje się przymiotami religijnymi Dawida, nazywa go człowiekiem po myśli Boga, któremu Bóg obiecał długotrwałe potomstwo (Łk 1,69; Dz 15,16-17; 2 Tm 2,8). Jego syn jest oczekiwanym pomazańcem, który będzie królem i założy zapowiadane królestwo (Mt 9,27; 12,23; 15,22; 20,30-31; Mk 10,47-48; Łk 18,38-39; Mt 21,5.9.15; Mk 11,10; Rz 1,3; Ap 3,7). Nazywa go też prorokiem, bo zapowiedział przyjście (Dz 1,16; 2, 24-35; 4; 25; Rz 4,6; 11,9; Hbr 4,7) i zmartwychwstanie Jezusa (Dz 2,29-36; 13,34-37). Jezus z Nazaretu pochodzi od Dawida przez swego legalnego ojca Józefa (Mt l ,17.20; Łk l 27.32; 2,4; Ap 5,5; 12,16).
Etymologia imienia niepewna, może ono znaczyć Bóg wysłuchal (1 Sm 1,20). Samuel był synem Elkany i długo bezdzietnej Anny (l Sm 1,19). Gdy się urodził, matka oddała go na służbę w świątyni w Szilo. Gdy dorósł, działał jako prorok i sędzia Izraela. Z rozkazu Bożego namaścił na króla Saula, a po nim Dawida. Cieszył się wielką powagą dla mądrości i świątobliwości. Dwie Księgi Pisma Świętego, noszące imię Samuela, tylko w części mogą być jego autorstwa. Opis czasów po śmierci Samuela pochodzi od innego pisarza, który zredagował całość w latach 922-586 przed Chrystusem. Opisał w niej działalność Samuela, panowanie Saula i panowanie Dawida.
opr. mg/mg