Przesłanie do kapłanów USA

My, kardynałowie Stanów Zjednoczonych oraz Prezydium Konferencji Episkopatu biskupów katolickich, zebrani wraz z naszymi braćmi kardynałami Kurii Rzymskiej wokół Następcy św. Piotra pragniemy wypowiedzieć specjalne słowo do was, naszych braci kapłanów, którzy codziennie oddajecie się hojnie na służbę ludowi Bożemu.

Byliście obecni w naszych myślach i sercach podczas tego spotkania, ponieważ znamy wielki ciężar smutku i wstydu, którego doświadczacie z tego powodu, że niektórzy zdradzili łaskę święceń przez molestowanie tych, którzy byli powierzeni ich pieczy. Wyrażamy ubolewanie, że przez niedopatrzenia ze strony biskupów nie udało się uchronić Kościoła przed tym skandalem. Cały Kościół, Oblubienica Chrystusa, cierpi z powodu tej rany: w pierwszym rzędzie ofiary i ich rodziny, ale także wy, którzy poświęciliście życie „świętej czynności głoszenia Ewangelii" (Rz 15, 16).

Wszystkim z was wyrażamy naszą głęboką wdzięczność za to, co robicie, aby budować Ciało Chrystusa w świętości i miłości. Zobowiązujemy się wspomagać was w tych trudnych czasach na wszystkie możliwe sposoby oraz prosimy, abyście trwali blisko nas, złączeni więzią kapłaństwa we wszystkich naszych wysiłkach mających na celu niesienie ludziom, którym służymy, uzdrawiającej łaski Chrystusa.

Całkowicie zgadzamy się z Ojcem Świętym, który powiedział wczoraj: „Nie możemy również zapomnieć o wielkim duchowym, ludzkim i społecznym dobru, które czyniła i wciąż czyni znaczna większość kapłanów i zakonników w Stanach Zjednoczonych. [...] Cały Kościół katolicki i Biskup Rzymu składają z głębi serca płynące podziękowania wspólnotom katolickim w Stanach Zjednoczonych, ich pasterzom i członkom, zakonnikom i zakonnicom, nauczycielom katolickich uniwersytetów i szkół, amerykańskim misjonarzom na całym świecie".

Patrząc w przyszłość prośmy wspólnie wiecznego Najwyższego Kapłana o łaskę przetrwania tego czasu próby z odwagą i zaufaniem do Ukrzyżowanego Pana. Jest to powtórzenie tego wezwania, które słyszeliśmy podczas naszych święceń: „Naśladuj to, czego będziesz dokonywał i prowadź życie zgodne z tajemnicą Pańskiego krzyża" (Liturgia święceń kapłańskich). Jest to także żywotna cząstka tego, co teraz ofiarujemy Kościołowi, przechodząc przez ten okres bolesnego oczyszczenia. Z domu Następcy św. Piotra, który umocnił nas w wierze, pragniemy i my umocnić was w pokornej i zaszczytnej służbie katolickiego kapłaństwa, do której zostaliśmy powołani. Pokój wam!

KOMUNIKAT KOŃCOWY

W dniach 23-24 kwietnia 2002 roku w Watykanie miało miejsce nadzwyczajne spotkanie kardynałów, zwierzchników katolickiej Konferencji Episkopatu Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz przełożonych kilku urzędów Stolicy Apostolskiej na temat molestowania seksualnego nieletnich.

Spotkaniu przyświecały trzy cele:

• biskupi amerykańscy, pragnęli poinformować Stolicę Apostolską o trudnościach, którym musieli stawić czoła w ciągu ostatnich miesięcy;

• dykasterie rzymskie, chciały wysłuchać kardynałów amerykańskich i zwierzchników katolickiej Konferencji Episkopatu w sprawie ogólnej oceny zaistniałej sytuacji;

• obie strony pragnęły opracować wspólną strategię rozwiązania problemu.

Ojciec Święty przyjął grupę roboczą w prywatnej bibliotece późnym rankiem, we wtorek 23 kwietnia, i wygłosił programowe przemówienie. Dzisiaj, na zakończenie porannej sesji, Jego Świątobliwość zaprosił amerykańskich kardynałów i biskupów na obiad celem kontynuowania dyskusji na niektóre tematy poruszone w czasie spotkania.

Uczestnicy spotkania przede wszystkim pragną jednomyślnie wyrazić wdzięczność Ojcu Świętemu za jego jasne wskazówki odnośnie do kierunku i sposobu postępowania w przyszłości. W jedności z Papieżem pragną raz jeszcze potwierdzić pewne podstawowe zasady:

1. Seksualne molestowanie nieletnich słusznie jest uważane przez społeczeństwo za przestępstwo i przerażający grzech w oczach Bożych, zwłaszcza gdy dopuszcza się go kapłan lub zakonnik, którego powołaniem jest pomagać ludziom wieść życie święte wobec Boga i ludzi.

2. W stosunku do ofiar i ich rodzin istnieje potrzeba wyrażenia głębokiej solidarności i udzielenia odpowiedniego wsparcia w procesie odzyskania wiary oraz akceptacji opieki duszpasterskiej.

3. Choć przypadki prawdziwej pedofilii ze strony kapłanów i zakonników są nieliczne, wszyscy uczestnicy spotkania uznali wagę problemu. Podczas spotkania omawiano ten problem w kategoriach ilościowych, ponieważ w tym względzie statystyki nie są jasne. Zwrócono uwagę na fakt, że prawie wszystkie przypadki dotyczyły nastolatków, a zatem nie były to przypadki prawdziwej pedofilii.

4. Oprócz stwierdzenia, że nie można doszukiwać się naukowego potwierdzenia związku celibatu i pedofilii, spotkanie potwierdziło wartość kapłańskiego celibatu jako daru od Boga dla Kościoła.

5. Zważywszy na zagadnienia doktrynalne, leżące u podstaw omawianego, godnego pożałowania, postępowania zaproponowano pewne kierunki odpowiedzi na nie:

a) pasterze Kościoła winni jednoznacznie przekazywać oficjalne, odnoszące się do spraw moralności, nauczanie Kościoła oraz publicznie upominać te osoby, które szerzą w nim rozdźwięk i grupy, które w powierzonych im sprawach duszpasterskich wykazują dwuznaczne podejście do oficjalnej nauki Kościoła;

b) należy bezzwłocznie przeprowadzić nową, poważną wizytację apostolską seminariów i innych instytucji formacyjnych, której szczególny nacisk położony byłby na potrzebę wierności nauczaniu Kościoła, zwłaszcza w sferze moralności, a także na potrzebę wnikliwszego przeanalizowania kryteriów przydatności kandydatów do kapłaństwa;

c) byłoby rzeczą słuszną, gdyby biskupi katolickiej Konferencji Biskupów Stanów Zjednoczonych zaprosili wiernych do złączenia się z nimi w narodowym dniu modlitwy i pokuty celem zadośćuczynienia za dokonane krzywdy oraz w celu wspólnej modlitwy do Boga o nawrócenie grzeszników i pojednanie z ofiarami.

6. Wszyscy uczestnicy potraktowali ten czas jako wezwanie do większej wierności tajemnicy Kościoła. Zatem traktują chwilę obecną jako czas łaski. Uznając pilną potrzebę opracowania praktycznych kryteriów postępowania, nie możemy nie doceniać - mówiąc słowami Ojca Świętego - „mocy chrześcijańskiego nawrócenia, tej radykalnej decyzji odwrócenia się od grzechu i powrotu do Boga, która sięga głębi duszy ludzkiej i może dokonać niezwykłej przemiany". Równocześnie Jego Świątobliwość stwierdził, że „ludzie muszą wiedzieć, że w stanie kapłańskim i życiu zakonnym nie ma miejsca dla tych, którzy krzywdziliby nieletnich. Ludzie muszą wiedzieć, że biskupi i kapłani jednoznacznie opowiadają się po stronie pełni prawdy katolickiej, odnoszącej się do zagadnień moralności seksualnej; prawdy, która jest podstawą odnowy życia kapłanów i biskupów, a także małżeństwa i życia rodzinnego". I dalej mówiąc za Ojcem Świętym: „Nie możemy również zapomnieć o wielkim duchowym, ludzkim i społecznym dobru, które czyniła i wciąż czyni znaczna większość kapłanów i zakonników w Stanach Zjednoczonych. Kościół katolicki w waszym kraju zawsze z wielkim zapałem i gorliwością promował ludzkie i chrześcijańskie wartości i w ten sposób przyczyniał się do utrwalenia tego, co w narodzie amerykańskim jest szlachetne. Wspaniałe dzieło sztuki może zostać oszpecone, lecz jego piękno i tak przetrwa — to prawda, którą potwierdzi każdy poważny krytyk. Dlatego cały Kościół katolicki i Biskup Rzymu składają z głębi serca płynące podziękowania wspólnotom katolickim w Stanach Zjednoczonych, ich pasterzom i członkom, zakonnikom i zakonnicom, nauczycielom katolickich uniwersytetów i szkół, amerykańskim misjonarzom na całym świecie".

Z tego powodu kardynałowie i biskupi obecni na tym spotkaniu wystosowali przesłanie do wszystkich kapłanów w Stanach Zjednoczonych oraz ich współpracowników w posłudze duszpasterskiej.

W ramach przygotowań do czerwcowego spotkania biskupów amerykańskich, uczestnicy rzymskiego spotkania przedstawili prefektom rzymskich Kongregacji następujące propozycje:

1. Przesłanie do odpowiednich Kongregacji Stolicy Apostolskiej zestaw krajowych norm, przejrzanych (recognitio) przez Stolicę Apostolską, w których zawarte byłyby podstawowe elementy odnośnie do sposobu postępowania w przypadkach seksualnego molestowania nieletnich w diecezjach i instytucjach zakonnych w Stanach Zjednoczonych.

2. Sprawienie, aby amerykańska Konferencja Biskupów wszczęła specjalne postępowanie, mające na celu usunięcie ze stanu duchownego kapłanów, którzy są winni wielokrotnych, seryjnych, brutalnych aktów seksualnego molestowania nieletnich.

3. Uznając, że Kodeks Prawa Kanonicznego określa kanoniczne postępowanie przeciw kapłanom winnym seksualnego molestowania nieletnich, proponujemy jednak wszczęcie specjalnego procesu w takich przypadkach, w których nie mamy do czynienia z „notorycznością", lecz w których biskup diecezjalny uważa, że dany kapłan zagraża dzieciom i młodzieży - wszystko to ma na celu uniknięcie w przyszłości skandalu i zachowanie dobra całego Kościoła.

4. Przeprowadzenie wizytacji apostolskiej seminariów diecezjalnych i zakonnych domów formacji, zwracając szczególną uwagę na wymogi stawiane kandydatom oraz stojące przed nimi zadania integralnego głoszenia katolickiej nauki o moralności.

5. Spowodowanie, że biskupi ze Stanów Zjednoczonych uczynili wszystko, by odpowiedzieć na wezwania Ojca Świętego, aby obecny kryzys „prowadził do większej świętości kapłaństwa, biskupstwa, do większej świętości Kościoła" przez wezwanie do pogłębionej świętości w Kościele Stanów Zjednoczonych, włączając w to także nas, biskupów, kapłanów, osoby zakonne i wiernych.

6. Sugestie, aby biskupi Stanów Zjednoczonych ustanowili w całym Kościele amerykańskim odrębny dzień modlitwy i pokuty w intencji pojednania i odnowy życia kościelnego.

Watykan, 24 kwietnia 2002 r.

Tłumaczył JAKUB KOŁACZ SJ. Tekst dokumentu wg. Józef Augustyn, Głęboko wstrząśnięci.

opr. mg/mg

Copyright © by Wydawnictwo "m"